منطقه حفاظت شده شاسکوه در بخش
مرکزی و
زیرکوه شهرستان
قائنات قرار دارد و از زمان تأسیس اداره حفاظت محیط زیست
قائنات مورد توجه قرار گرفت.
در سال 1385 قسمت جنوبی منطقه که تعارضات بیشتری داشت حذف و قسمت
دشتی – تپه ماهوری فرخی و مهدی آباد که محل گدار قوچ و میش با زیستگاههای مجاور بود به منطقه پیشنهادی حفاظت شده الحاق و در تاریخ 12/11/1386 بعنوان « منطقه حفاظت شده شاسکوه » با مساحت 70300 هکتار به تصویب رسید که میزان دقیق آن 71541 هکتار میباشد.
برآمدگیهای عمده منطقه شاسکوه مربوط به دوران دوم و سوم زمین شناسی است که جنس کانیها و سنگهای آن بیشتر از آهک ، دولومیت ، شیست رسوبی ، فیلیت ، کنگلومرا ، ماسه سنگ ، چرت ، ژیپس ، شیل ، مرمریت و بعضا" کانیهای آذرین مثل گرانیت ، کانیهای دگرگون شده و آزبست نیز در بین سایر رسوبات منطقه قابل مشاهده میباشد .
در بین سنگهای رسوبی منطقه فسیلهای متنوعی از نرم تنان و دوکفه ایها مربوط به دورانهای قبل زمین شناسی دیده میشود که از لحاظ زمین شناسی و مطالعات علمی بسیار با ارزش محسوب می‌گردند .
شناسایی فسیلها و تشخیص سن دقیق آن نیازمند مطالعات دقیق دیرین شناسی در منطقه میباشد .
بیشترین مساحت
...مشاهده کامل متن منطقه را بخش کوهستانی به خود اختصاص داده است . رشته کوه شاسکوه به طول 33 کیلومتر در جهت شمالغربی- جنوبشرقی و در سمت شرق منطقه کشیده شده و مهمترین بخش منطقه از نظر تنوع زیستی میباشد.
وجود یالهای ستیغ و دره‌های عمیق، سوراخها و فرو رفتگیها در محیط کوهستان، زیستگاه خوبی برای انواع گونه‌های جانوری فراهم کرده است.
وجود جنگلهای تنک بنه و بادام وحشی بعنوان ذخیره گاهی است که از تنوع ژنی قابل ملاحظه ای برخوردار است.
قسمت تپه ماهوری زیستگاه قوچ و میش بوده و در قسمت دشتی میتوان گونه‌های با ارزش جانوری از قبیل هوبره و زاغ کویری را مشاهده نمود.
تنوع در پستی و بلندی منطقه باعث نوسان حرارتی شده و شرایط اقلیمی متفاوتی را بخصوص از نظر نوع بارش در منطقه ایجاد کرده است که به دنبال آن تنوع گیاهی کم نظیر از نوع خشکی زی، آبدوست ، مقاوم به شوری ، گیاهان علوفه ای، بوته ای، درختچه ای و درختی قابل مشاهده است.
در این منطقه درختLonicera persica ( پلاخور) که جزو فلور منطقه هیرکانی و زاگرسی است را میتوان در کنار بنه و بادامشک و گیاهان بوته ای یافت.
درخت پده که آبدوست هست را میتوان حوالی درختچه‌های مقاوم به خشکی دید.
در این منطقه Vitex negundo ( پنج انگشت ) از تیره شاه پسند که جزو فلور منطقه خلیج عمانی و مناطق گرمسیری است در حاشیه منطقه یافت میشود
بنه، خینجوک، بادامشک، بادام پرخار، ارغوان، پلاخور، پده، نسترن وحشی، تاغ، قیچ، انجیر وحشی مهمترین گونه‌های درختی و درختچه ای این منطقه هستند.
گونه‌های علفی و بوته ای از تیره‌های مختلف در منطقه وجود دارند گونه‌های شاخص شامل گونه‌های بالشتکی، انواع درمنه، انواع کما، ریواس، گونه هایی از تیره نعناع، انواع گونه‌های لیلیاسه، آلاله، انواع گونه‌های گل گاوزبان، انواع گرامینه میباشند.
جانورانی که در این منطقه قابل رؤیت میباشند عبارتند از کل و بز، قوچ و میش، آهو، گرگ، کفتار، شغال، روباه، سمور، تشی، خرگوش، گربه وحشی، روباه شنی، کاراکال، خارپشت ایرانی، خارپشت گوش بلند، خفاش نعل اسبی بزرگ، خفاش بال سفید، ول، حفار ایرانی، جرد ایرانی، جربیل بزرگ، جربیل هندی، پامسواکی بزرگ، پایکا، هوبره، زاغ بور، کوکر (سینه سیاه و سینه سفید)، کبک، تیهو، بالابان، بحری، شاهین، کرکس، هما، دلیجه، عقاب طلایی، عقاب صحرایس، سارگپه معمولی، سبزه قبا، زنبورخوار (معمولی و گلو-خرمایی)، پرستو¬ شکم سفید، سسک درختی ¬کوچک، سسک نیزار، توکای باغی، طرقه آبی، طرقه کوهی، سنگ چشم، کلاغ ابلق، کلاغ نوک سرخ، کلاغ سیاه (غراب)، زاغی، سار، انواع گنجشک¬ سانان، جغد کوچک، شاه بوف، مرغ¬ حق¬ جنوبی، قمری، کبوتر، چلچله بیابانی، چلچله، چکاوک (کاکلی، طوقی، کوچک)، هدهد، شبگرد هندی، مگس‌گیر راه راه، سسک (بیابانی، جنبان)، سهره (مغولی، صورتی، نوک سرخ، طلایی)، کمرکولی بزرگ، آژیلیس، آگاما، بزمجه، مار کرمی ¬شکل، تیرمار، آلوسر، مار خالدار، افعی پلنگی، مار شتری، افعی شاخدار، مار جعفری، کور¬ مار ¬شنی، وزغ مرمری، قورباغه، لاک پشت مهمیزدار شرقی، لاک پشت افغانی.
تنوع پرندگان در یک منطقه نشانگر اکوسیستم غنی و تنوع زیستی بالای آن محسوب میشود، زیرا پرندگان به خوبی تغییرات زیستی منطقه و زیستگاه خود را نشان می‌دهند.
منبع:
http://daysday.blogfa.com/
http://vaeznews.blogfa.com/post-13.aspx
http://birjand.irib.ir/web/1391-02-19-10-01-52/28534
http://hafezanetabiat.persianblog.ir/post/14/
http://www.negahmedia.ir/
