مسجد جامع ارومیه از آثار کهن و قدیمی شهر تاریخی
ارومیه میباشد که در خیابان اقبال و در میان بازار قدیمی شهر واقع شده و یکی از ارکان اصلی
بافت قدیمی شهر است.
مسجد و تزئینات داخلی آن طوری است که امکان ندارد مسلمانی وارد آن شود و بدون عبادت و راز و نیاز از آن خارج شود در واقع این مسجد چنان تزئین شده است که نمازگزاران برای مناجات و نماز خواندن به وجد می‌آیند.
مسجد جامع از ارزشمندترین و قدیمی‌ترین مساجد
ارومیه بوده و تاریخچه آن به دوره‌های سلوجوقیان و ساسانیان برمی گردد بنابراین در دوره‌های مختلفی معماری هایی جهت کامل شدن آن انجام گرفته است.
برخی محققین معتقدند این بنا ابتدا آتشکده بود و بعد از تسلط مسلمین ویران شد و سپس در قرن هفتم هـ . ق بر روی آن مسجدی ساخته شد.
به اعتقاد این گروه از محققین سبک تزیینات، گچ بری ها، ستون بندی‌ها و طاق‌های مسجد عیناً شبیه به سبک معماری سلجوقیان است.
تاریخ تجدید بنای این مسجد معلوم نیست، اما محراب آن در تاریخ 676 هـ.ق ساخته شده است.
مسجد جامع ارومیه دارای محرابی است که معماری آن توسط شرفشاه نقاش تبریزی در 676 هجری قمری در
دوره ...مشاهده کامل متن ایلخانیان صورت گرفته و در دوره‌های مختلف دیگر با تزئینات ویژه ای تکمیل‌تر شده است.
در تاریخ 118 هجری قمری نیز به فرمان رضا قلی خان بیگلر بیگی افشار و حاکم ارومیه بازسازی و تغییراتی در این مسجد صورت گرفته است و بر همین اساس در دوره‌های مختلف بنا به دستورهای حاکمان در هردوره این بنا مورد بازسازی و معماری قرار گرفته است.
طبق دستور بیگلر بیگی افشار در سال 1184 حجراتی به استناد کتبه موجود در ورودی کوچک مسجد در اطراف حیاط برای طلاب علوم دینی ساخته و آیات قرآنی با خط نستعلیق با زمینه مشکی در شبستان اصلی نوشته شده است.
مسجد جامع ارومیه دارای سه ورودی است که بعدها به محوطه‌های ستوندار پیوند زده شد، از طرفی یکی از ورودی‌های بازار تاریخی ارومیه نیز به سمت مسجد جامع باز می‌شود.
قسمت‌های داخلی شبستان گنبد دار این مسجد سفیدکاری شده و دارای کتیبه‌های جدیدی با زمینه سیاه است، همچنین بر روی دیوارهای مسجد سه کتیبه وجود دارد که یکی مربوط به دوره فتحعلی شاه، دیگری مربوط به سال 1303 هجری قمری و دیگری مربوط به تاریخ 1349 است که هرکدام دارای زیبایی‌های منحصر به فرد و قابل توجهی هستند.
در قسمت پایینی گنبد مسجد تاریخی ارومیه کتیبه ای به خط کوفی نیز وجود دارد که بر اساس گفته‌های کارشناسان و محققان این کتیبه همزمان با کتیبه تاریخی محراب ساخته شده است.
صحن مسجد جامع نیز به صورت مربع مستطیل بوده و با دو ورودی به راسته سنگ تراشان و بازار قدیمی شهر ارتباط دارد که این نیز فضای زیبا و دلنشینی به منظره مسجد بخشیده است.
این بنا به شماره 234 به ثبت تاریخی رسیده است.
منبع:
http://vista.ir/content/112025
http://www.tasnimnews.com
http://www.mehrnews.com/
http://www.negahmedia.ir/m
