علامه حاج شیخ محمدتقی فرزند حاج شیخ نظام الدین بیلندی معروف به شیخ بهلول از علما و روحانیون معاصر
گناباد که رهبری قیام تاریخی و مردمی مسجد گوهرشاد را در سال 1314 شمسی علیه کشف حجاب رضاخانی بر عهده داشت؛ وی دانشمندی برجسته و مسلط به تاریخ انبیاء، اسلام، ادبیات عرب، فقه تشیع و اهل سنت، حافظ کل قرآن مجید و خطبههای نهج البلاغه و صحیفه سجادیه و صاحب تألیفات و اهل ذوق و ادب بوده و بیش از 200 هزار بیت شعر سروده است.
لباس و خوراک ساده، روزه داری فراوانش، حسن خلق و ... نمونه ای از رفتار نیکوی وی بشمار میرفت.
شیخ محمدتقی بهلول، در سال 1279 شمسی در روستای بیلَند، از توابع شهرستان
گناباد پا به عرصه حیات گذاشت.مرحوم حاج محمد طاهر خزایی، جد بزرگ بهلول در عربستان زندگی میکرده است.
وی در صدد تحقیق در مذهب تشیع برمی آید و سرانجام مذهب تشیع را اختیار میکند. پدر بهلول، شیخ نظام الدین از دانشمندان دینی بود. شیخ بهلول در این باره میگفت: «پدرم مجتهد شهر
گناباد و در علم سرآمد اهل زمان خود بود».
روح ملکوتی این عالم فرزانه و زاهد مجاهد پس از عمری تلاش و مجاهدت در راه خداوند سبحان روز جمعه 7 مرداد 1384 شمسی به سمت محبوب پرواز و پیکر مطهر وی در زادگاهش شهرستان
گناباد ...مشاهده کامل متن به خاک سپرده شد.
منزل علامه محمدتقی بهلول گنابادی در زادگاه وی، در دو کیلومتری شمال شرق گناباد واقع گردیده و از جمله بناهای شاخص دورهی قاجاریه میباشد.
این بنا به عنوان یک اثر فرهنگی- تاریخی شناخته شد و به منظور ثبت و مراقبت از این اثر توسط اداره میراث فرهنگی خراسان رضوی تملک شد.
منزل شیخ محمد تقی بنایی است مستطیل شکل به ابعاد 15×25 که در راستای شمال شرقی و جنوب غربی ساخته شده است و ارتفاع آن از سطح زمین 50/3 متر میباشد که شامل دو بخش تابستان نشین و زمستان نشین است.
ورودی بنا در دیواره ضلع جنوب غربی واقع شده است که بعد از آن وارد راهرویی به طول 11 متر میشویم که در انتها به حیاط خانه منتهی میشود.
از جمله فضاهای اصلی این بنا میتوان به حوض خانه اشاره کرد که در ضلع شرقی خانه قرار دارد و دارای حوض 8 ضلعی در وسط میباشد و سقف آن به صورت شمسه هشت پر از مربع به دایره اجرا شده است .
حوض خانه دارای پلان صلیبی شکل با دهانههای مساوی و طاقهای تویزه در سه طرف و یک طاق جناقی به عمق 20/2 متر در ضلع شمال غربی آن میباشد و در بالای آن بادگیر قرار دارد که به عنوان نشیمن تابستان از آن استفاده میشود.
منبع:
http://rct.ir
http://www.hawzah.net
http://joghrafi.khschool.ir/
http://www.gonapa.ws/