خانه تدین که متعلق به یکی از تجار معتبر سمنانی بوده و به محمدیه نیز معروف است، در خیابان طالقانی شهر
سمنان، در راسته بازار شمالی ـ جنوبی و در کوچه ای فرعی واقع شده است و ساخت آن به اواخر
دوره قاجاریه برمی گردد و مرمت آن همچنان به اتمام نرسیده است.
این بنا دارای حوضخانه، تالارهای زمستان نشین و تابستان نشین، اصطبل، آشپزخانه، حیاط
مرکزی و معماری گودال باغچه است که یکی از تکنیکهای معماری سنتی
ایران به شمار میرود.
بادگیر بلند و حجیم بخش تابستان نشین نیز یکی دیگر از ویژگیهای منحصر به فرد این بناست.
این خانه شامل 3 بخش اصلی است؛ حیاط اندرونی برای زندگی افراد خانواده، حیاط بیرونی برای پذیرایی از مهمانان و ملاقاتهای تجاری و یک فضای جانبی به عنوان بخش خدماتی وابسته به حیاط اندرونی که هر کدام از این بخشها نیز 3 در ورودی مجزا دارند.
تفکیک عملکردهای مختلف در این منزل مسکونی، نمونه کاملی از معماری سنتی ایرانی در خانههای قدیمی را به نمایش میگذارد؛ فضاهای خصوصی زندگی شامل هشتی، دالان ورودی و حیاط اندرونی است که به طور غیرمستقیم به حیاط بیرونی و بخش خدماتی متصل میشود.
عناصر تشکیل دهنده حیاط بیرونی نیز شامل اتاقهای تابستان نشین، زمستان نشین، بهارخوابهای
...مشاهده کامل متن شرقی و غربی، حوضخانه، اتاقهای فرعی و انبار در ضلع غربی و شرقی آن است.
بخش تابستان نشین دارای بادگیر بلند و زیبایی است که علاوه بر تلطیف فضای حوضخانه و اتاق تابستانی، جلوه ویژه ای نیز به نمای ساختمان بخشیده است. سقفهای جناغی، تزئینات زیبای گچی و تراسهای داخلی از دیگر ویژگیهای معماری فضای تابستان و زمستان نشین است.
حیاط بیرونی که به منظور پذیرایی از مهمانان نامحرم ساخته شده است، با دسترسی مستقیم از کوچه منشعب به بازار، بیشتر نقش دفتر کار مالک خانه را داشته و شامل اتاقهای بزرگ، راهروی مرتبط به حیاط اندرونی و زیرزمین مناسب جهت انبار کالااست که به سقفهای چوبی و زیبا و سقفهای جناغی مزین شده است.حیاط سوم یا همان بخش خدماتی خانه نسبت به سایر فضاهای خانه کوچکتر بوده و به منظور رفع نیازهای روزمره زندگی ساخته شده است، اما فاقد هر گونه تزئینات و معماری خاصی است.
این بخش که شامل فضاهای اسکان خدمه، اصطبل، آشپزخانه و انبار هیزم بوده است، از یک طرف از طریق دالانی به حیاط اندرونی مرتبط است و از طرف دیگر به پیاده رو و محل معبر عمومی.
این بنا در عکسهای میرزا عبدالله قاجار، عکاس مخصوص ناصرالدین شاه نیز دیده میشود. وی این تصاویر را طی سفر ناصرالدین شاه از تهران به مشهد مقدس و در سال 1284 هـ .ق به ثبت رسانده است.
مرمت و بازسازی این خانه که هنوز هم کامل نشده، در سال 1373 آغاز شد و سپس کاربری جدیدی یافت به طوری که هم اکنون به عنوان ساختمان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مورد بهره برداری قرار گرفته است.
منبع :
http://semnan.ir/HomePage.aspx
TabID=4714&site=DouranPortal&lang=fa-IR
http://www.ichto.ir/Default.aspx?tabid=693