این بنا یکی از خانههای گودال باغچه ای اصیل
کاشان با حدود دو قرن قدمت در دوران قاجاریه است.
خانه تاریخی تاج که اکنون با عنوان خانه هنرمندان از آن کاربری فرهنگی میشود دارای 700 مترمربع عرصه و 800 مترمربع اعیانی و برخوردار از معماری ارزشمند بومی از نمونه خانههای عام مردم
کاشان در آن
دوره است.
این خانه با معماری ارزشمند بومی، نمونه ای از خانههای اصیل عامه مردم
کاشان در دو قرن گذشته به شمار میرود و ویژگی خاص آن در اصالت هویت، نجابت و سادگی، معرف محض مردم شناسی در
کاشان است.
خانه تاج سه طبه همکف گودال باغچه و سرداب تحتانی، دارای دو باب حیاط بیرونی و اندرونی و سیزده باب اطاق پنج دری و سه دری و تک دری است.
حیاط بیرونی خانه با ورودی از هشتی پنج ضلعی منحصر به فرد و دالان باریک پیچیده، فضا را از دید رهگذر محفوظ داشته است.حیاط بیرونی دارای یک باب مطبخ و سرداب کوچک میباشد که سرداب در زمین رُس حفاری شده و دارای نم خوانی است مخصوص نگهداری مواد خوراکی در تابستان گرم این دیار.
ایوان پیشکم بوسیله سه باب درب میوجی توپر (فاقد شیشه)، حرمت قسمت بیرونی (خاص مراجعات) را از اندرونی که مخصوص
...مشاهده کامل متن زندگی کدبانو و اهل و عیال در خانه است را حفظ مینماید که این موضوع ماهیت فرهنگ و تمدن اسلامی را تعریف مینماید.
درونگرایی، تناسب، تقارن، تعادل، هماهنگی، ظرافت و در عین حال قداست و نجابت در این خانه نشانی از معماری اصیل کاشان و هویت تاریخی مردم این دیار است.
حیاط اندرونی و شارمهای اطراف گودال باغچه و مهتابی مقابل با غرفههای مجاور شارم بوسیله راه پله ای باریک ما را به پائین خانه هدایت میکند.
باغچهها و آب نمای مرکزی گودال باغچه طراوت را از دهانه باز زیر زمین به سرداب و پس سرداب منتقل مینماید. بادگیر مرتفع بام هوای گرم و خشک و سوزان تابستان را بوسیله وزش باد گرفته و از پرههای داخل بادگیر به کانالهای مرطوب اطراف سرداب منتقل کرده و پس از خنک شدن از طریق شبکههای جعفری به داخل زیر زمین هدایت میکند و باعث اختلاف دمای بین پانزده تا بیست درجه سانتیگراد با سطح کوچه میشود.
خانه تاج به صورت متروکه و مخروبه در مرداد ماه سال 1383 توسط معمار مرمت بناهای تاریخی کاشان «حاج سید اکبر حلی» خریداری شد و مرمت و بازسازی آن تا اسفند ماه 1384 با هزینه شخصی ایشان به طول انجامید و در بیست و پنجم اسفند ماه همان سال با اهداف ذیل و به منظور ایجاد فضایی مناسب برای گفتگو، تبادل نظر، همدلی، انسجام و هماهنگی بیشتر بین هنرمندان، طی مراسمی با شکوه با حضور جمع کثیری از هنرمندان و هنر دوستان و مسئولین تحت عنوان موزه مردم شناسی و خانه هنرمندان کاشان افتتاح گردید.
خانه تاج در بافت تاریخی شهر و محور توریستی خیابان علوی قرار گرفته که طی شماره 9028 در تاریخ 10 / 3 / 1382 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
اهداف خانه هنرمندان و موزه مردم شناسی کاشان
1- ایجاد همدلی و انسجام و هماهنگی بیشتر بین هنرمندان
2- ارج نهادن و زنده کردن نام هنرمندان کاشان
3- جذب و سازماندهی فرهیختگان علاقه مند به ارزشهای هنری و فرهنگی
4- مرکز ارتباط و هماهنگی اساتید و هنرمندان و معرفی به واحدهای آموزشی و موسسات هنری و فرهنگی
5- تلاش به منظور بر قراری ارتباط میان هنر مندان با نهادهای دولتی
6- حمایت فرهنگی و معنوی از موسسات مختلف هنری شهرستان کاشان و حومه
7- تلاش در جهت ایجاد فضای مناسب برای تعامل، گفتگو تبادل نظر بین هنرمندان
8- انجام امور تبلیغاتی، فرهنگی و هنری منتاسب با اهداف و فعالیتهای خانه هنرمندان
9- ایجاد کارگاههای هنری فعال در محیط مناسب و سالم هنری
10- تشکیل کلاسهای آموزشی در زمینههای مختلف هنری
11- ایجاد خزانه اطلاعات هنری
12- تشکیل و برگزاری جلسات سخنرانی، سمینارها، جشنواره ها، نمایشگاهها مسابقات هنری و برنامههای نمایشی
13- تهیه، گردآوری و نگارش کتاب، جزوه، مقاله و چاپ نشر گاهنامه و مجله پیرامون مسائل هنری
14- تشکیل موزههای هنری و معاصر مردم شناسی و فرهنگی و هنری
فعالیتهای خانه هنرمندان و موزه مردم شناسی کاشان
1- انجمن معماران سنتی و میراث یاران بناهای تاریخی کاشان
2- کتابخانه و قرائت خانه
3- هنرهای آئینی
4- کارگاه کاربندی و کاشیکاری
5- کارگاه درودگری
6- کارگاه گچبری و مجسمه سازی
7- کارگاه سفالگری و کاشی سازی
8- کارگاه مجسمه سازی فلزی
9- کارگاه بافندگی
10- کارگاه طراحی، نقاشی و خوشنویسی
11- کارگاه نقاشی مینیاتور تذهیب
12- شعر و ادب
13- آواز و موسیقی
14- نگارخانه زنده یاد مهندس امیر مسعود افسری
15- خانه تئاتر کاشان
16- انجمن کاریکاتوریست کاشان
منبع :
fa.wikipedia.org
http://www.keyashiyan.com/
http://www.kashanart.com/
http://www.hamshahrionline.ir/details/136913