آدرس : یزد - خیابان آیت الله کاشانی - کوچه آتشکده
آتشکده زرتشتیان
یزد از جمله مکان‌های دیدنی شهر
یزد می‌باشد که گردشگران بسیاری را خصوصا در نوروز به خود جلب می‌کند.
این آتشکده شامل ساختمان و باغ زیبایی است که در قرن اخیر ساخته شده است اما آتشی که درون این آتشکده می‌سوزد بیش از ۱۵۰۰ سال است که روشن مانده‌است. ساختمان اصلی آتشکده در وسط حیاط قرار دارد و آنرا درختانی همیشه سبز احاطه کرده‌اند سال ساخت بنای آتشکده به دوران پهلوی اول مربوط میشود.
این عمارت که در فهرست آثار معماری معاصر
یزد قرار دارد، به همت زرتشتیان
یزد و
پارسیان هند، در سال ۱۳۱۳ خورشیدی، تحت نظارت و سرپرستی "ارباب جمشید امانت" بنا شده است.
ساختمان آتشکده بامعماری زیبای برگرفته ازهنر معماری هخامنشیان دروسط حیاطی بزرگ سرسبز وبربلندی قرارگرفته وبرپیشانی عمارت نقش«فروهر» جلوه گراست.
حوضی مدور و بزرگ در محور ورودی بنا به آن زیبایی خاصی بخشیده است و زرتشتیان و گردشگران بنا به یک سنت قدیمی در آن سکه می‌اندازد. آتش در محفظه‌ای بلندتر از سطح زمین در اتاقی نسبتا وسیع و دور از تابش خورشید قرار گرفته و اتاق‌هایی برای مراسم نیایش پیرامون
...مشاهده کامل متن آن طراحی شده است.
ساختمان اصلی آتشکده بر ارتفاعی حدود ۲۱ متر از زمین و در میان حیاط بزرگی که درختان همیشه سرسبز سرو و کاج آن را پوشانده، قراردارد. نگاره فروهر و سرستون‌های سنگی آن زیبایی ویژه‌ای بدان بخشیده و روبروی این بنا حوض آبی قرار دارد.
اینکه آتشکده‌ها کنار آب باشند از خصوصیت‌های آتشکده‌ها بوده است.
سرستون‌های سنگی جلو تالار ساختمان اصلی و سنگ‌های گلدار پای دیوارها کار هنرمندان اصفهانی است. این هنرمندان سنگ‌ها را در اصفهان تراشیده و سپس تا یزد برده‌اند.
نگار کاشی‌های فروهر بر بالای سردر ورودی، کار هنرمندان کاشی‌کار یزدی است و معماری کل این بنا ار معماری آتشکده‌های پارسیان تاثیر پذیرفته‌است.
در زمان فرمانروایی ساسانیان بر ایران، سه آتش پر ارج و پرشکوه- به دلیل قدمت دیرپایشان- از شأن و شهرت بیشتری برخوردار بودند و بر همین پایه، آنها را « آتش ورهرام» یعنی« آتش پیروزی» نام نهاده بودند.
یکی از آنها « آذرفرنبغ» نام داشت. و در شهر کاریان فارس (آتشکده کاریان) قرار داشت.
در مورد قدمت تاریخی آتش این آتشکده گویند که نزدیک 1515 سال پیش، از آتش کاریان (آتشکده فرنبغ پارس) که یکی از سه آتشکده بزرگ دوره ساسانیان می‌باشد، به روستای "هفتادر" نزدیک عقدا منتقل شد و مدت هفتصد سال در آنجا روشن بوده‌است و سپس در سال 553 هجری خورشیدی برابر با 1174 میلادی از عقدا به اردکان یزد نقل مکان می‌یابد و مدت سیصد سال نیز در آنجا نگهداری میشود.
در سال 1325 خورشیدی به شهر یزد آورده شد و در خانه دستور بزرگ شهر، در محله دستوران جای داده شد و از آن جا به گهنبار خانه و محل کنونی این آتش، واقع در خیابان آیت الله کاشانی، کوچه آتشکاده انتقال یافت.
یاد آوری میشود، و سرستونها و ازارههای سنگی با نقوش برجسته زیبا، کار هنرمندان اصفهانی است که در اصفهان تراشیده شده و به یزد حمل شده است.
ورود به این نیایشگاه همیشه برای نیایش‌کنندگان با آدابی همراه بوده است. ازجمله پاکیزگی زنان و مردان و دیگر آن‌که مردان می‌بایست با کلاه سفید وزنان با روسری و پوشش رنگی روشن و سفید و البته همگی باید بدون کفش وارد شوند.
آتش سپند و کهن، درون آتشدان بزرگی از جنس برنز است و شخصی به نام «هیربد»، نگاهدار و پاسدار روشنایی آتش است.
بازدیدکنندگان این آتشکده می‌توانند این آتش همیشه فروزان را از پشت دیوار شیشه‌ای ببینند.
منابع: aftabir.com - wikipedia.org -tebyan.net -berasad.com
