مجموعۀ امامزاده جعفر(ع) شامل بقعۀ امامزاده جعفر(ع)، بقعۀ امامزاده محمد(ع) آرامگاه شاهرخ و بنای چهل دختران در مرکز شهر دامغان قرار دارد.
صحن امامزاده جعفر(ع) مربع مستطیل است و از درب خیابان اصلی که وارد صحن می‌شوید، حدود 20 متری درب ورودی بقعه‌ای وجود دارد که به امامزاده محمّد(ع) معروف است.
قدمت این مجموعه به حدود 1250 سال قبل و مربوط به دورۀ سلجوقی می‌باشد و به ثبت آثار تاریخی رسیده است.
امامزاده جعفر(ع) از اولاد حضرت امام سجاد(ع) است.
مساحت بقعه 85/278 متر مربع و مساحت کل بنا 457 متر مربع و مساحت کل مجموعه 1285 متر مربع است که مطابق نوشته‌ای که در طرف مقابل درب ورودی حرم است، این چنین ذکر شده: «هذا قبر الامام المقتول المقبول، قرة عین الرسول جعفر بن علی بن عمر بن علی بن حسین بن علی بن ابیطالب سلام الله علیه.
»
آنچه راجع به سلسله نسب امامزاده جعفر(ع) در جعبۀ صندوق روی قبر کنده شده با آنچه سید ظهیر‌الدین مرعشی در شرح «خروج الثایر بالله جعفر بن محمد بن حسین المحدث بن علی بن حسین بن علی عمر الاشرف بن علی زین العابدین بن حسین بن علی بن ابی طالب» در تاریخ رویان نوشته است شباهت زیادی دارد و معلوم می‌دارد که علت توجه کیاها و سادات مرعشی مازندران به دامغان و امامزاده جعفر، نسبتی است که داشته‌اند.
گنبد امامزاده از میزان متعارف بلندتر و در سالهای اخیر با آجر معمولی به سبک پله‌ای بازسازی شده است.
بقعه دارای حرم مربعی شکل و قبر در وسط قرار گرفته و صندوق چوبی کنده کاریی که از حیث صنعت و هنر قابل توجه و به طول 30/3 متر و عرض 75/1 متر و بلندی 25/1 متر است روی قبر وجود دارد.
در کتیبۀ دور بالای صندوق آیاتی از سورۀ دهر و سورۀ فتح و آیة‌الکرسی از قرآن مجید و نادعلی و «لا فتی الا علی لا سیف الا ذوالفقار» و چهارده معصوم کنده کاری شده است.
شکل قبر که صندوق آن را احاطه کرده مرتفع است و بر روی قبر سنگ سیاهی به طور عمودی نصب شده است.
بر روی قبر، ضریح زیبایی به طول 5/4 متر و به عرض 4 متر و به ارتفاع 20/2 متر که از نوع فلزی و به صورت مشبک است که در سال 1383 توسط استاد کبیری ساخته و نصب شده است.
این کاشی‌ها فیروزه‌ای و سورمه‌ای و سبز رنگ و به شکل کثیرالاضلاع بوده و بر روی کاشی‌ها نقش حیوانات و مرد و زن و شیر و خورشید و در برخی از آنها اشعاری به فارسی و عربی است.
در دو طرف داخل ایوان جنوبی که درب اصلی و تنها درب ورودی به حرم در آن است دو لوح سنگی به دیوار نصب است و بر لوح سمت چپ این وقفنامه کنده شده است: « لا إله الّا الله .
محمّد رسول الله. علی ولی الله. بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین، الحمد لله الذی خلق الانسان للطاعات و أمورهم بالخیرات و ... » که وقفنامه بسیار مفصلی است و تاریخ تحریر آن محرم الحرام سنۀ خمس عشر ثمانمائه الهلالیه است. این تاریخ معاصر با سلطنت شاهرخ پسر تیمور گورکانی است که در سالهای 799 تا 850 هجری قمری در ایران سلطنت داشته است.
در پایۀ ایوان، مقابل سنگ وقفنامه، سنگ دیگری نیز نصب شده است.
در دور سنگ صلوات بر پیغمبر اکرم(ص) و ائمۀ دوازده گانه نوشته شده و تاریخ این سنگ نوشته با حکومت میرزا علاء الدوله پسر بایسنقر بن امیر تیمور گورکانی که خط ثلث را نیکو می‌نوشته و کتیبۀ مقصورۀ مسجد گوهرشاد مشهد روی کاشی ممتاز به خط اوست معاصر می‌باشد.
منبع:
http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-11148.aspx
http://www.iqna.ir/fa/News/1255958
http://pic.damghannews.com/
