باغ گیاه شناسی ملی ایران

باغ گیاه شناسی ملی ایران در سال 1347 با مساحتی حدود 145 هکتار در اراضی چیتگر واقع در حاشیه اتوبان تهران-کرج (پیکانشهر) احداث گردید.
این باغ که یکی از بزرگ‌ترین باغ‌های گیاه‌شناسی جهان محسوب می‌شود، آب و هوایی نیمه خشک دارد و میزان بارندگی متوسط سالیانه آن حدود 240 میلی متر است.
هدف از احداث باغ گیاه شناسی، ایجاد مجموعه ای از گیاهان بومی و غیر بومی در فضای باز یا در گلخانه‌ها است. باغ گیاه شناسی نقش مهمی در زمینه تحقیقات علوم گیاهی و باغبانی، آموزش عمومی و آشنا ساختن مردم با اهمیت و تنوع گیاهان و لزوم حفاظت از آنها را بر عهده دارد.
همچنین باغ گیاه شناسی به عنوان ذخیره ژنتیکی گیاهان در معرض خطر انقراض مورد استفاده قرار می‌گیرد. با بهره گیری از روش‌های مختلف علمی، امکان شناخت گونه‌های گیاهی کشور فراهم گشته و محدوده پراکنش آنها تعیین می‌گردد.
تحقیق در زمینه روش‌های تکثیر و پرورش گونه‌های با ارزش از نظر حفاظتی و اقتصادی از موضوعات دیگری است که در باغ‌های گیاهشناسی به آن پرداخته می‌شود.
باغ گیاه شناسی ملی ایران شامل ۳۰۰۰ گونه از انواع گیاهان درختچه‌ای، بوته‌ای و درختی است. این موزه زنده از رویشگاه‌های گوناگون ایران نظیر کوهستانی البرز و زاگرس ، جنگلی خزری و بیابان‌ها و همچنین رویشگاه‌های مهم جهان نظیر اروپا، آمریکا، آسیا (هیمالیا، چین و ژاپن) تشکیل شده است.
علاوه بر آن در این باغ قطعات تخصصی نظیر گیاهان دارویی و صنعتی، آربراتوم، گیاهان پیاز دار ایران و باغ میوه ایرانی و همچنین قطعات آموزشی – نمایشی شامل باغ‌های سنگی و صخره‌ای، باغ‌های نمایشی، آبشار‌ها و دریاچه‌ها وجود دارد.
در باغ گیاه شناسی ملی ایران یک هرباریوم بزرگ یا گنجینه گیاهان، متشکل از نمونه‌های گیاهان خشک شده جهت پژوهشگران گیاه‌شناسی طبقه بندی و نگهداری می‌شود.
این مجموعه در حقیقت، موزه نباتات خشک است که در حال حاضر با داشتن 247 هزار نمونه گیاهی یکی از معتبرترین هرباریوم‌های منطقه خاورمیانه و بزرگ‌ترین و مجهزترین آنها در کشور است.
علاوه براین ،تعداد زیادی نمونه گیاهی از سایر کشورهای دنیا از طریق مبادله در باغ هرباریوم ملی ایران نگهداری می‌شود.
باغ گیاه شناسی ملی ایران شامل بخش‌های مختلف 1-باغ صخره ای 2-گیاهان دارویی 3-پوشش گیاهی قاره آمریکا 4-آربراتوم 5-باغ سیستماتیک 6-ناحیه ایران و تورانی 7-ناحیه زاگرس 8-ناحیه البرز 8-رویشگاه هیمالیا 9-حوزه خزر 10-قطعات نمایشی 11- رویشگاه آذربایجان و قفقاز 12-پوشش گیاهی قاره اروپا 13-باغ چین و ژاپن 14-جنگل تفریحی 15-فضای سبز محوطه اداری 16-گلخانه‌ها و نهالستان 17-باغ میوه 18-نهالستان می‌باشد.
نکته جالب توجهی که بازدید از این باغ برای مردم عادی را جذاب می‌کند بازسازی مناطقی چون چین، ژاپن، رشته کوه‌های البرز، زاگرس و... هم راه با گیاهان اصلی آن است. به همین دلیل در قسمت‌های مختلف باغ که قدم می‌زنید هر گوشه‌اش شما را به جایی و اقلیمی و گونه گیاهی خاصی می‌برد که در دو دسته نباتات خشک و گیاهان زنده طبقه‌بندی شده‌اند.

در قسمت موزه نباتات ابیش از 9 هزار گونه گیاه به صورت خشک شده و بر اساس استاندارد‌های بین المللی در محلی به نام هرباریوم نگهداری می‌شود.در گلخانه‌های باغ گیاه شناسی ارقام مختلف کاکتوس‌ها به صورت طبیعی نگهداری می‌شود
در قسمتِ مجموعه گیاهانِ زنده یک اتاق بسیار بزرگی که سقف آن بسته است وجود دارد و در آن انواعِ کاکتوس‌ها زندگی می‌کنند.
مثلاً کاکتوس پرسکیا که فقط در ایران یافت می‌شود یا گیاه ناندینا که قرمز رنگ است و از کشورِ انگلیس خریده شده است، یا گیاهِ صبرزرد که در صنعتِ شامپو یا در بیمارستان‌ها برای سوختگی‌های شدید استفاده می‌شود.
بخش دیگر آن تداعی‌گر جنگل‌های شمال است و قسمت دیگری با برکه‌ای زیبا و زنبق و نیلوفرهای آبی خودنمایی می‌کند.
در یکی دو ساعت کوتاه گشتی در میان گونه‌های گیاهی نادر ایران و سایر جاهای دنیا بزنید.
ساعات مراجعه: همه روزه (شنبه الی جمعه) از ساعت 9 صبح الی 17
- جهت کسب اطلاعات بیشتر با بخش بازدید به شماره تلفن 44787297 و 44787280 الی 86 داخلی 337 تماس حاصل نمایید.

منبع :www.rifr-ac.ir