روستای سنو در 22 کیلومتری جنوب غربی شهرستان
گناباد در دامنه رشته کوهی که در جنوب شهرستان
گناباد و شمال شهرستان
فردوس کشیده شده است قراردارد.
آثار و بناهای تاریخی به جا مانده از قدیم و همچنین حکایتهای تاریخی پیرامون این روستا قدمت آن را به بیش از 1500 سال قبل میرساند. آنچه که در طول تاریخ این روستا را متمایز از سایر نقاط تاریخی کشور کرده است آب فراوان و چشمه معروف آن میباشد.
حکایتهای تاریخی پیرامون آب سنو دلیل بر شهرت و اهمیت آن در گذشته تا به امروز بوده است، به طوری که وقتی طاهر آب شناس از این منطقه عبور میکرده است به همراهان گفته است، زودتر از این جا برویم و او در جواب علت آن گفته است که اگر
گناباد خراب شود یا به وسیله باد خواهد بود یا با طغیان آب چشمه سنو.
«سنو» یک کلمه فارسی است که تلفظ آن به کسر سین و ضم نون میباشد. در اصل کلمه عربی بوده (صنو یا ثنو) که به فارسی برگشته است.
عده ای معتقدند که سه برادر به این منطقه وارد شده و به خاطر آب زیاد سکنا گزیده اند و آب به هدر رفته ای را که تا نزدیکی
گناباد میرفته، کم کم به کنترل درآورده و مصرف کرده اند و این سه نفر
...مشاهده کامل متن چون هنگام ورود به این محل سه عدد نان همراه داشته اند این محل را سنو گفته اند.
آثار تاریخی :
در روستای سنو تاکنون 20 اثر تاریخی شناسایی شده است که تنها هفت آسیاب آبی سر آسیاب سنو در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مهمترین آثار تاریخی موجود در روستا منازل تاریخی آن شامل منزل محمدحسن قهرمانی، منزل قهرمانی، ایوان منزل میرزا احمدحسینی، برج تاریخی حصارده، قلعه سر آسیاب، آب انبارها و حمام قدیمی روستا میباشد.
مساجد این روستا نیز دارای قدمت زیاد و معماری منحصر به فردی بوده است.
قرارگیری روستا در پایکوههای رشته کوه کمرزرد باعث شده است که محیطی طبیعی بکر و دست نخورده بسیار زیبایی به وجود آید، به طوری که در جنوب غرب روستا منطقه خوش آب و هوایی به نام کیس آب وجود دارد که علاوه بر اهالی روستای سنو و روستاهای همجوار، از شهر گناباد نیز جهت گذران اوقات فراغت به این منطقه مراجعه مینمایند.
از دیگر مناطق تفریحی و ییلاقی سنو که در دل خود چشمههای فراوانی دارد میتوان از روستای سر آسیاب، دره نخو، تنگل سنو، سبقی و... نام برد.
بعضی از کارشناسان معتقدند، آب چشمه سنو از یک دریاچه و غار درون کوههای زرد سرچشمه میگیرد. غار سنو چیزی شبیه به غار علی صدر همدان و شاید عظیمتر از آن باشد که تاکنون مورد کاوش قرار نگرفته است.
مساحت این سفره آب زیرزمینی 12 میلیون مترمربع است.
کار صنایع دستی در روستای سنو بیشتر توسط زنان انجام میگیرد که کمک خوبی به اقتصاد خانوار میکند. صنایع دستی در روستای سنو شامل قالیبافی، پارچه بافی، پلاس بافی، دوخت لباسهای سنتی و... بوده است که امروزه تقریباً به فراموشی سپرده شده است.
مردم روستای سنو نیز از قدیم رسوم مختلفی در نوروز، مراسم عروسی، محرم و... داشته اند که البته امروزه بخش زیادی از آن به فراموشی سپرده شده است، اما آنچه در این بین متمایز است آیینهای مرتبط با چشمه سنو میباشد که به دلیل قداست ویژه ای که آب نزد ایرانیان و مسلمانان دارد، هنوز در بین مردم وجود دارد.
هم اکنون هر ساله در اردیبهشت ماه مراسم بلغورپزان در محل چشمه سنو برگزار میشود.
در این مراسم آیینی همه مردم روستا در محل چشمه سنو که آرامگاه یکی از بزرگان روستا میباشد با ذبح گوسفند و پختن بلغور و توزیع بین اهالی مراسم دعا و نیایش به خاطر این نعمت بزرگ برگزار میکنند.
یکی دیگر از آیینها مراسم روشن نمودن چراغ عصا میباشد. در این مراسم افرادی که نذر و نیازی دارند در محل عبور آب چشمه، جمع میشوند و به تعداد نذرهایی که دارند پنبه روشن میکنند و محصولات خود مانند بادام، کشمش و... را به عنوان مشکل گشا در بین مردم پخش میکنند.
بازیهای محلی نیز اهمیت خاصی در بین مردم دارند و از مهمترین این بازیها میتوان به گال بازی، کبدی، کلاه حصوبک، قلعه بازی و... نام برد.
یکی از سنتهای خوبی که در روستای سنواز قدیم الایام وجود دارد نان غدیری است . این نانها از طرف مالکان زمینهای وقفی که مخصوص روز عید غدیر در نظر گرفته شده است بین مردم روستا توزیع میشود.
واقفان این زمینها که از نسلهای گذشته ما بوده اند با ژرفای عمیق فکری که داشته اند و با توجه به این نکته که ثواب کار خیر برای شادی مردم اهمیت ویژه ای دارد دست به این کار ابتکاری زده اند و در زمان هایی که هیچ وسیله ارتباطی نبوده و یک نان به قیمت یک جان بوده است مردم را از این روز فرخنده اگاه میکرده و لبخندی بر لبان انها مینشانده اند .
سیزده بدر :
ایرانیان چون در مورد این روز آگاهی کمتری دارند آن روز را نحس میدانند و برای بیرون کردن نحسی ازخانه و کاشانه خود کنار جویبارها و سبزهها میروند و به شادی میپردازند.
یکی از آداب روز سیزده بدرگره زدن سبزه است که تقریبا تمام زنان ودختران به خصوص دختران دم بخت را در برمی گرفت و به این شکل انجام میشدکه باید دو ساقه سبزه را به هم گره بزنند و نیت بکنند تاحاجتشان رواشود به همین دلیل در اولین فرصت به میان سبزه هارفته ، دوساقه آنرا دردست میگرفتند و باخواندن اشعاری نیت خودرا بر زبان میآوردند .
درابتدا واجب بود بگویند (سبزی توازمن زردی من ازتو) و بعد مناسب باحاجت خود اشعاری را زمزمه میکردند که مشهورترین آنها این بود(سیزده بدر-سال دگر-خونه شوور-بچه بغل )خلاصه باهرگره نیتی کرده وبزرگترین دلهره آنها این بودکه مباداساقه نازک سبزه پاره شود و حاجتشان روانشود.
کُلُمبه زنجبیلی،رو واکرده،قطاب،لچکی،شیرهی انگور،چنگلی ، تخم مرغ شیره از شیرینیهای این روستا هستند.
منبع:
http://seno.ir
http://www.iranvillage.ir
http://seno.parsiblog.com/