مسجد برخ در بخش
مرکزی جزیره واقع شده و از توابع شهرستان
قشم و نقاط دیدنی استان
هرمزگان در جنوب کشور محسوب میشود .
ساختمان اولیه این مسجد، احتمالاً در سالهای اولیه اسلامی در حین فتح جزایر و بنادر
ایران به دست عمروبن عاص و به امر او در روستای کوشه
قشم بنا شدهاست.
این مسجد در سال دویست و چهل و چهار هـجری قمری باز سازی شده و در سال هفتصد و سی و شش هـجری قمری بر اثر زلزله ویران شده است.
پس از گذشت مدتی در سال هفتصد و سی و هفت هـجری قمری توسط سلطان فتح الله نوادهٔ سلطان محمود غزنوی که احتمالاً یکی از پادشاهان هرمز و یا
لارستان بوده، تجدید بنا شدهاست.
در محوطه اطراف مسجد، گورستانی گسترده و نخلستانهای متعددی وجود دارد که نظر همگان را جبل مینماید. در کنار مسجد، یک برکه دراز به صورت شمالی و جنوبی وجود دارد.
تا سال هزار و سیصد هـجری قمری از این مسجد که در مرکز روستا واقع است، به عنوان مسجد جامع استفاده میشد.
محراب مسجد در قسمت شمالی قرار دارد و در بالای محراب آثار قابی از گچ دیده میشود که در حدود یک متر ارتفاع و یک و نیم متر طول دارد. در حال حاضر فقط یکی از اضلاع این قاب بر
...مشاهده کامل متن روی دیوار به جا مانده است و سه ضلع دیگر آن فرو ریخته است ولی هنوز آثاری از آن پابرجاست.
در این مسجد لوحی از چوب وجود داشته است که تاریخ ساخت بنا، انهدام و تعمیر مسجد بر روی آن ذکر شده بود که این لوح به تهران منتقل شده و در یکی از موزههای پایتخت نگهداری میشود.
این مسجد از سنگ لاشه و ملاط و اندود ساروج و گچ بنا شدهاست. درون آن از نظر تزیینات بدنهها به صورت تاق نماسازی و سپس بخش بلند زیر پاکار گنبد آن که به سه دوره تقسیم میشود، شباهت بسیاری به تزیینات و تاق نماسازیهای ساده و کولی در بقعه بیبی مریم قشم دارد.
از آنجا که سقف مسجد از چوب است، اهالی روستا معتقدند که لنچ وارونه ای سقف مسجد شده است.
مسجد شیخ برخ به شماره دو هزار و دویست و سه به عنوان آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
منابع :
http://fa.wikipedia.org
www.bookandbook.blogfa.com
vista.ir
http://www.chn.ir/