مسجد جامع چهار درخت در میدان شهید مطهری، محله چهار درخت شهر
بیرجند در نزدیکی مسجد عاشورا قرار دارد و یکی از آثار قدیمی محله چهار درخت شهرستان
بیرجند است ، طبق کتیبه موجود در مسجد، این بنا در سال 1349 قمری مرمت شده و میتوان گفت این اثر مربوط به اواخر
دوره صفویه است.
مسجد چهار درخت به عنوان یکی از مساجد معتبر فقط در حد یک شبستان طراحی و ساخته شده است ، این مسجد، از جمله مکانهای مذهبی مهم و مورد توجه مردم
بیرجند و از آثار دیدنی استان
خراسان جنوبی است.
این مسجد دارای دو درب ورودی است که یک درب از محل میدان به صحن مسجد راه دارد و ورودی دوم که در ضلع جنوب مسجد قرار گرفته مستقیما به شبستان ستوندار منتهی میشود.
ورودی اول دارای تزیینات آجرکاری بوده و ساخت آن مربوط به اواخر
دوره قاجار یا اوایل
دوره پهلوی است ولی ورودی دوم که مستقیما به شبستان میرسد دارای طاق جناغی و تزیینات رسمیبندی است و به زمان ساخت خود مسجد بر میگردد.
این بنا دارای دو محراب است ، طبق روایات یک محراب برای نمازگزاران شیعه
...مشاهده کامل متن و دیگری برای اهل سنت در نظر گرفته شده است ، اما برخی بر این اعتقاد هستند که به دلیل احترام گذاشتن به قبله اول مسلمین یک محراب در مسیر بیتالمقدس قرار گرفته است.
پیش طاق ورودی، شبستان ستوندار، محراب کوچک و محراب طاقنما، صحن مسجد و فرم پنجرهها و نورگیرها قسمتهای مهم مسجد جامع چهار درخت میباشند.
از دیگر قسمتهای اصلی بنا میتوان به 21 ستون کامل با فرم چهار ضلعی اشاره کرد که ستونها با جرز ضخیم و با ارتفاع 2 متر نمای خاصی را در جهت شبستان بوجود آوردهاند.
مسجد جامع چهار درخت بیرجند در سال ۱۳۷۸ از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با شماره ۲۴۰۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
منبع:
http://www.hamshahrionline.ir/
http://www.negahmedia.ir/
http://shabestan.ir/