آرامگاه کمالالملک محل مدفن کمالالملک است که در شهر
نیشابور واقع شده است.
این آرامگاه در نزدیکی
آرامگاه عطار نیشابوری در محله شادیاخ در
نیشابور (شهر کهن) و موقعیت کنونی در خیابان عرفان (
نیشابور) است.
محمد غفاری معروف به کمالالمُلک نقاش ایرانی (حدود ۱۲۲۷ تا ۱۳۱۹ ش) یکی از مشهورترین و پرنفوذترین شخصیتهای تاریخ هنر معاصر
ایران به شمار میآید.
بنای آرامگاه دارای مساحت زیربنای ۲۸ متر مربع و شش ایوانچهی مقعر است که داخل فرورفتگی ایوانچهها، با کاشی معرق نفیس، به رنگهای لاجوردی و سفید، زینت یافته است.
این بنا، تلفیقی است موزون از معماری سنتی و مدرن که به گونهای نمادین، طاق تویزه و
ایوان را در ذهن تداعی مینماید. مصالح به کار رفته در بنای آرامگاه، بتون، سنگ، کاشی میباشد.
در سال ۱۳۳۷ هوشنگ سیحون طرح بنای جدید
آرامگاه کمال الملک را به انجمن آثار ملی پیشنهاد داد. و در آن سال طی قراردادی با انجمن متعهد شد طرح مقبره کمال الملک را در ۲ ماه تهیه کند و به عنوان ناظر انجمن کار نظارت پروژه را به عهده بگیرد.
در
...مشاهده کامل متن سال ۱۳۳۸ کار آغاز شد و پی سازی آرامگاه، نصب استخوان بندی آهنی و کاشیکاری بنا، سنگ مزار و نقش برجسته نیم تنه سنگی کمال الملک که کار استادابوالحسن صدیقی است, انجام شد
همچنین دو حوض در محوطه مقبره نصب شد و در سال۱۳۴۲ این آرامگاه رسما گشایش یافت.
در بنا دو نوع قوس دیده میشود. شش قوس نیم دایره نما که نسبت دهانه به ارتفاع آنها ۱ به ۲/۱ است و چهار قوس متقاطع که روی قطرها دیده میشوند.
در پایین قوسهای اصلی نما از روبرو دو قوس کوتاهتر نیز وجود دارند که در واقع تلاقی قوسهای متقاطع هستند.
قوسهای متقاطع، «تاقهای چهاربخش» را که در معماری سنتی ایران بسیار دیده شده اند را تداعی میکنند و احتمالاً منبع الهام طراح نیز بوده است
حجم کلی بنا از پوستهای سه بعدی در فضا حاصل شده که در یک حرکت نرم دو نوع قوس را به هم پیوند میدهند.
این قوسها و پوشش آنها در بالا، اشکال هندسی مخروطی شکلی را بوجود آوردهاند که ابتکاری هندسی بوده است و اوج خلاقیت معماری را در بهرهگیری از عناصر معماری سنتی ایران در ترکیبی جدید و موزون نشان میدهد
تزیینات استفاده شده آرامگاه کاشی معرق است که نقشهای آنها بسیار هنرمندانه بر روی سطوح منحنی نما بکار گرفته شدهاند و به سمت خط تقارن قوسها این نقوش کوچک و کوچکتر میشوند.
به گفته طراح، کاشی معرق، معماری کاشان یعنی محل زادگاه کمال الملک را یادآور میشود.
نمای بنا و تزیینات و رنگ کاشی ها، هماهنگی زیادی با آرامگاه عطار ،که در کنار آن است،دارد؛ به طوری که شاید بازدید کننده در اولین نگاه گمان کند که این بناها بخشی از هم هستند.
سنگی به ابعاد ۴۶/۳* ۱متر بر روی قبر کمالالملک نصب شده است. ارتفاع سنگ قبر، ۴۰ سانتیمتر است که در بالا به شکل منشوری به ارتفاع ۲۰/۱متر درآمده است.
روی منشور سه نقش برجستهی نیمرخ کمالالملک، به طور برجسته بر لوح سنگی نمایان است که توسط استاد هنرمند “ابوالحسن صدیقی” حجاری شده است.
سنگ قبر کمال الملک همچون سایر سنگهای مزاری که سیحون در آرامگاه ظهیرالدوله تهران طراحی کردهاست، یکپارچه از سنگ گرانیت و با بافت خشن بوده، در قسمت بالای سنگ که مرتفع و زاویه دار تراشیده شدهاست
آرامگاه کمالالملک در سال 1382 توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 8744 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
منبع:
http://www.mashreghnews.ir/
http://neynews.net/
http://fa.wikipedia.org/
http://hamshahrionline.ir/details/169809
http://abarshahr.blogfa.com/post-229.aspx
http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=169018
http://arel.ir/
http://www.seemorgh.com/culture/2482/158134.html