یکی از بناهای تاریخی و منحصربه فرد در
لرستان بلدیه خرم آباد است، که گواه بر پیشینه کهن فرهنگی این سرزمین دارد .
ساختمان میرملاث سال 1314 به منظور استقرار شهرداری خرم‌آباد در دامنه تپه پرشیبی در شمال شهر خرم‌آباد و یکی از مناطق پر رفت‌وآمد این شهر بنا شده است.
مدتی پس از انتقال شهرداری به آن با توجه به ویژگیهای معماری بنا به وزارت فرهنگ وهنر وقت واگذار می‌شود و فرهنگ و هنر استان نیز پس از تحویل و مرمت، این محل را به نگارخانه تبدیل می‌کند و آن را نگارخانه میرملاث می‌نامد.
علت نامگذاری میرملاث براین بنا نیز به خاطر وجود طرح‌های نقاشی شده بر روی دیواره‌های غارهای واقع در دره خوش منظر میرملاث در اطراف خرم‌آباد بوده است.
مساحت کل ساختمان میرملاث 200 متر مربع است که حدود نیمی از بنا سفید و نیمی دیگر محوطه نگارخانه را تشکیل می‌دهد، نمای ساختمان که به سمت شرق مشرف است آجری و با نقش‌های زیبایی است که 2 پنجره و 3 در ورودی در پهنه آن جای گرفته است.
بام ساختمان شیروانی است و ارتفاع نسبتاً بلندی دارد و تنها سالن 90 متری این ساختمان یک کثیرالاضلاع نامنظم است.
معاون سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی وگردشگری استان
لرستان علت ثبت بنای میرملاث در آثار تاریخی را کاربری با عنوان بلدیه یا
...مشاهده کامل متن اولین شهرداری خرم‌آباد و همچنین سبک معماری دوره پهلوی این بنا عنوان کرد و گفت: بناهای دوره پهلوی به لحاظ این‌که برگرفته از فرهنگ معماری غربی است در نتیجه سبک معماری‌شان متمایز از دوره‌های قبلی است و مقدار کمی هم از معماری بومی تبعیت می‌کند.
این بناها بیشتر تزئینات نما دارند و سقف آنها هم شیروانی با سیستم خرپای چوبی است و مصالح به کار رفته در آنها سنگ، آجر، چوب و آهن می‌باشد.
این بنا مربوط به اوایل دوره پهلوی است ودر سال 1380 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است .
به گفته محمدرضا اسدی ، در میرملاث علاوه بر وجود مشخصه‌های معماری پهلوی تا حدودی از معماری بومی نیز به دلیل ویژگیهای اقلیمی استفاده شده است.
ضمن این‌که در نمای این ساختمان پیش آمدگی و تورفتگی (نهار و نهیز) که در سبک‌های قبل از دوره اسلامی مرسوم بوده به کار رفته است.
منبع :http://yaftenews.ir/index.php?option
http://archive.today/dRuH
http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2029852
