آب انبار شش بادگیر
یزد در محله تپه
یزد، کوچه شش بادگیر، در شهرستان
یزد قرار دارد و اثری مربوط به
دوره معاصر میباشد که 180سال پیش در
دوره قاجاره ساخته شده و در سال 1371 ه.
ق بازسازی شده است. از ویژگیهای مهم این اثر تاریخی دو دهانه بودن این آب انبار است که دارای تزئینات مقرنس کاری میباشد. این بنا دارای دو ورودی ( یکی در شمال و دیگری در جنوب مخزن ) ، شش بادگیر و مخزن بزرگی به حجم دو هزار متر مکعب است.
آب انبار 6 بادگیر که از مشهورترین و زیباترین آب انبارهای
یزد به حساب میآید در سال 1379 هجری قمری به همت حاجی حسین میرالله ساخته شد. پس از آن فردی به نام ولی الله بهشتیان این آب انبار را برای استفاده مردم از محل قناتی در
یزد پر آب میکرد.
او 20 سال پیش از دنیا رفت. مردم ساکن
بافت تاریخی یزد تا ده سال پیش از آب انبار 6 بادگیری
یزد استفاده میکردند.
اکنون چند سالی است که فضای بین در ورودی تا گنبد و بادگیرهای این آب انبار تاریخی برای برپایی چادر حسینیه استفاده میشود و مراسم عزاداری در این
...مشاهده کامل متن حسینیه سال هاست که برگزار میشود.
آب انبارها دارای چهار عنصر اصلی شامل خزینه ، گنبد ، پاشیر و بادگیر هستند . تعداد بادگیرها در آب انبارهای مختلف متفاوت است .آب انبارها بطور معمول دارای دو ، سه و چها بادگیر هستند .
اما ویژگی مهم این آب انبار که باعث شهرت آن شده تعداد 6 بادگیر آنست و تنها آب انبار 6 بادگیر در ایران است. این آب انبار دارای شش بادگیر است ، سه بادگیر آن از ابتدا ساخته شده بود و سه بادگیر دیگر بعدها به آن الحاق شده است ، با کمی دقت در شکل بادگیرها تفاوت سه بادگیر قدیمی با دیگر بادگیرهای آن مشهود است.
در هر صورت هر 6 بادگیر آب انبار با توجه به شرایط اقلیمی و جهت باد در این منطقه به شکل هشت وجهی ساخته شده اند.
ارتفاع مخزن، ارتفاع بادگیرها، معماری زیبای آنها و مصالح به کار رفته و تزئینات آجر چینی مدخل ورودی آن از ویژگیهای منحصر به فرد این آب انبار است. آب انبار شش بادگیر پنجاه و پنج پله دارد.
ورودی آب انبار در قسمت جنوبی است و بین پلههای بیست و پنج و بیست و شش آن ، از بالا یک هشتی با سنگ فرش آجری قرار دارد و طاق آب انبار بعد از هشتی شروع میشود .
شیر آن نیز در قسمت ورودی شمالی است . ورودی شمالی نسبت به مخزن شیر ، قرینه ورودی جنوبی است . آب انبار دارای گنبد تخم مرغی شکل است . ارتفاع مخزن آب آن 6/12 متر و ارتفاع بادگیرها ده متر است .
آب انبار شش بادگیر بزرگ و پرحجم بالغ بر 2000 متر مکعب گنجایش داشته و دو عدد شیر یا راه دسترسی به شیر آب انبار دارد که یکی برای استفاده مسلمین و دیگری برای استفاده اقلیت مذهبی زرتشتی میباشد.
این شیرآبها که از آلیاژ گران قیمتی ساخته شده بودند، چند سالی است به سرقت رفته اند. برای شهرهای کویری همچون یزد ارزش آب بیش از هر جای دیگر احساس میشود .
در این شهر بیش از 75 آب انبار وجود دارد.
منابع:
http://yazdchto.ir/SC.php?type=static&id=130
http://www.negahmedia.ir/media/show_pic/12457
http://www1.jamejamonline.ir/newstext2.aspx?newsnum=100892905029
http://www.tebyan-zn.ir/News-Article/turism/%D8%A2%D8%A8-%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%8A%D8%B2%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%8A%D8%B2%D8%AF/2010/10/9/5444.html#sthash.OAdLv8Hi.dpuf
http://www.yazdhotel.ir/en/Tourism-Information/Antiquities-Yazd/ab-anbar-shesh-badgir.html