عمارت وکیل از جمله بناهای دیدنی و قدیمی شهر
سنندج به شمار میاید که در خیابان کشاورز واقع شذه است . این عمارت، ملک موروثی و شخصی خانواده "وکیل " میباشد که همیشه در تاریخ
کردستان مسند قدرت را در دست داشتند.
این بنا و مجموعهای بزرگ شامل یک بخش اصلی در وسط و قسمتهای دیگر در پیرامون آن است.
قدمت این بنا به
دوره زندیه بر میگردد که توسط "حاج محمد رشید بیگ وکیل" که از امرای مفرخان زند بود بنا شده و در دورههای بعدی به تدریج تکمیل شده است.
اولین مرمت کلی این بنا در سال هزار و سیصد و ده هجری قمری و توسط امان الله خان وکیل الملک انجام شده اس، تا اینکه امان ا... خان وکیل الملک آنرا به مجموعه ای شامل چندین ساختمان، حیاط و باغ کنونی تبدیل نمود. ساختمان قدیمی به دلایل مختلف قبل از انقلاب تخریب شد، اما با سعی و تلاش مالک آن به سبک قدیم بازسازی شده است.
فضاهای الحاقی چندین حیاط و فضاهای مربوط به آن، بازارچه، حمام و ... با کاربریهای تشریفاتی، مسکونی، تجاری و بهداشتی را شامل میشود که در تمامی آنها علاوه بر رعایت اصول معماری ایرانی، تزیینات زیبایی به کار رفته است.
ستونهای سنگی با تزیینات طنابی در جلوی ایوانهای
...مشاهده کامل متن اصلی که رو به باغ دارند، قرار گرفته و روی آنها سقف شیروانی با طرح کلاه فرنگی استوار شده است. اروسیهای پرکار و آجرکاریهای زیبا در این عمارت، از ویژگیهای محسوس این مجموعه محسوب میشود که جلوه خاصی به این بنا داده است.
در مجموعه عمارت "وکیل الملک " و متصل به پارک سپیدار، حمام خصوصی بزرگی در داخل مجموعه، مورد استفاده خانواده قرار میگرفت. این حمام دارای فضاهایی میباشد که درتمام حمامهای منطقه مشاهده میشود به نظر میرسد این حمام هم زمان با احداث مجموعه عمارت وکیل که به دوره زندیه باز میگردد، ساخته شده باشد .
استفاده از آهک بری در سطح وسیع بر دیوارها و در فضاهای گرم و سرد حمام به چشم میخورد و نقشهای به کار رفته برای تزیین حمام شامل اشکال هندسی، گیاهی و حیوانی است که از نقش طاووس بیشتر استفاده شده است .
آب مورد نیاز ساختمان، حوضهای مربوط و حمام مزبور از سه رشته قنات که دارای آبدهی منظم و زیادی بوده تامین میشده. این قناتها شامل: قنات قدیم امان ا...خان، قنات وکیل و قنات جنت باغی میباشد.
عمارت وکیل از سه قسمت عمارت وکیل الملک، عمارت و کیل السلطان و عمارت وکیل الممالک تشکیل شده است که کلکسیوینی از تزئینات و معماری قدیمی و تاریخی در آن وجود دارد.
اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کردستان در راستای حفظ و نگهداری و احیاء و ساماندهی بناهای تاریخی محله قطار چیان اقدام به مرمت اضطراری و نگهداری سالیانه عمارت وکیل الملک با مشارکت مالکین آن، مرمت و احیاء منزل قرنی، تملک و احیاء مجموعه منزل عطایی و گله داری و حفظ بافت تاریخی محل با نظارت کامل برساماندهی و نوسازی میباشد بطوری که حفظ چشم انداز بصری و منظری محله قطارچیان یکی از اولویتهای سازمان میباشد.
منابع :
http://fa.wikipedia.org/
http://khiyaleraftan.persianblog.ir/
http://assemmmann.blogfa.com/
http://ibclub.ir/
http://www.tebyan.net/