منطقه حفاظت شده شالو و منگشت

منطقه حفاظت شده شالو و منگشت که در 25 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ایذه قرار دارد، منطقه ای است کوهستانی که در حوضه آبخیز رشته کوههای زاگرس واقع شده و طبیعتاً متأثر از ویژگی مرفولوژیکی آن است.
این منطقه بدلیل حفاظت از گونه‌های جنگلی و جلوگیری از فرسایش و قطع درختان بعنوان یکی از مناطق 10 درصد حفاظت از منابع جنگلی در خوزستان شناخته شده و بعنوان منطقه حفاظت شده شالو و منگشت اعلام گردیده است.
منطقه شالو و منگشت طی مصوبه شماره ۱۸۱ شورای عالی محیط زیست مورخ ۱۳۸۷/۱۰/۱۵ با مساحت ۱۲۹۹۱ هکتار بعنوان منطقه حفاظت شده به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته است.
شالو – منگشت دارای حدود 13 هزار هکتار وسعت است که کوه‌های برفگیر و دارای پوشش جنگلی مناسب، مناظر بسیار جذاب و دیدنی را در این منطقه بوجود آورده است.
قسمت عمده منطقه کوهستانی برف‌گیر و ارتفاع آن بین ۷۸۰ تا ۳۲۰۰ متر از سطح دریاست. متوسط دما و بارندگی سالیانه ۲۲ درجه سانتیگراد و ۵۵۰ میلیمتر موجب تشکیل اقلیم نیمه‌مرطوب معتدل در ناحیه شده‌اند.
رودخانه پرآب کارون در شرق منطقه جریان دارد. منطقه با پوشش جنگلی بسیار ...مشاهده کامل متن خوب و زیبا از غنای زیستی جانوری و گیاهی خوبی برخوردار است. بلوط ایرانی گونه درختی شاخص و غالب منطقه به شمار می‌رود.
علاوه بر آن گونه‌های بنه، کلخنگ، انجیر و کیکم در منطقه می‌رویند. با مجموع 230 گونه گیاهی، منطقه را ازنظر غنای گونه‌های گیاهی به یکی از مناطق مهم منطقه زاگرس در استان خوزستان بدل کرده است بطوری که می‌توان از منطقه بعنوان یک باغ گیاهشناسی طبیعی نامبرد.
عمده پوشش گیاهی منطقه را درختان بلوط تشکیل داده اند که در بین آنها گونه‌های مورد معطر – زبان گنجشک – ارغوان، بنه ، گلخونک، انجیر، بادام و ... نیز دیده می‌شود. علاوه بر آن باغهای انار، انگور، انجیر، گردو و... در منطقه توسط باغداران روستائی احداث گردیده اند که قدمتی دیرینه دارند.

جانوران موجود در سطح منطقه پراکنده اند. بخصوص گونه‌های پرندگان درخت زی که بیشتر در فصول بهار در سطح منطقه به وفور دیده می‌شوند؛ از جمله آنها دارکوب، پری شاهرخ، زاغی، بلبل، سهره طلائی و... همچنین گونه‌های نظیر کبک و تیهو از پرندگان اصلی و بومی در منطقه اند و منطقه شالو منگشت یکی از زیستگاههای اصلی آنهاست. از گونه‌های پستانداران شغال و روباه به وفور در سطح منطقه دیده می‌شوند سنجاب ایرانی نیز از پستانداران با جمعیت مناسب در منطقه است وگونه‌های نظیر پلنگ و خرس قهوه ای بندرت در منطقه دیده شده اند.
در مجموع محدوده خاصی را در سطح منطقه بعنوان محل تجمع گونه‌های جانوران نمی‌توان تشخیص داد.
گونه‌های مهم جانوری منطقه عبارتند از: پلنگ، خرس قهوه‌ای، سنجاب ایرانی، کبک، تیهو، کمرکلی، سنگ‌چشم و دارکوب.
جلوه‌های زیبای طبیعی، وجود رودخانه کارون در نزدیکی منطقه و راه‌های دسترسی مناسب، زمینه فعالیت‌های گردشگری را در منطقه فراهم نموده‌اند. بخش عظیمی از کوهستان منگشت را جنگل‌های نسبتاً انبوه پوشانیده و در انتهای آن دریاچه‌ای به نام «بوندان» ایجاد شده است.
همچنین منطقه شیوند که بخشی از مناطق حفاظت شده شالو و منگشت است، به دلیل همجواری با دریاچه سد و رودخانه کارون از یکسو و رشته کوههای زاگرس با جنگلهای بلوط، رودخانه ها، آبراهها، آبشارها، صخره‌‎ها و نیز برخورداری از طبیعت مطلوب از سوی دیگر از جذابیتهای بی نظیری برای گردشگری برخوردار است.
این روستا در دل منطقه حفاظت شده منگشت و شالو واقع شده که رودخانه کارون از شـــرق آن می‌گذرد. آبشار بلند و مرتفع روستای شیوند نیز از دل کوه فاصله ای حدود چهار کیلومتر را طی می‌کند و به دریاچه می‌ریزد.
جهت دسترسی به این منطقه ، باتوجه به وجود دریاچه سد کارون 3 که ضلع شرقی منطقه را در برگرفته است علاوه بر راه زمینی که از راههای روستائی درجه 2 محسوب می‌شود از طریق آبی نیز از دو نقطه شمالی شرق و جنوبی شرق به کمک بارج‌های (شناور) مخصوص که توسط مدیریت سد در اختیار همگان قرار دارد می‌توان بصورت رایگان وارد منطقه شد.
کلاً دسترسی به منطقه فقط از ضلع شرقی آن امکان پذیر است و راه‌های دسترسی جهت مشاهده حیات وحش شامل موارد ذیل است:
مسیر دهدز – سادات حسینی با استفاده از خودرو بارج (شناور) و استفاده از جاده شنی تا روستای شیوند.
استفاده از بارج (شناور) از سد کارون 3 تا روستای شیوند.
راه در دست احداث سد کارون 3 به پاجول – شالو – طویله.

منابع:
http://khzdoe.ir/main/index.php?q=mataleb/56
http://khouzestan.doe.ir/Portal/home/?136004/
https://fa.wikipedia.org/wiki
http://www.iew.ir/1391/06/13/1460
http://k2mount.blogfa.com/post-96.aspx