یکی از بناهای باشکوه مجموعه سعد آباد ساختمان
موزه هنرهای زیبا است که در جنوبیترین نقطه سعد آباد واقع شده است .این موزه که هر روزه بسیاری از هنر دوستان را به خود جلب میکند دارای سه طبقه با 3600 متر زیر بنا است .
ساختمان این عمارت مربوط به زمان رضا شاه است که ساخت آن از سال 1319 شروع گردید و با تبعید رضا خان در سال 1320 به صورت نیمه کاره رها شد . از آنجا که در بنای آن سنگهای مرمر سیاه رنگ (از معدن ولی آباد
چالوس) به کار برده شده بود به کاخ اسود معروف بوده است .
از حدود سالهای 1342 تا 1343 تعمیراتی در این بنا انجام گرفت و در سال 1346 رسماً به عنوان وزارت دربار مورد بهره برداری قرار گرفت .
در سال 1357 با به وقوع پیوستن انقلاب اسلامی طبقه همکف به عنوان اداره کل موزههای کشور مورد استفاده قرار گرفت و از همان زمان طبقه دوم و سوم بنا جهت تبدیل به موزه آماده میگردید ، در سال 1361 با نام موزۀ هنرهای زیبا مورد بهره برداری قرار گرفت و در سال 1364 جهت بازدید عموم رسماً افتتاح گردید .این ساختمان دارای دو طبقه و هم کف میباشد که هر طبقه دارای یک سالن و گالریهای متعدد است و در حال حاضر در هر سه طبقه تابلوهای بسیار زیبایی از شیوهها و مکاتب گوناگون هنری
ایران و جهان به نمایش درآمده
...مشاهده کامل متن است .
این تابلوها بازماندۀ هنر نقاشان ایرانی و خارجی است.
هم اکنون طبقه همکف به 19 اثر از آثار نقاشان معاصر ایرانی که به شیوه ای نو کار کرده اند اختصاص دارد .نقاشانی همچون : سهراب سپهری ،حسین محجوبی، فرامرز پیل آرام ، حسین زنده رودی ،پروانه اعتمادی ، نصرالله افجه ای و....
در طبقه اول موزه نقاشیهای زیبایی از نقاشان اروپایی در مکاتب و شیوههای گوناگون به نمایش درآمده اند که در فاصله قرن 17 تا 20 میلادی ترسیم شده اند . نقاشیهای غربی بر اساس مکاتب ملی مثل مکتب آلمان ،انگلیس، فرانسه، روس،و غیره تقسیم بندی شده اند .
از جمله نقاشان معروف اروپائی که آثاری از آنان در موزۀ هنرهای زیبا به معرض نمایش گذاشته شده میتوان سالوادر دالی ، جان فردرینگ هرینگ ، پیتر گراهام ، ایوانویچ شیشکین ، فرانسوا موزن و ژول برتون را نام برد .
در طبقه دوم موزه آثار نقاشی هنرمندان ایرانی از دوره صفویه تا قاجار به نمایش گذاشته شده است. نقاشیهای دوره صفوی که در این موزه ارائه شده غالباً تصاویری است از افراد درباری آن زمان ، کسانی که احتمالاً هنرمندان نقاش را به شوق نقش تصویر خود به صورتگری وا میداشتند ،از این روست که میبینیم نقاشیهای باز مانده از آن ایام غالباً از صورت پادشاهان ، زنان و مردان درباری ، امرا و صاحب منصبان است .
اکثر این تابلوها فاقد رقم است و فقط یک تابلو از دورۀ صفوی با عنوان مجلس شیرین و فرهاد (رقم محمد زمان ) را بر خود دارد که در مخزن موزه نگهداری میشود .
از جمله آثار قابل تأملی که از این دوره در معرض تماشاست پنج تابلوی رنگ و روغن بر روی بوم است که افرادی را با چهره هایی اروپائی درلباسهای ایرانی به حالت ایستاده نشان میدهد .
این آثار متأسفانه فاقد نام راقم خود میباشند .
در میان تابلوهای طبقه دوم تابلوی بزرگی به چشم میخورد که نادر شاه را در حال تاج گذاردن بر سر محمد شاه گورکانی (پادشاه هند) نشان میدهد که عنوان آن (تاج بخشی نادر شاه ) و رقم( ابوالحسن ) را بر خود دارد و به تاریخ 1189 ه-ق یعنی سی سال پس از قتل نادر کشیده شده است.
در این طبقه آثاری مربوط به دورۀ زندیه وجود دارد ،از جمله تصویری از حضرت علی و حسنین که ملهم از عقاید مذهبی این دوره و همچنین چهرۀ شاهزادگان زند که کار نقاشان بنامی مانند محمد صادق ، سید میرزا و میرزا بابا که از صورتگران معروف دربار کریم خان بوده و بعد از فوت او به تهران نقل مکان کردند دیده میشود .
بیشترین آثار ارائه شده در طبقه دوم مربوط به دورۀ قاجار میباشد .در میان این تابلوها به آثاری برمی خوریم که تصویر گرانشان از اعتبار و شهرت بسیار برخوردارند .
از جمله تابلوهای نفیس این دوره ، تصویری است تمام قد از فتحعلیشاه قاجار که به گفته رابینسون منتقد هنری ، از با ارزشترین تابلوهای رنگ و روغن در میان نقاشیهای ایرانی است .
این تصویر که 125* 246 سانتیمتر است از نقاش هنرمندی است به نام مهر علی که آن را در سال 1228 ه-ق کشیده و بدینگونه امضاء کرده است : ( رقم کمترین غلام ، مهر علی )
دیگر آثار ارائه شده را میتوان به ترتیب از تصاویر رقاصگان و نوازندگان درباری اثر ابوالقاسم و شیرین نگار ، چهره هایی از علما ء و عرفا ، شعرا و فلاسفه ایرانی اثر رجبعلی نقاش دورۀ محمد شاه نام برد .
در این موزه 8 اثر نفیس از نقاش پر آوازه محمد غفاری ملقب به کمال الملک (1319-1222 ه-ش) ارائه شده که در صحت و پختگی رنگ و دقت در ساختمان کم نظیر است .
منبع :http://www.sadmu.ir/
www.hamshahrionline.ir
sadabadfarhang.blogfa.com