یخچال مؤیدی یکی از بزرگترین یخدانهای خشت و گلی جهان در خیابان ابوحامد شهر
کرمان قرار دارد .دلیل این نام گذاری اینست که آب این یخچال به وسیله قناتی به همین نام تامین میشد.
عناصر تشکیل دهنده این یخدان عبارتاند از مخزن، حصار، استخر و چاله یخ میباشد.
قدمت این یخچال احتمالاً به
دوره صفوی میرسد و مصالح استفاده شده در ساخت آن شامل خشت خام و ملات گل و اندود کاه گل میباشد .
پلان مخزن دایره شکل است که گنبدی بر روی آن احداث کردهاند حصار آن نسبتا بلند و ۱۲ متر ارتفاع دارد. کاربری یخدان نیز در گذشته نگهداری یخ برای ایام تابستان مردم شهر بودهاست.
اگر پای صحبت قدیمیهای
کرمان بنشینید میگویند که در ساعات ابتدای صبحهای تابستان فالوده فروشهای کرمانی که فالوده ای کرمانی را که مخصوص اهالی این شهر نیز میباشد در سایه یخچالها درست میکردند و به مردم میفروختند و مکانی بوده اند برای تفریح و استراحت، هنوز هم مردم
کرمان از سایه یخدان مویدی
کرمان استفاده میکنند و این بنا یکی از بزرگترین تفرجگاههای
کرمان است.
اتاقکهای اطراف این بنا که متاسفانه در سالهای اخیر
...مشاهده کامل متن کاربردی غیر متناسبی نیز پیدا کرده است به گونه احداث شده است که در تابستان خنک و در زمستان گرم است.
در برخی مقالات در خصوص نحوه ساخت یخ در این یخدانها اینگونه گفته شده است که نحوه تهیه یخ این یخچال بسیار جالب و از این قرار بوده که در پشت دیوارهای بلند و قطور آن سطوحی صاف تعبیه میکردند که در شبهای زمستان بطور یکنواخت روی آن قرار میگرفت و در سرمای شدید زمستان یخ میبست وظیفه دیوار بلند این بود که در طول روز از تابش آفتاب بر روی آبهای منجمد شده قبلی جلوگیری کند در صورتی که در شرق و غرب کمی آفتاب بر روی سطوح یخ گیری میتابید آن وقت در این نقاط هم دیوارهای جانبی بنا میکردند.
مقدار آبی که هر شب روی تودههای منجمد از یخهای قبلی هدایت میشد تا حدودی بود که سرمای یک شب بتواند آن را منجمد سازد و یا به عبارت دیگر ارتفاع آب روی سطوح یخ گیر از چند سانتی متر تجاوز نمیکرد این شرط فنی به خوبی میرساند که یخچال سازان مجبور بودند با کمال دقت سطوح یخ گیری را طراز کنند.
منبع :منبع :http://kerman-online.ir/News.aspx?code=209
http://mehrnews.com/detail/News/2100492
http://ichto.ir/Default.aspx?tabid=661