منطقه حفاظت شده گنو

منطقه حفاظت شده گنو در شمال بندرعباس با آب و هوایی مطبوع سرزمینی کوهستانی، از جمله مناطقی می‌باشد که کمتر شناخته شده‌اند و از نظر آب و هوایی با فضای مرسوم و معمول متفاوت است .
گنو، با مساحت بیست و هفت هزار و پانصد هکتار و ارتفاع بین پنجاه تا تا دو هزار و سیصد و هفتاد و چهار متر در شمال بندرعباس واقع شده است و از نظر تنوع گیاهی و جانوری و آب و هوای مطبوع، کوهها و دره‌ها منحصر به فرد می‌باشد .
از سال هزار و سیصد و پنجاه و یک تا سال هزار و سیصد و پنجاه و چهار این سرزمین به عنوان منطقه حفاظت شده شناخته شده اما به دلیل غنای طبیعی از سال هزار و سیصد و پنجاه و چهار به عنوان پارک ملی شهرت یافت .
این سرزمین به عنوان بخشی از سرمایه و میراث طبیعی به شمار می‌رود و شهرت بین‌المللی دارد.
کوه گنو، به دلیل داشتن آب و هوای سرد، برف خیز بودن و دامنه‌هایی سرسبز با آب و هوای مطبوع، از سال هزار و سیصد و بیست مورد توجه مردم بندرعباس بوده است و در طول این سال‌ها اهالی شهر برای فرار از گرما، به مناطق ییلاقی کوه گنو مانند کهنوج، باغ کاشان ...مشاهده کامل متن و چاهو بار سفر می‌بستند .
کوه گنو دو قله بزرگ به نام نصیری و بازگرد دارد که بلندترین نقطه را تشکیل می‌دهند و از انواع درختان جنگلی و بوته‌های دارویی پوشیده شده‌اند.
درختان انگور، سیب، زردآلو، انار، انجیر، نارنگی، لیموترش، نارنج، انبه و خرما طبیعت زیبایی این منطقه را دو چندان کرده اند . چشمه‌های متعددی با نامهای انارو، باغ زیر، سرا، دزک، الیاسی درمر این باغ‌ها را آبیاری می‌کرده‌اند، که متأسفانه طی سال‌های خشکسالی، تعدادی از آنها خشک شده‌اند.
کوه گنو از نظر زیست محیطی نیز برای زندگی انواع حیوانات گوشتخوار و علفخوار مانند پلنگ، کفتار، گرگ، شغال، قوچ، میش، بز و آهو مناسب است.
منطقه حفاظت شده گنو با وسعت چهل و نه هزار هکتار همچنین یکی از نه ذخیره‌گاه زیست‌کره در ایران می‌باشد.
از انواع گونه‌های جانوری که در این محیط زندگی می‌کنند می‌توان به گونه‌های زیر اشاره کرد :
۱) بی مهرگان:
از بی مهرگان می‌توان حلزون‌های آبی و خشکی زی و برخی از کرم‌ها که به خصوص در اطراف چشمه‌های منطقه حفاظت شده یافت می‌شوند اشاره نمود ولی بی تردید، قسمت بیشتر بی مهرگان منطقه را بندپایان خصوصا حشرات تشکیل می‌دهند.
درمیان بند پایان گونه‌های چندی از شبه عقرب‌ها و عقرب‌ها از کوه گنو شناسایی و معرفی شده اند.
علاوه بر دو گروه فوق تعدادی رطیل و عنکبوتیان در منطقه حفاظت شده گنو یافت می‌شوند که تعیین گونه‌های آنها نیاز به مطالعات گسترده‌تر و تخصصی‌تر دارد. از رده حشرات راسته‌های مختلفی درمنطقه حفاظت شده گنو یافت می‌شوند که عبارتند از:
راست بالان، سخت بال پوشان، پروانگان، زنبوران و دوبالان .
۲) مهره داران:
مهره داران منطقه حفاظت شده گنو شامل ماهیان، دوزیستان، خزندگان، پرندگان و پستانداران می‌باشند .
ماهیان: ماهی آفانیوس گینوئیس تنها ماهی آب‌های داخل منطقه حفاظت شده گنو محسوب می‌شود و درجهان منحصر به آب گرم گنو است.
دوزیستان: دوزیستان منطقه حفاظت شده گنو را حدود پنج گونه از وزغ‌ها و قورباغه‌ها تشکیل می‌دهند که اکثرا درآب‌های راکد اطراف رودخانه‌ها و چشمه‌های منطقه زندگی می‌کنند .
خزندگان: خزندگان منطقه حفاظت شده گنو نسبت به دوزیستان از تنوع بیشتری برخوردارند و به دو گروه مارمولک‌ها و مارها تعلق دارند. که از جمله آن‌ها می‌توان به مار قیطانی و مار جعفری اشاره کرد.
پرندگان: پرندگان منطقه حفاظت شده گنو اساسا از پرندگان درخت زی و بوته زی تشکیل شده اند که معمولا جزء سبک بالان به شمار می‌آیند ولی درعین حال تعدادی از پرندگان شکارچی مانند هما و دلیجه و پرندگان خشکی زی نظیر کبک و تیهو در بین مجموعه پرندگان کوه گنو دیده می‌شود.
امروزه با کاهش وسعت منطقه و کم شدن مناطق دشتی پرندگانی نظیر جیرفتی، دراج، هوبره و کوکر که سابقا در منطقه گزارش شده بودند دیگر یافت نمی‌شود.
همچنین در این منطقه پرندگانی همچون چکاوک ها، چلچله ها، دم جنبانک ها، انواع سنگ چشم، انواع سسک ها، سهره و پرندگان خانواده توکا نیز زندگی می‌کنند .
پستانداران: پستانداران منطقه حفاظت شده گنو گرچه ازگونه‌های استثنایی به شمار نمی‌آیند و عموما در سایـــر گستره‌های طبیعی نیز یافت می‌شوند اما از تنوع قابل توجهی برخوردارند.
درگذشته‌های نه چندان دور دشت‌های بوته زاری منطقه زیستگاه گونه حمایت شده جبیر بود و جمعیت قابل ملاحظه ایی از این گونه در خطر تهدید در گله‌های متعدد در آن پراکنده بودند اما گسترش روستاها و تغییر و تبدیل اراضی طبیعی در دو دهه اخیر هیچگونه تضمینی برای بقاء این گونه باقی نگذاشته است.
هنوز هم تعداد اندکی جبیر در این منطقه زندگی می‌کنند.
تپه‌ها و ارتفاعات قابل دسترس منطقه حفاظت شده گنو و پستی بلندی‌های پیرامون آن زیستگاهی مناسب برای قوچ و میش بوده و آثار گله‌های بزرگ این گونه هنوز از خاطره‌ها محو نشده است.
اما گنو به عنوان زیستگاه قوچ و میش امروزه اعتبار گذشته را ندارد. در مقابل کوه‌های صخره ای و غیرقابل دسترس این منطقه آخرین بقایای جمعیت بز و پازن را در خود پناه داده اند.
در گستره سخت کوهستانی گنو هنوز هم میتوان این گونه را یافت.
پلنگ، کفتار، گرگ، روباه، شغال، تشی و خرگوش از دیگر گونه‌های پستانداران منطقه محسوب می‌شوند .

منابع :
http://www.iew.ir/
http://fa.wikipedia.org/