کتیبه نادری سنگ نوشتهی ترکى است که در مدخل
دربند ارغون شاه در
کلات نادرى٬ ملک پدرى نادر(درهگز خراسان)، پیش از آبادی
دربند قرار دارد.
کلات، با فاصلهای حدود 145 کیلومتر در شمال شرقی
مشهد، بر دامنه کوه هزارمسجد تکیه داده و از سوی دیگر با کشور ترکمنستان همسایه است
«
کتیبه نادری» در مدخل بند ارغونشاه واقع شده است و به دستور نادرشاه در بر دل کوه کنده شده است و ظاهرا با مرگ وی نیمه کاره میماند.
این کتیبه با شعری به زبان ترکی از «گلبن افشار» با حمد خدا آغاز شده و با توصیف صفات نادر ادامه پیدا میکند. گلبن افشار از شاعران دربار نادر شاه افشار است و در تاریخ اسلامی و ترکی شناخته شده نیست.
کتیبه نادری حدود 15 متر از زمین ارتفاع دارد و خواندن آن به آسانی ممکن نیست.کتیبه دارای ٢٤ بیت شعر ترکی (٤ مصراع فارسی) است و به خط ترکى به سال ١١٥٥-١١٥٧ بر روى صخره بزرگى حک شده است.
دربند ارغونشاه، تنگهای است به نام
دربند کلات ...مشاهده کامل متن که ورودی اولیه به شهرستان کلات از این مکان انجام میگرفتهاست و به دروازه ارغونشاه معروف میباشد. شهر کلات دارای دو در ورودی اصلی به نام دربند ارغونشاه و دیگری تونل ورودی اولیه شهر است که از سمت مشهد وارد کلات میشوند
بند ارغونشاه پلی آجری و همچنین برجهای دیده بانی در اطراف آن مستقر است.
این پل آجری دارای سه دهانه میباشد و در گذشته ورود و خروج افراد توسط برج دیده بانی قابل کنترل بودهاست.
در کنار کتیبه نادر و بر بالای تنگه دربند- برج هشت متری ارغونشاه قرار دارد. این برج از کف رودخانه چهل متر ارتفاع دارد. ورود و خروج به حصار کلات در گذشته ازاین برج مراقبت میشده است.
متن کتیبه نادری :
ابتدا حمد خدای احد و فرد و قدیم
قادر لم یزل و عالم دانا و حکیم
او کی بو کون و مکانی یاراتوپ قدرتدن
او کی بو بحر و بری خلق ایدوب شوکتدن
ایکی عالمده اودور بنده لره یاور و یار
حکمتدن نور بنده لره هر آثار
خلق عالمی هامی محتاج دور او درگاهه
او وروب نور و ضیا کوکب و مهر ماهه
حمد حق دن سوره الدی قلم نور افشان
به ثنا گستری ختم رسل فخر جهان
بنی هاشم او احمد و محمود صفات
کیم خدادن اوله دایم که سلام و صلوات
آل اصحا بنه هم رحمت بسیار اوله
اله حق یاوری هر کیم اولاره یار اوله
حمد حق نعت نبی دن سوده با صدق زبان
فرض دور بنده لره مدح شهنشاه جهان
او شهنشاه فلک مرتبه چرخ سریر
شاه نادر که آدی تک او نا یوق مثل و نظیر
دیمک اولماز بو شهنشاه که اولا پیغمبر
یا مقرب ملکی دور اولوب از نوع بشر
لیک چون قدرت حق ظاهر ایووب بیش از بیش
نظر حق اونا هر کیمه دیمه حق دیمیش
نسبت ایله شرف و فخر اجاقتیمور
حسب ایله به جهان شاه شهان دور مشهور
مصطفی خلقت و عیسی دم و یوسف طلعت
بوعلی دانش و حاتم کف و لقمان حکمت
قابلیت له اونا وردی خداوند کریم
تاج و تخت شهی و عدل و کرم خلق عظیم
میر شرافت که دیم شاه شهان دور کامل
مرحمتدن اونون الطاف خدا دور شامل
اعتقادی بیویور اوشه پاکیزه نهاد
باقلیمیش صدق خداوند ایدر بو بیله یاد
ایله گرمز بیله دولت به سپاه و شمشیر
اوله بیلمز بیله اقبال به فضل و تدبیر
سن ویروب سن اونا بو سلطنت و تخت و سپاه
سن ویروب سن اونا تاج و کمر و فر و کلاه
دولتیم منکرینی سن ایله یک خوار و ذلیل
دشمنیم کورلوقینه یاور اول ای رب جلیل
چون که صدقی بیله دور حقنه از روی یقین
بو سبب دن اونا الطاف خدا اولدی معین
النی دوتدی خداوند جهان قدرت دن
کامیاب ایتدی اونی معدلت و شوکتدن
بخت و اقبال ایله هیچ کیم بیله اولمز باقی
گون کیمی دولتینه عالم روشن طاقی
شاخ گل نشو و نما بولسه نم فیضدن
که بو اشعار اولوب مدح سرا "گلبن" دن
منبع:
http://fa.wikipedia.org
http://ume88.mihanblog.com
http://kalatnader.tebyan.net
http://www.aharri.com/?p=2824
http://www.yjc.ir
http://www.aftabir.com
http://www.chn.ir/