اقلیم : سرد
شهرستان
محلات یکی از شهرستانهای بسیار زیبای استان
مرکزی است و از یک بخش به نام بخش
مرکزی و دو دهستان تشکیل شده است. مرکز آن شهر
محلات است فعالیت عمده شهرستان
محلات پرورش گلهای تزئینی، پرورش آبزیان زینتی و معادن سنگ و سنگبری است.
این شهرستان یکی از قطب‌های اصلی تامین گل و گیاه
ایران ...مشاهده کامل متن می‌باشد و به واسطه مزارع گل و گلخانه‌های فراوان در این شهرستان، محلات به نام هلند ایران نیز مشهور می‌باشد.
وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
محلات از نقاط قدیمی کشور است که گویا از چهار محله و یا روستا همچون «پیل پایان»، «ریوکان»، «زنجیردان» و «گوشه» تشکیل شده و به همین جهت نیز در اسناد بسیار قدیمی و کهن نامی از آن آورده نشده است، اما از نام هایی مانند «انابار» و «سایرالبلوک» سخن به میان آمده که منظور همین منطقه یا شهر محلات است.
محلات را از آن جهت «سایرالبلوک» گفته‌اند که بر حسب نقشه آن زمان از بلوکات قم و کاشان نبوده است. به هر حال، همان طور که از نام شهر پیداست محلات جمع محله است که منظور همان روستاهای مورد نظر می‌باشد.
زمان این نام گذاری معلوم نیست، اما به گفته مطلعین محلی این نام در زمان حمله افاغنه (آزادخان) مورد استفاده قرار گرفته است. در زمان صفویه مبادلات تجاری شهرستان محلات عمدتا با اصفهان بود و در این دوره آلو، قالی، خوان و خوانچه نقاشی از محلات به اصفهان حمل و در کاروانسراها مبادله می‌شده است.
فتحعلی شاه محلات و سایرالبلوک را در عوض مواجب دختر خود که همسر آقاخان محلاتی بود به تیول ابدی داده بود. در زمان قاجاریه که میرزا محمدخان از طرف ظل السلطان به عنوان نایب الحکومه محلات تعیین شده بود این شهر پایگاه فرقه اسماعیلیه محسوب می‌شد و هنور هم برخی از اهالی و روستاهای جنوبی منطقه به این کیش گرایش دارند.
در همان سال که حکومت زیر نظر ظل السلطان بود (1309 هـ . ق ) ناصرالدین شاه سفر طولانی مدتی به نواحی مرکزی و جنوبی ایران انجام داد و برای بار دوم به محلات آمد و به مدت پنج روز در این شهر اقامت کرد.
در این دوره گلپایگان، خوانسار، محلات و کمره (خمین) یکی از ولایاتی را تشکیل می‌دادند که مرکز آن گلپایگان بود. در زمان رضاشاه (1316 هـ . ش) در تقسیمات جدید ایران تغییرات صورت گرفت و ناحیه قم که محلات نیز یکی از بخشهای آن بود به شهرستان جداگانه ای تبدیل شد.
در محدوده کنونی این شهرستان روستای خورهه و شهر نیم ور سابقه ای بسیار طولانی‌تر از شهر محلات دارند.
وجه تسمیه نام محلات:
انگیزه ایجاد شهر، وجود اب، از چشمه ای طبیعی است که جهت کشاورزی استفاده می‌شود. همان طور که از نام شهر پیداست محلات یک اسم عربی است که جمع محله می‌باشد زمان این نام گذاری دقیقا" معلوم نیست ولی به گفته یکی از مطلعین محلی فردی بنام سهراب امین این اسم را در زمان حمله افغانها ( ازاد خان) به این منطقه بر روی این شهر گذشته شده است و اینکه چرا این شهر را محلات می‌خوانند به علت وجود محله‌های مختلفی بوده که با یکدیگر تجانسی نداشته اند در گذشته اختلاف بین محله‌ها گاهی به حدی می‌رسیده که کسی جرات پا گذاشتن به محله دیگر را نداشته در حال حاضر این اختلافات به دلیل وسیعتر شدن شهر و افزایش جمعیت و بالا رفتن سطح فرهنگ مردم و زیاد شدن مشغله کمرنگ شده است ولی هنوز هم با وجود نام گذاری خیابان‌ها به اسامی مختلف باز هم هر محل را به نام قدیمی اش می‌خوانند از محله‌های قدیمی شهر می‌توان از محله بالا، محله زیر، آبرویه، قلعه و گوشه نام برد.
دهستان‌ها
دهستان‌های بخش مرکزی:
دهستان خورهه
دهستان باقر آباد
نقاط شهری:
شهرستان محلات
شهرستان نیمور
جغرافیای شهر:
شهرستان محلات با 2079 کیلومتر مربع در جنوب شرقی استان واقع شده و از شمال به قم و آشتیان، از شمال شرقی به دلیجان ، از جنوب به خمین و گلپایگان(اصفهان) و از غرب به اراک محدود می‌شود.
امکانات اقتصادی :
کاشت انواع محصولات کشاورزی همچون : گندم، ج.، نخود، لوبیا، کنجد، عدس، گردو، بادام، فندق، انگور، انار، سیب، گلابی، زردآلو، سنجد، خربزه، گوجه فرنگی، بادمجان، هندوانه، پنبه، تخم آفتابگردان و پیاز رایج است و این شهرستان از شهرستانهای مستعد برای تولید انواع محصولات باغی و کشاورزی و صیفی است، علاوه بر مصرف خود شهرستان و روستاها و بخشهای تابعه به بیرون از شهرستان نیز صادر می‌کند.
دامپروری: پرورش انواع دام از قبیل گوسفند، گاو- بز، میش، گوساله در روستاهای محلات رایج و با توجه به مستعد بودن مراتع این شهرستان و سرسبزی آن در فصول معتدل و گرم سال، تولید محصولات لبنی و دامها این شهرستان بسیار قابل توجه است و رونق خوبی دارد.
«گل و گل کاری در محلات»
هنر گلکاری و پورش گل به عنوان یک فعالیت اقتصادی در ایران به آغاز قرن حاضر و حدود 1300 شمسی برمی گردد و شهر محلات به عنوان پایه گذار، ایجاد کننده و توسعه دهندة این صنعت، نقش پر اهمیت و ویژه ای داشته است سالانه علاوه بر دو میلیون علاوه گلدان و بیست میلیون شاخه گل در سطح 900 هکتار اراضی و گلخانه‌های شیشه ای و پلاستیکی شهرستان محلات تولید و به دو ستراران گل در سطح کشور و خارج از کشور و خارج از کشور عرضه می‌شود.
صنایع و معادن
صنایع ماشینی این شهرستان مشتمل بر کارخانه‌های سنگبری، کارخانه گچ و کارخانه تولید نمک می‌باشد. شهرستان محلات از لحاظ داشتن معادن سنگ‌های الوان ساختمانی و به خصوص سنگ‌های تراورتن یکی از غنی‌ترین شهرستانهای ایران به شمار می‌رود.
معادن سنگ تراورتن فعال در این شهرستان آتشکو، تخت مهدی، عباس آباد، حاجی آباد، دره نجاری، علی آباد، آبگرم بوده و معدن خاک آبگرم واقع در شمال خاوری محلات که بهره برداری از خاک آن جهت کاشی سازی نیلو در اصفهان می‌باشد.
معدن سرب واقع در سیاه رود 9 کیلومتری باختر محلات نیز وجود دارد.
انواع گلهای زینتی و گلدانی، انواع سنگ ساختمانی به خصوص سنگ تراورتن، گندم، جو، تره بار، بنشن، مرغ گوشتی، انواع قالی و قالیچه‌های نخ فرنگ، ژاکت، گیوه و جوراب اقلام صادراتی محلات را تشکیل می‌دهند و واردات این شهرستان سنگ گچ خام و نمک می‌باشد که از شهرستان قم به محلات وارد شده و توسط کارخانه‌های گچبری و تولید نمک این شهرستان آماده بهره برداری و صادر می‌گردد.
کشاورزی و دام داری
کشاورزی در این شهرستان بیشتر به صورت آبی و نیمه مکانیزه بوده و جهت آبیاری زمین‌های تحت کشت از چشمه سارها (به خصوص چشمه محلات)، کاریزها، چاه‌های نیمه ژرف، و رودخانه استفاده می‌شود.
طریقه آبیاری به صورت نشتی و غرقابی است. ازعمده‌ترین فرآورده‌های کشاورزی و باغ‌داری محلات می‌توان گندم، جو، انواع گلهای زینتی و گلدانی، تره بار، بنشن، کاهو، به و سیب درختی را نام برد.
پس از کشاورزی دام داری و دام پروری از مشاغل مهم اهالی محسوب می‌شود. انواع دام و فرآورده‌های دامی و لبنی و طیور از جمله دیگر تولیدات این شهرستان به شمار می‌آیند.
منبع :http://heyatsayedalshohada.blogfa.com/
markazi.irib.ir
mahallatiha.blogfa.com/
http://portal2.moi.ir/
