بند عمر شاه

آدرس : 2 کیلومتری جنوب غرب بیرجند - با جهت شرقی ـ غربی در مسیر رودخانه‌ای فصلی در داخل رشته کوه باقران
بند عمر شاه مربوط به دوره قاجار است و در فاصله 2 کیلومتری جنوب غرب بیرجند، با جهت شرقی ـ غربی در مسیر رودخانه‌ای فصلی در داخل رشته کوه باقران واقع شده، این سازه با هدف ذخیره آب و مهار سیلابها با مصالح آجر، سنگ و ملات ساروج ساخته شده است. این بند از نظر ساختمانی ، هم می‌تواند جزو سدهای قوسی و هم پایه‌ای محسوب شود؛ چرا که بدنه قوسی این سد در وسط دارای دو پایه یا پشت بند است که دیواره را در مقابل فشار آب مخزن حمایت می‌کند.
این بنا در ادوار جدیدتر تعمیر و مرمت شده است . طول تاج این بند 27 متر ، عرض آن 6 ـ4 متر و ارتفاع دیواره آن 13 متر می‌باشد. در طرفین کانال تخلیه اضطراری آب دو پشت بند به عرض 70/1 متر شده که سبب استحکام بیشتر بند شده است.
بند عمر‌شاه در سال 1367 از سوی اداره کشاورزی مورد بازسازی قرار گرفته به نحوی که چهره تاریخی این اثر مخدوش شده است . این بند تاریخی در دوره قاجار زمان حکمرانی امیر شوکت الملک علم ( نیمه دوم قرن 13 هـ ) همراه دو بند تاریخی دیگر که بند دره و بند النگ نامیده می‌شدند، ساخته شده و این اثر در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۸۰ ...مشاهده کامل متن با شمارهٔ ثبت ۴۸۱۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بند عمر شاه همچون بند دره علاوه بر اهمیت تاریخی، از لحاظ گردشگری و تفرجگاهی نیز حائز اهمیت می‌باشد.
از این بند به عنوان یک منطقه‌ی سرسبز استفاده می‌شود و یکی از مناظر دیدنی و از جاذبه‌های گردشگری شهر بیرجند است. منابع: http://fa.wikipedia.org/wiki http://www.birjand.ac.ir/conferences/index.php/