غار پَراو یا غار پَرو (به معنی پر آب) نام غاری است در ارتفاع ۳٬۰۵۰ متری کوه پراو، در دوازده کیلومتری شمال‌شرق شهر کرمانشاه که در میان کوه طاق بستان و کوه بیستون و در جنوب منطقه‌ای به نام میدان پراو قرار دارد.
این غار در ۳۰۰ متری پایین قله شیخ علیخان یا قله پراو قرار دارد. در زمان کشف این غار در بیش از ۴۰ سال پیش (۱۹۷۱ میلادی)، بزرگترین غار عمودی دنیا بوده‌است و به همین دلیل لقب اورست غارهای جهان را به آن اطلاق کرده‌اند.
این غار به عنوان دومین اثر طبیعی ملی کرمانشاه در سال ۱۳۸۸ توسط سازمان حفاظت محیط زیست ایران به ثبت رسید. امروزه غارهای عمیق بسیاری در جهان یافت شده‌اند که بسیار عمیق‌تر از غار پرو هستند و غار پرو را در لیست عمیق‌ترین غارهای جهان تا رتبه ۲۲۱ پایین آورده‌اند.
یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد غار پراو وجود دهانه آن در ارتفاع سه‌هزار متری از سطح دریا است که این بالاترین سطح در بین تمام غارهای دنیا می‌باشد.
غار پَراو در حدود دوازده کیلومتری شمال شرقی کرمانشاه، در نزدیکی روستای چالآبه بر بلندای ۳۰۵۰ متری میدان جنوبی قله کوه پراو یکی از بلندترین قله‌های استان کرمانشاه (با ارتفاع ۳۳۵۷ متر از سطح دریا) قرار دارد.
عمق غار پراو ۷۵۱ متر و طول آن ۱٬۴۵۴ متر می‌باشد. تعداد ۲۶ حلقه چاه دارد و عمیق‌ترین چاه آن، چاه شماره ۱۶ است که ۴۲ متر عمق دارد.
آب جاری شده در غار پراو حاصل ذوب شدن یخچال‌های زیرزمینی غار پراو است که به خاطر این مسئله و ارتفاع بالای این غار، برودت آن خیلی زیاد است.
(بین ۳–۱ درجه سانتی‌گراد) و در هیچ کجای غار دما بالاتر از این نیست. بدنه و دیوار سنگی داخل غار بسیار خشن و متخلخل است و این باعث می‌شود که لباس غارنوردان در حین پیمایش سریعاً پاره شود.
آب سرد به لباس‌های زیر و سطح بدن نفوذ می‌کند که دشواری‌های پیمایش را زیادتر می‌کند.
این غار برای اولین بار در سفر تحقیقاتی یک گروه غارنورد انگلیسی در سال ۱۳۵۰ خورشیدی به رهبری جان میدلتون کشف شد و گروه به عمق ۷۵۰ متری غار دست یافت. سفر اکتشافی بعدی در سال ۱۳۵۱ به رهبری دیوید جادسون که با حمایت انجمن سلطنتی جغرافی و گروه غارشناسان انگلستان با هدف پیشروی بیشتر، به منظور دستیابی به رکورد جهانی انجام شد.
علی‌رغم تلاش‌های زیاد گروه ۱۶ نفرهٔ انگلیسی، این کار میسر نشد و غار پراو در عمق ۷۵۱ متری به یک حوضچهٔ گلی به طول ۵۰ متر ختم شد.
این موضوع، یک اصطلاح ماندنی در غارنوردی به جای گذاشت.
به این معنی که اگر یک غار بزرگ، که امید به گسترش آن می‌رود، ناگهان به آخر خود برسد، می‌گویند:"پراوئی شد"
این غار در سال ۱۳۸۸ توسط سازمان محیط زیست بعنوان اثر طبیعی ملی جهت حفاظت ویژه ثبت شد.
بعلاوه در ۲۰ بهمن ۱۳۸۹ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۹۸ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت
در سال ۱۳۵۴ یک تیم لهستانی از غار پراو دیدار کرد.
رسیدن به حوضچه آخر آن و گرفتن عکسی از پرچم انگلیسی‌ها باقی‌مانده از سال ۱۳۵۱، تائید دوبارهٔ این مطلب بود که غار به راستی تمام شده است.
اولین تلاش جدی ایرانی‌ها برای پیمایش غار در سال ۱۳۶۸ توسط کانون کوهنوردان کرمانشاه انجام شد که به دلیل بارش باران و سرازیر شدن آب در غار ناتمام ماند.
اما غارنوردان کانون کوهنوردان کرمانشاه بار دیگر در سال ۱۳۷۰ موفق شدند به عنوان اولین گروه ایرانی تا انتهای غار را پیمایش کنند و رکورد تلاش‌های نافرجام ایرانیان را بشکنند.
در طی سال‌های بعد، بازدید از غار توسط گروه‌های کوهنوردی و غارنوردی ایرانی شروع شد که اغلب به حوضچه انتهای غار و یا گاهی به کشف راه‌های جدید انجامید.
در سال ۱۳۸۳، یک تیم غارنورد، از کلوپ کوهنوردی کرمانشاه، به انتهای غار رفته و یک غواص به داخل حوضچهٔ آب فرستادند. نتیجه آن بود که عمق حوضچه ۳ متر اندازه‌گیری شد و فهمیدن این واقعیت که این حوضچه بسته‌است و به جایی راه ندارد.
در سال ۱۳۸۴، یوری اودوکیموف در راًس یک گروه کوچک از روسیه، از غار پراو دیدن کردند و به عمق ۴۰۰ متری رسیدند و در سال ۱۳۸۵ دوباره بازگشتند ولی به علت بدی هوا نتوانستند ادامه دهند.
سال ۱۳۸۱ لیلا اسفندیاری، غارنورد و هیمالیا نورد سرشناس به عنوان اولین زن ایرانی موفق به پیمایش کامل غار پراو، عمیق‌ترین غار ایران در استان کرمانشاه شد.
حوادث
غار پراو با درجه سختی پیمایش «۵ دی» از دشوارگذرترین غارهای جهان به شمار می‌رود و تاکنون ۵ نفر از غارنوردان ایرانی در هنگام پیمایش این غار جان خود را از دست داده‌اند.
افراد از دست‌رفته عبارتند از:
سعید امینی (۱۳۷۶ - از اعضای تیم اعزامی باشگاه آزادگان مشهد)
امیر احمدی و ویکتوریا کیانی‌راد (۱۳۸۱ - از اعضای تیم اعزامی باشگاه کوهنوردی دماوند؛ اجساد آنها را نتوانستند از غار بیرون بیاورند و در جان‌پناه چاه شماره هجدهم در حفره‌ای گذاشته و درب آنرا مسدود کردند
خلیل عبد نکویی (۱۳۸۷ - کوهنورد و عکاس باسابقه همدانی که در کارنامه او صعود به قله موستاق آتا، لنین، کورژنوسکایا، آرارات و هفت هزارمتری اورست وجود دارد.
او در زیر چاه یازهم جان خود را از دست داد.
پدرام بوچانی (شهریور ۱۳۸۹ - از اعضای یک گروه مستقل کوهنوردی از شهرستان دالاهو که در هنگام فرود از چاه شماره ۸، با پاره شدن طناب به پایین سقوط کرده و جان می‌بازد.
منبع :https://fa.wikipedia.org
