به اردکان که رسیدید، کافیست سراغ خیابان امام خمینی (ره) و کوچه دروازه میرمحمدصالح را از اهالی شهر بگیرید. جایی که سادهترین و کوچکترین مسجد تاریخی یزد در انتهای کوچه جا خوش کرده و تاریخچه عجیبش را برای شما روایت میکند.
مسجد آرد خرما را اگرچه تمام مردم اردکان میشناسند اما کمتر کسی است که از وجه تسمیه و علت نامگذاری آن خبر داشته باشد.
نقل قولهای شفاهی حکایت از تاجری اهل شاهرود دارند که به علت مرگ شترش مدتی در اردکان ساکن بود تا این که مردم به او پیشنهاد کردند در محل اقامتش مسجدی بنا کند.
تاجر که در آن زمان دست خالی بود، به اهالی میگوید که پولی برای دستمزد دادن به کارگران ندارد اما حاضر است به جای پول، آرد و خرما تهیه کرده و مزد کارگران را با آرد و خرما بدهد.
دستمزدی که بعدها به عنوان نام مسجد سرزبانها میافتد و از آن زمان تا به حال تغییری نمیکند.
سبک معماری مسجد آردخرما شبیه به سبک بناهای دوره صفویه است اما کارشناسان میراث فرهنگی چندان مطمئن نیستند که قدمت این بنا به دوران صفویه برسد.
دلیل آنها زیلوی قاجاری شبستان مسجد که چند سال پیش به سرقت رفت و البته وقف نامه هایی که از دوران قاجاریه در مسجد باقی مانده و هر دو در قرن سیزدهم هجری قمری ثبت شده اند.
اما روایت دیگری هم از روزهای فقر مردم در اردکان شنیده میشود که مجبور بودند در آسیایی که پشت مسجد وجود داشت هسته خرما را به آرد تبدیل کنند و روزگار بگذرانند و درست به همین دلیل این مسجد آرد خرما نام گرفته است.
سبک معماری مسجد آردخرما شبیه به سبک بناهای دوره صفویه است اما کارشناسان میراث فرهنگی چندان مطمئن نیستند که قدمت این بنا به دوران صفویه برسد.
دلیل آنها زیلوی قاجاری شبستان مسجد که چند سال پیش به سرقت رفت و البته وقف نامه هایی که از دوران قاجاریه در مسجد باقی مانده و هر دو در قرن سیزدهم هجری قمری ثبت شده اند.
یکی از این وقف نامهها مربوط به قرائت قرآن است و دیگری روغن چراغ.
اگر گذارتان به مسجد آرد خرما بیفتد میبینید که این مسجد کوچک هم مثل مساجد محلی دیگر بهره ای از گچبری و تزئینات خاص معماری نبرده است. سقف این مسجد به روش طاق و تعویزه پوشیده شده و یک چهارم از فضای آن به نشیمن گاه، بخش سردر و ورودی اختصاص دارد.
این مسجد در جهت غربی، شرقی ساخته شده و در آن سه طاقچه محرابی برای قرار دادن قرآنها دیده میشود.
محراب مسجد هم در قسمت جنوبی آن قرار دارد که یک بادگیر کوچک در آن به چشم میخورد. این روزها با وقف یک خانه 100 متری که در کنار مسجد قرار داشته است، مسئولان میراث فرهنگی یزد تصمیم به گسترش بنای مسجد گرفته اند و قرار است این مسجد را بازسازی کنند.
با عرض پوزش آدرس دقیق مسجد در حال حاضر بر روی نقشه موجود نمیباشد به محض اطلاع از آدرس، نقشه به روز رسانی خواهد شد. دوستانی که از آدرس مسجد آردخرما اطلاع دارند لطفا برای درج آدرس دقیق ما را همراهی کنند.
منبع :
http://alborz.irib.ir/
http://www.tebyan.net/