در سال 1363 همزمان با تشکیل سازمان میراث فرهنگی کشور ساختمان موزه
مراغه به موزه مقدماتی
مراغه تبدیل و با آثار موجود از دوره‌های مختلف تاریخی برای بازدید عموم افتتاح شد.
در سال 1375 خورشیدی موزه
مراغه جهت هدفمندی آثار خود و به لحاظ اهمیت نقشی که در این شهر در
دوره ایلخانی داشته، به عنوان موزه تخصصی
مراغه فعالیت خود را آغار کرد, این موزه شامل آثار ارزشمندی از مجموعه‌های سفال، سکه و بخش‌های شیشه و آبگینه، فلز و کتابت است.
مراغه با وجود استواری و استمرار تمدن از دوران پیش از اسلام تا دوران مختلف اسلامی ، در
دوره ایلخانی از موقعیت ممتاز برخوردار شد و به علت انتخاب این شهر به عنوان اولین پایتخت ایلخانان ، مرکز ثقل این
سلسله محسوب گردید به طوری که عصر دوباره سازندگی
ایران پس از یک
دوره طولانی قتل ،غارت و ویرانی مغولان از این شهر آغاز می‌شود.
با تمرکز وانتقال صد‌ها اثر برجسته وگردآوری مجموعه ای نسبتا کامل از آثار مختلف ایلخانی شامل انواع سفال، کاشی، سکه،
...مشاهده کامل متن فلز، شیشه وکتابت، این موزه به عنوان منبع مطالعاتی و پژوهشی در اختیار محققان وباز دیدکنندگان قرار گرفت.
مجموعه سکه : سکه‌های موزه مراغه از کاملترین مجموعه مسکوکات ایلخانی کشورمان بوده وتقریبا از تمامی ایلخانان ایران، سکه‌های ارزشمندی را در خود جای داده است.
پول رایج ایلخانان به لحاظ کاربرد اقتصادی و معاملات تجاری ورسمی ،به صورت پشتوانه تک فلزی ونقره بود,سکه‌های طلا برای مقاصد ویژه،ایام عید و جشن‌ها ضرب می‌شد و سکه‌های مسی "فلوس" برای معاملات روز مره رواج داشت.
تنوع نقوش سکه‌ها دردوره ایلخانی معرف فرهنگ وتمدن آن عصر بوده ونقوش ومظاهر آیینی ادیان وفرقه‌های مختلف ضرب شده برروی آنها ،گویای تساهل مذهبی مغولان است.بنابراخبار مندرج در کتب مورخان،870 مرکز ضرب سکه در دوره ایلخانان وجود داشته ومراغه،تبریز وسلطانیه از مراکز مهم ضرابخانه‌های حکومتی بوده اند.
مجموعه سفال : هنر سفالگری دوره ایلخانی عصر طلایی سفالگری دوره اسلامی است. از خصوصیات بارز سفالینه این دوره،تنوع ساخت سفال با تکنیکهای مختلف سفالگری وتنوع تزیینات سفالینه‌ها است.
موزه مراغه ازانواع تکنیکهای رایج و تزیینات متفاوت سفالگری این دوره نمونه‌های ارزشمند ومنحصر به فردی رادراختیار دارد.
در سفالینه‌های ایلخانی علاوه بر آرایش نقوش ، تزییناتی درفرم سفالینه‌ها نیز وجود داشته است که آثار مشبک دوجداره ومشبک پوشیده با لعاب شفاف ،سفالهایی بانقوش کنده،بر جسته ونقش‌های قالبی ازآن جمله است.
بخش شیشه : هنر شیشه گری در دوره ایلخانی به علت فرار شیشه گران به کشورهای مصروسوریه از رونق افتاد.
شیشه‌های موزه مراغه ازنمونه‌های نادر آن عصر است که دارای تزیینات مختلف شیشه گری شامل دمیده آزاد،دمیده در قالب،تراش وافزوده بر روی بطری ،قندیل و صراحی است که ازنقاط مختلف کشورمان به دست آمده است.
بخش فلز : در بخش فلز موزه مراغه ،نمونه‌های ارزشمندی از هنر فلزکاری دوره ایلخانی شامل انواع ظرف فلزی،پیه سوزهای مفرغی وشمعدان برنزی وجود دارد که به روشهای ریخته گری،قلمزنی وطلاکوبی ساخته شده است.
درتزیینات این آثار استواری واستحکام با پای قوی حیوانات وصعود و روشنایی باشکل پرندگان نشان داده شده است. دراین موزه،شمشیری نیز قرار داردکه متعلق به " کری خان ابن بهادر خان " حاکم داغستان بوده وحاوی تزیینات طلاکوبی برروی عاج ومفرغ است.
مراغه با حدود 500 اثر تاریخی و تپه‌های باستانی جزء 10 شهرستان تاریخی و فرهنگی کشور محسوب می‌شود و حدود 200 اثر تاریخی آن در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
منبع:
http://www.beytoote.com/
http://www.chn.ir/NSite/FullStory/
http://www.negahmedia.ir/media/show_pic/48822
