قله سالوک

سالوک یکی از کوهای بزرگ خراسان شمالی با ارتفاع 2900 متر از زیباترین و پرجاذبه‌ترین قلل استان می‌باشد.علت نام گذاری قله به نام سالوک به دلیل وجود قلعه ای بنام سعلوک در ضلع جنوبی در دره زاری می‌باشد،سالوک به دلیل وجد چشمه سار‌ها و آبشارهای زیبا و دیدنی و دیواره‌های بلند و ظبیعت سرسبز و نهرهای خروشان آوازه اش فراتر از خراسان شمالی پیچیده است.یالهای سبز و محسور کننده و مناظر بدیع و چشم اندازه‌های عالی آن هر کوهنورد و گردشکر را به سود خود جلب کی کند.


از نظر مرز جغرافیایی زخ شمالی سالوک متعلق به شهرستان بجنورد و رخ جنوبی آن به شهرستان اسفراین تعلق دارد.سالوک به یمن شرایط ویژه اش از غنای جانوری و گیاهی خاصی برخوردار است،دره طویل و عمیق سالوک با درختان ارس بسیار ماهرانه تازذئین شده است و آبادیهای پیرامون آن خیلی زیبا و سر سبز و پر آب هستند از این رو یکی از راهای کسب درآمد مردم کشاورزی می‌باشد.
در تمام این روستا‌ها کشتزارهای وسیع گندم،جو و حبوبات دیده می‌شود.باغات زیادی در این آبادیها از جمله باغ‌های گیلاس،گلابی،سیب،گردو،زرد آلو و انگور دیده می‌شود و وجود علوفه‌های ...مشاهده کامل متن زیاد در روستا‌ها و مراتع سر سبز در دامنه کوه دامداری را نیز رونق داده است و همچنین با وجود گل و گیاه‌های زیاد در فصل بهار پرورش زنبور عسل نیز رونق خوبی دارد که عسل‌های مرغوبی را تولید می‌کنند.

در سالوک دیواره‌های خوبی جهت دوستاران سنگنوردی وجود است.بهترین و زیبا‌ترین دیواره آن به نام قزل طاق در ضلع شمالی آن قرار دارد،طول دیواره تقریبا 450 متر و عرض آن حدودا 250 متر می‌باشد.مسیرهای زیادی در سالوک گشایش شده است.اهم مسیرهای گشایش شده عبارتند از یاران،سایه،رخ،پرواز،کوهیار،تراورس،بچه قزل و گرده‌های فنی بسیار زیبای نیز وجود دارد مانند گرده سالوک و کرکس.

از دیگر نکات جالب وجذاب گردشگری در سالوک وجود یک غار به نام گمنامان سالوک است این غار در ارتفاع تقریبی 2200 متری در سمت چپ راه پاکوب در جبهه شمال است.این غار حدودا 150 متر طول دارد.از نکات توجه در غار گمنامان وجود استخوان‌های زیاد در داخل غار می‌باشد که استوخانهای انسان می‌باشد.محل غار در یک شیب تند سنگی حدود 70 درجه می‌باشد که باید با احتیاط و استفاده از طناب پیمایش شود.وجود یک پناهگاه فلزی در ضلع شمالی و ارتفاع 2400 متری مامن خوبی برای کوهنوردان است که در تابستان با سایه خنک خود و در زمستان با پناه دادن در مقابل سرما از کوهنوردان پذیرایی می‌کند.

وجود برفچالهای بزرگ با شیب زیاد محل مناسبی است برای کلاسهای مقدماتی و پیشرفته یخ و برف که تا اوایل اردیبهشت این شرایط مهیاست کما اینکه در این سالها مرتبا این کلاسها با حضور مربیان و مدرسین مطرح فدراسیون اجرا شده است.کلاسهای سنگنوردی هم توسط مدرسین فدراسیون در این کوه اجرا شده است حتی در مهرماه 1392 کلاس مربیگری درجه 3 سنگنوردی در سالوک برگزار شد.

راه دیگر صعود:

از بجنورد به شوقان بعد از گذر از روستای رختیان به طرف غرب نرسیده به گردنه کتلی از کنار دامداری که در سالهای در این محل کافه ای به نام سالوک وجود داشت و از راه خاکی که بدون رعایت موارد زیست محیطی و قطع درختان و بوته زارها ساخته شده و تا قله آق چانقر کشیده شده(این مسیر معروف است به ممد اپو)از این طریق خود را به قله سالوک (آق چانقر)می رسانیم این مسیر جذابیت مسیر رختیان را ندارد کم تردد می‌باشد.

موقعیت جغرافیای سالوک:

سالوک از سمت شمال مشرف به روستاهای رختیان، حصار حسینی،گریوان و نیستانه در شمال شرق و شهرهای شوقان و کتلی در شمال غرب آن واقعند.در سمت جنوب سالوک روستای زاری و در جنوب شرق سارمران و جنوب غرب روستاهای توی و دهک قرار دارند.ادامه خط الراس سالوک از سمت شرق به قله‌های سیاه خانه و آق داغ می‌رسد،آق داغ نهایتا در شرقی‌ترین محل خود در اسدلی خاتمه می‌یابد.

پوشش گیاهی سالوک:

جنگلهای انبوه ارس در دره چهار بید و ارسهای پراکنده در تمام قسمتهای سالوک،بید وحشی،کرکو،زرشک،زالزالک،سیب وحشی،گلابی،سیاه دانه،باریجه،گون،درمنه،انواع نعنا و گزنه و انواع گلهای وحشی سالوک را معطر و زیبا ساخته اند.مهمترین مراتع آن ،مرتع ترناو،مرتع بالای پیش قلعه،مرتع سنگ بست و مرتع توت می‌باشد.

تنوع جانوری:

جمعیت قوچ و کله بز در منطقه سالوک در سالهای قبل تا 700 راس تخمین زده شده اما هجوم دامهای اهلی در منطقه باعث کوچ حیات وحش به خارج از سالوک گردیده است.سایر وحوش آهو،گراز،تشی،گرگ،پلنگ،روباه،گربه وحشی،گراز،مار،موش می‌باشد.از پرندگان به کبک،تیهو،کبوتر چاهی،بلدرچین،عقاب طلائی،شانه به سر و با قرقره می‌توان اشاره کرد.

راههای صعود به قله:

جاده بجنورد به شوقان در جنوب غربی بجنورد بعد از گذر از گردنه بیو و عبور عبور از پیچ و خم‌های این جاده کوهستانی در پایین‌ترین قسمت دامنه‌های آلاداغ به روستای حصار حسینی می‌رسد و از اینجا مسیر را به سمت جنوب شرق تغییر می‌دهیم.
5 کیلومتر بعد به روستای رختیان در زیر دیواره سالوک می‌رسیم در رختیان و در قسمت جنوبی روستا به یک حیات بزرگ با گنجایش پارکینک بیش از 10 خودزو سواری که خانه کوهنوردان خراسان شمالی می‌باشد(البته این خانه ملک شخصی آقای مختار رختیانی می‌باشد)در این خانه کوهنوردان ساز و برگ صعود به قله سالوک و آریال چانقر را مهیا می‌کنند.از خانه و از میان زمین‌های کشاورزی کوهپیمایی را آغاز می‌کنیم.بعد از یک ربع به راه پاکوب می‌رسیم که ادامه آن با زیگزاکهای زیاد و شیب ملایم به نام محلی بنام سنگ دوقلو می‌رسد از اینجا برای استراحت بین راهی می‌توان استفاده کرد.کسانی که می‌خواهند به غار گمنامان بروند از اینجا باید از سمت غرب سنگ دوقلو تراورس کنیم و بعد از رد شدن از یک گردنه به یک شیب تند سنگی می‌رسیم که دهانه غار پدیدار می‌شود و در بالای آن یک درخت زرشک می‌باشد.راه پاکوب بعد از سنگ دوقلو به یک شیب تند می‌رسد که این شیب در بالاترین قسمت به یک گردنه می‌رسد که پناهگاه در روی آن قرار دارد.در سمت چپ پناهگاه به قله سالوک ختم می‌شود.
از پناهگاه تا قله 2650 متری سالوک کمتر از ساعت راه است.ک.هنوردان توجه داشته باشند سمت شمالی این قله دیواره بزرگ قزل طاق قرار دارد و نکات را رعایت کنند و به لبه آن نزدیک نشوند که خطر پرت شدن وجود دارد و مواظب پرتاب سنگ به طرف دیواره باشند چون ممکن است سنگنوردان روی دیواره باشند.

از پناهگاه سالوک به سمت راست یک راه پاکوب وجود دارد که با یک شیب ملایم بعد از حدود 45 دقیقه کوهپیمایی به قرمز چشمه می‌رسد که آبی بسیار گوارا و سرد است.مسیر بعد از قرمز چشمه کمی به چپ منحرف شده و به روی یک یال با شیب تند می‌رسد ادامه یال به قله 2900 متری آق چانقر می‌رسد که بلند‌ترین قله کوهستان سالوک است.متاسفانه روی قله سالوک جایی برای استادن کوهنوردان نیست.یک ساختمان با ،ندارد از روی قله شهرهای بجنورد و اسفراین به خوبی دیده می‌شود ضمنا قابل ذکر است که چشمه ای در سمت چپ پناهگاه وجود دارد که یخ پشمه نام دارد(یخ چشمه در زمستان یخ بندان است)جریان آب این چشمه در ارتفاع پایین‌تر تشکیل آبشار زیبایی به نام جم شده است.

منبع :http://koohyarmount.ir/