یکی از عمدهترین صنایع دستی استان
یزد، صنعت فرشبافی است که همانند صنعت نساجی، از دیرباز در استان مذکور و بخصوص شهر
یزد، جایگاه خاص خود را داشته است. این صنعت تقریباً در تمام شهرها و روستاهای آن رواج دارد.
قالیهای دست
بافت یزدی در اندازههای ۴*۳، ۵/۲*۵/۳، ۳*۲، ۵/۲*۵/۲ و ۱*۱ تولید میشود
از آنجا که صنعت قالیبافی ویژه زنان است و جایگاه آن در روستاها دامنه وسیعی را شامل میشود، در نتیجه در اقتصاد روستایی اهمیت فراوانی داشته و در معشیت خانواده نقش اساسی ایفا میکند.
در
قالی یزد که عموماً با دار عمودی و گره نامتقارن فارسی و دو پوده تولید میگردد تار از پنبه و پود نیز از پنبه یا پشم است
پرز: کیفیت پشم که عموماً از بازار
اصفهان و
تهران فراهم میگردد متفاوت است و معمولاً نیمه بلند چیده میشود.
برخی قالیهای پرز نخی مصرف خانگی دارند. و گاهاً از پشم براق و کمی نرم و کم دوام نیز استفاده میشود که قالیهای حاصله کیفیت چندانی ندارند
گره: همچنان که پیشتر اشاره شد گره
قالی یزد از نوع فارسی باف بوده
...مشاهده کامل متن و تقریباً ظریف تولید میگردد.
قالی یزد عموماً از رنگ بندی تیرهتری برخوردار است با اینحال طیف رنگهای تیره فام در اکثر موارد از هارمونی بسیار جذابی برخوردار شده اند.
رنگهای زمینه در قالی یزد عبارتند از آبی و قرمز مایل به بنفش .
از سفید، آبی روشن و صورتی (رنگهای روشن فام) جهت ایجاد کنتراست بهره گرفته شده است. آن دسته از قالیهای تولید شده در یزد که متأثر از قالیهای کرمانی هستند عموماً از طریق چیرگی رنگ قرمز حاصل از قرمز دانه، رنگ آبی روشن یا تیره و همچنین رگههای آبی رنگ که در پشت قالی قابل رؤیت هستند قابل تشخیص اند
در گذشتههای دور قالی بافان یزدی از طرحها و نقشهای مختلفی مانند:
هراتی، گل ماهی، کرمانی، سردار جنگل، بندی، شکارگاه و جوشقانی استفاده میکردند ولی امروزه بیشتر به طرح فرشهای کاشان اکتفا میشود.
درکارگاههای خانوادگی معمولاً یک دار قالیبافی نصب میشود که اکثراً محل سکونت بافندگان نیز میباشد، اما در کارگاههای بزرگ که تعداد آنها بسیار کم است، تعداد دارها متفاوت است.
صنعت قالیبافی در سایر نقاط استان یزد نیز طی سالهای اخیر رواج پیدا کرده است به طور مثال قالیبافی در میبد تحت تأثیر نائین از چهل سال پیش آغاز شده و از رونق خوبی برخوردار است.
در بافق، بهاباد، تفت، و روستاهای آن منطقه نیز طی بیست سال اخیر، صنعت فرش جایگاه خاصی یافته است.
منابع : navakcarpet.com - daneshnameh.roshd.ir - ichto.ir