حمام تاریخی و آسیاب آبی از دیگر آثار تاریخی شهر نیاسر هستند که از نظر کارشناسان و تحقیقات به عمل آمده و نوع معماری به کار رفته در این بنا حکایت از آن دارد که این حمام و آسیاب در دوران صفویه ساخته شده است.
در فاصله 5 متری زیارت 5 تن و در راهروی موجود ، آسیاب آبی نیاسر و حمام تاریخی صفوی به چشم میخورد .
نحوه انتقال آب به داخل حمام نیز جالب و درخور توجه است. آب از آبشار به وسیله کولهای گلی به داخل 8 گوش زیبایی و از آنجا به داخل حمام هدایت میشد و از آنجا به کل حمام انتقال مییافت و آب شرب حمام نیز به وسیله کولهای جداگانه به داخل حمام هدایت میشد.
سوخت حمام هیزم بوده و دارای خزان بوده و ورودی هشت ضلع شکل آن به وسیله دالانهایی از بیرون حمام جدا شده است.
آسیاب آبی به وسیله آبی که از آبشار به پائین ریخته میشده به گردش درآمده است. آب ابتدا در داخل تنورههایی ذخیره و از آنجا بوسیله کول باریکی با فشار به چرخه آسیاب میریزد و سنگ آسیاب را به گردش درمیآورد و به این ترتیب گندم و جو را آسیا میکند.
نوع معماری آسیاب همانند حمام است و باید گفت که این آسیاب تنها آسیاب قدیمی شهر نیست و سایر آسیابها یا از کار افتاده یا تخریب شده اند و تنها آسیاب فعال شهر همین آسیاب است.
درفروردین 1393 بهدنبال بارندگی و افزایش آب آبشار نیاسر و بیتوجهی به لایروبی مسیر خروجی آب در قسمت فوقانی حمام، محراب نماز این اثر تاریخی فرو ریخت و نیازمند مرمت میباشد.
گفتنی است در زمان فعال بودن این بنا، قبل از ورود به نمازخانه حمام صفویه، پاها در حوض کوچکی که به پاشویه معروف بود شست و شو میشده و نمازگزاران سپس داخل محراب نماز میشدند.
در قسمت دیگری از این اثر تاریخی، سنگ سلمانی و لباس کن دیده میشود و سقف حمام صفویه در مسیر آبشار و همسطح جاده قرار دارد.
منابع :
http://fa.wikipedia.org/wiki
http://www.ana.ir/Home/Single/76393
http://www.ettelaat.com/etiran/?p=26107
http://niasarcity.ir/Goto.aspx?Lan=Fa-IR&Module=Content&Decoder=293710048&Page=365
http://kashannews.net/1393/01/21
http://www.irna.ir/fa/News/81112186