تاریخ همواره شاهد حضور حاکمانی است که به جای پیشرفت و توسعه کشور و اجرای عدالت، در صدد افزایش قدرت و ثروت در بین خاندان و نزدیکان خود هستند. وسعت بخشیدن به محدوده باغ ها، تغییر و تعویض مکرر دکوراسیون‌های داخلی کاخ‌ها البته با نگاهی از روی حسادت و چشم و هم چشمی به کاخ‌های یکدیگر، پر نمودن مخازن و انبارهای کاخ‌ها از انواع هدایای نفیس داخلی و خارجی، از عادات مرسوم در بین خاندان پهلوی، که از دیگر نتایج بررسی‌ها و انجام شده بر روی اسناد و مدارک موجود در مرکز اسناد میباشد.
تاسیس و راه اندازی این موزه حاصل تلاش صادقانه و بی شائبه همکاران مرکز اسناد مجموعه در طی مدت پنج سال میباشد، این اسناد که پیش از این اکثرا بصورت پراکنده و بعضا فراموش شده در مجموعه بودند، پس از جمع آوری، ساماندهی، پاکسازی و شناسنامه دارشدند.
و اینک بخش کوچکی از آنها در قالب
موزه اسناد و مدارک تاریخی سعدآباد در معرض دید بازدیدکنندگان محترم قرار گرفته است.این موزه با هدف آشنایی بیشتر بازدید کنندگان محترم با بخشی از اتفاقات و رویدادهای تاریخ معاصر
ایران که بیشتر در مجموعه کاخ‌های سعدآباد رخ داده است،ایجاد گردیده است.وجود وزارت دربار در مجاورت کاخ‌های سعدآباد از جمله نکات قابل توجه در ایجاد این موزه بود،در واقع بخشی از اسناد
...مشاهده کامل متن بایگانی این وزارت خانه، انتخاب و در فضاهای مختلف این موزه چیده شده اند این اسناد ما را با بخشی ازوظایف و عملکرد‌های این وزارتخانه آشنا می‌کند.
از جمله این اسناد مکاتبات اداری و نحوه نگارش نامه ها، اموال و دارایی‌های خانواده دربار، امور رسیدگی به کاخ ها، تمایش انواع مهرها و آلبوم‌ها میباشد.
.
آنچه از اسناد و مدارک تاریخی این مجموعه بدست می‌آید، نمایش بخشی از تلاش‌های وزارت دربار در افزایش اموال ،املاک و ثروت و قدرت خاندان پهلوی است.
ساختمان این موزه در نزدیکی درب ورودی زعفرانیه و در حد فاصل کاخ وزارت دربار (موزه هنرهای زیبا) و کاخ سفید(موزه ملت) واقع شده است که پیش از این محل استقرار و استفاده گارد جاویدان شاهنشاهی بوده است.
این بنای تاریخی یک طبقه ونیم است. طبقه همکف دارای شش اتاق میباشد که پس از تبدیل آن به موزه، فضاهای داخلی آن به بخش‌های ذیل تقسیم گردید:
بخش پهلوی اول
بخش پهلوی دوم
بخش مهرها و جلدها سالن نمایش
دفتر موزه
بخش پهلوی اول
رضا شاه در سال 1304 در کاخ گلستان تاج گذاری کرد.
وی پس از 15 سال حکومت از سلطنت خلع و در سال 1323 در جزیره موریس در تبعید مرد.
محل اقامت دائمی وی در کاخ مرمر بود . وی در سال 1305 دستور ساخت کاخ شهوند(سبز) را در مرتفع‌ترین قسمت باغ سعدآباد داد.این کاخ محل اقامت تابستانی او بود.
اسناد این بخش شامل:
مجموعه آلبوم هایی از بناهای تاریخی ایران قدیم و نحوه پوشش مردم در اوخر دوره قاجار و اوائل پهلوی.
مجموعه تصاویری از آلبوم اولین و آخرین سفر رضا شاه به ترکیه در سال 1313 این سفر 17 روز به طول انجامید.
مجموعه تصاویری از یک کارناوال فرهنگی در ایران .این جشنواره با حرکت ماشین هایی که بر روی آنها نمادهایی از بناهای تاریخی ایران حمل می‌شد در شهرهای شمالی ایران حرکت کرد و به تبریز رسید.
مجموعه تصاویری از برخی اقدامات در دوره پهلوی اول
بخش پهلوی دوم
محمد رضا پهلوی بعد از تبعید پدر به سلطنت رسید و تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران بر مسند قدرت بود.وی در مدت سلطنت خود سه بار ازدواج نمود، همسران وی به نام‌های فوزیه،ثریا اسفندیاری و فرح دیبا بودند.
در این بخش از موزه تلاش شده که بصورت مصور حضور همسران محمدرضا پهلوی را در سفرها و بازدیدهای داخلی و خارجی در معرض نمایش قرار دهیم.
همچنین از موضوعات دیگر این بخش، نمایش برخی از اسناد و دفاتر اموالی و مکاتبات اداری در خصوص رسیدگی به امور کاخ‌ها میباشد. نمایش چند نمونه از آلبوم‌های خصوصی و برخی از مراسم‌های برگزار شده در کاخ‌های سعدآباد از دیگر قسمت‌های این بخش میباشد.
بخش مهرها و جلدها
نمایش تعدادی از مهرهای رایج در وزارت دربار، پاکت ها، کاغذ‌های سربرگ دار و کارتابل‌های رایج در آن دوران
نمایش بخشی از اسناد مکتوب در خصوص برخی از وظایف وزارت دربار در حوزه تشریفات
معرفی بخش کوچکی از وسایل صوتی و تصویری در دو دوره پهلوی اول و دوم
نمایش برخی از جلدهای نفیس از مجموعه آلبوم‌های نگهداری شده در مرکز اسناد مجموعه.
آلبوم در دهه‌های 20،30،40و50،بیشترین کاربرد را در ثبت و بایگانی اسناد تصویری بخصوص در مرکز دولتی داشته است.این آلبوم‌ها اکثر دست ساز بصورت جلد لاکی هستند که مزین به انواع نقوش ایرانی نظیر لچک ترنج، شکارگاه، خاتم کاری،کنده کاری عاج، نقره کاری و .... می‌باشند.
بخش سالن سینما
در این سالن برنامه‌های مختلفی برای گروه‌های سنی مختلف در نظر گرفته شده است. برگزاری جلسات نقد و بررسی اسناد مکتوب و تصویری موزه اسناد از دیگر برنامه‌های این بخش خواهد بود.
منبع :
www.hamshahrionline.ir
fa.wikipedia.org
khabarfarsi.com
