کاروانسرای تاریخی پاسنگان از مجموعه نهصد و نود و نه
کاروانسرای شاه عباسی تشکیل شده است و متعلق به دوران صفویه میباشد که در مسیر جاده ابریشم و در بیست کیلومتری جاده قدیم
قم -
کاشان واقع شده است.
این کاروانسرا، روزگاری پذیرای مسافران و تاجران و کاروانیان بوده و امروزه به عنوان یادگار و میراثی از گذشتگان، مورد توجه مسافران نوروزی قرار دارد.
کاروانسرای تاریخی پاسنگان با دو هزار و پانصد متر مربع مساحت به شکل مربع وچهار ایوانی ساخته شده است که در چهار کنج آن، چهار برج نیم دایره با نمای تزیینی به چشم می‌خورد.
این کاروانسرا از آجر ساخته شده که روی پایه ای مرکب از سنگهای بزرگ قرار گرفته است و دارای شش اتاق، شانزده ایوانچه، حیاط، اتاق نگهبانان و محل نگهداری حیوانات است ، در خارج از کاروانسرا نیز دو آب انبار قدیمی قرار دارد.
در کاروانسرای تاریخی پاسنگان، امکان رصد ستارگان نیز برای بازدیدکنندگان فراهم شده است. با توجه به قرار داشتن این کاروانسرا در مسیر
کویر مرنجاب و آماده بودن امکانات رصد ستارگان برای گردشگران، علاقه مندان به نجوم میتوانند در این مجموعه، ستارگان را رصد کنند.
سفره خانه سنتی، محلی برای برگزاری مراسم و آیین‌های مذهبی،
...مشاهده کامل متن فرهنگی، هنری و جشنواره‌های کشوری، اماکن اقامتی و پایگاه پرنده نگری از جمله امکاناتی است که در این کاروانسرا برای بازدید کنندگان فراهم شده است.
قدمت این کاروانسرا دوران صفویه برمی گردد که در تاریخ هشتم خردادماه سال هزار و سیصد و بیست و یک هجری شمسی به شماره ثبت سیصد و پنجاه و هفت در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
اما ماکسیم سیرو این سازه را متعلق به پیش از زمان شاه عباس اول صفوی می‌داند. پاسکال کوست از این کاروانسرا طرح دقیقی در کتاب خود آورده که تقریبا مشابه وضع امروزی آن است.
دیولافرا در سال هزار و دویست و نود و نه از این بنا دیدن کرده و در سفرنامه خود تصویر نمای ورودی آنرا آورده است؛ که با بنای موجود تفاوت‌های زیادی دارد و احتمالا مربوط به کاروان سرایی دیگر است.
در گذشته این کاروانسرا به پاسگاه ژاندارمری تبدیل شده بود، اما اکنون متروک و بی استفاده است.
برای گردشگران زیارتی، طبیعت گردها و مسافرانی که به هر ترتیب از شاهراه ارتباطی ایران یعنی جاده قم و شهر قم عبور می‌کنند، مجتمع‌های گردشگری پذیرایی ، آب انبار تاریخی شادقلی خان و کاروانسرای عباسی پاسنگان فضایی دلنشین برای بازدید و البته استراحت با طعم دمنوش‌های سنتی فراهم می‌کنند.
با توجه به اینکه استان قم بیشتر به عنوان یکی از قطب‌های مذهبی کشور شناخته شده و در عرصه بوم گردی تقریبا بکر مانده است، فرصت‌های زیادی برای سرمایه گذاری در این عرصه وجود دارد.
منابع:
http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2926421
http://www.qomnews.ir/vdcb.0bsurhbz5iupr.html
http://fa.wikipedia.org/
http://www.negahmedia.ir/media/show_pic/57239
