خرانق نام روستایی در فاصله 65 کیلومتری شهرستان
اردکان است ,
منارجنبان خرانق تنها منار جنبان تمام خشتی دنیا است که در ضلع شمالی مسجد جامع خرانق بر پا شده است و قدمت آن از خود مسجد بیشتر است.
منارجنبان خرانق ارتفاع 15 متری از بام مسجد دارد که از نقاط مختلف منطقه میتوان آن را تماشا کرد.
منار جنبان خرانق با نوع معماری خارقالعاده خود که با زور دست به حرکت در میآید، یکی از دیدنیترین منارجنبانهای دنیا است که روی آن هیچ کاشی کاری ای به چشم نمیخورد و پیکره آن تمام خشتی است.
قدمت بنای اولیه بنای این
منارجنبان به ساسانیان میرسد.
این بنا دارای سه طبقه میباشد و در قدیم به عنوان فانوس خانه و برج دیده بانی استفاده میشده است.
منارجنبان در قسمت بالایی اش ساختاری چوبی داشته است که بر اثر زلزله و وزش باد کج شده است و اهالی از ترس افتادن آن را بریده و پایین آورده اند. جنبیدن این مناره که به وضوح قابل مشاهده است، مایه شگفتی است.
آنچه این اثر را متفاوت کرده است حرکت کردن
منارجنبان است که به راحتی با دست میتوان آن را تکان داد.
مناره یک راه پله حلزونی
...مشاهده کامل متن دارد که شامل دو ردیف پله برای رفت و برگشت است و نظیر آن در یکی از منارههای مسجد جامع یزد به کار گرفته شده است.
عرض پلکانهای داخل آن در قسمت پایین 60 تا70 سانتی متر است و در قسمت بالا به 40 تا 50 سانتی متر میرسد. .
به کاربردن آجرهایی با ویژگیهای خاص که ضریب ارتجاعی بالاتری نسبت به آجرهای به کار رفته در بخشهای دیگر دارد باعث لرزیدن منار جنبانها میشود. گفته میشود که تقریبا همه منارهها این خاصیت را دارند اما شاید کوتاهتر بودن منارجنبانها سبب تکان خوردن کل بنا میشود.
یکی از منارههای مسجد حضرت علی (ع ) در بصره که بنا به نظر ابن بطوطه، سیاح معروف مراکشی در قرن هشتم قمری، تکان میخورده و از این جهت ارزش مسجد را برای زائرین چند برابر کرده است.
منبع:
http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=284147
http://www.irna.ir/fa/News/81073471
http://yazd.irib.ir/
http://www.negahmedia.ir/media/show_pic/53716