بازار قیصریه بازاری است در
بافت تاریخی
اصفهان که عمدتاً به فعالیت فرش‌فروشان اختصاص دارد. سردر قیصریه، ورودی این بازار است.
این سردر را قیصریه می‌نامند از آن جهت که از روی نمونه یکی از بناهای شهر قیصریه در آسیای صغیر
ترکیه امروز ساخته اند.
بازار قیصریه اصفهان از بزرگترین و مجلل‌ترین مرکز خرید و فروش در دوران صفویه بوده است.
از ویژگی‌های این بازار :
سر در عالی با تزئینات آجری چینی، نقاشی‌های موجود در سر درب شامل تصویر شاه عباس در جنگ با ازبکان، تصاویری از زنان و مردان اروپایی، دو لچکی کاشیکاری که صحیح و سالم است و تصویر تیراندازی را با سر انسان و تنه ببر یا شیر و دم اژدها نشان می‌دهد و می‌تواند همواره نشانه مخصوص شناسایی این شهر افسانه ایی دنیا باشد.
در شمال
میدان امام و روبروی مسجد امام، سردر
بازار قیصریه قرار دارد. ساختمان آن در زمان شاه عباس اول به اتمام رسیده است و معمار آن استاد علی اکبر اصفهانی بوده است.
سردر بنای عظیم قیصریه مهمترین و با عظمت‌ترین دروازه‌های ورودی شهر صفوی
...مشاهده کامل متن اصفهان بوده که از طریق بازار بزرگ قیصریه قسمت اصفهان جدید را به شهر سلجوقی (میدان کهنه آن روزگار) متصل میکرده است.
بر این سردر چند تابلو نقاشی مشاهده می‌شود که برخی از آنها اروپائی‌های مقیم دربار اصفهان در آن روزگار را نشان می‌دهد. تابلو دیگر نیز شکارگاه سلطنتی است.
متأسفانه این نقاشی‌ها که اثر رضا عباسی است به علت مجاورت با هوای آزاد و برودت و گرمای هوا آسیب فراوان دیده اند.
در بالاترین قسمت این سردر صورت دو نیم تنه تیرانداز مرد با لباسهای معمول آن عصر دیده می‌شوند که تنه آنها شیر یا ببر و دم آنها اژدهاست. این دو تصویر که بر کاشی معرق است بیانگر صورت فلکی اصفهان یا برج قوس است.
توضیح اینکه در روزگاران کهن در میان ملل متمدن دنیا معمول بوده که برای شهرهای معروف و مشهور خود طالع و زایچه ای قائل بشوند و پس از انتخاب اصفهان به پایتختی، برج قوس را برای طالع آن انتخاب کردند.
بیشتر جهانگردان بازار قیصریه و سایر بازارهای اصفهان را توصیف کردند. شاردن که سالها در اصفهان زندگی کرده به تفصیل از بازار قیصریه تعریف کرده و نامگذاری آن به قیصریه را به این علت می‌داند که سردر این بازار را مثل یکی از بناهای قیصریه یا قیساریا در آسیای صغیر (ترکیه امروز) ساخته اند.
در دو طرف این سردر دو سکوی وسیع وجود دارد که با سنگ یشم و سماق پوشانده شده و در آن روزگار زرگران و جواهر فروشان بساط خود را بر روی آنها گسترده و انواع زیور آلات و سکه‌های کمیاب را به خریداران عرضه میکرده اند.
بر بالای سردر ساعت بزرگی نصب بود که در جنگ با پرتغالی‌ها نصیب ایران شده بود.
عمارت نقاره خانه نیز بر بالای سردر قیصریه ساخته شده بود. نقاره زنی و نقاره کوبی از قدیم در ایران متداول بود که طلوع و غروب آفتاب را با نقاره اعلام می‌کردند.
البته نقاره زنی و نقاره کوبی فقط به منظور اعلام طلوع و غروب آفتاب نبود چرا که نواختن نقاره در میدان‌های جنگ برای آماده باش سربازان و تشجیع آنان به نبرد و به هنگام صلح و آرامش نیز در آئین‌های گوناگون و به مناسبت‌های مختلف متداول بود.
در سمت راست عمارت قیصریه محل ضرابخانه و در طرف دیگر کاروانسرای شاهی واقع شده بود.
از سردر بازار قیصریه وارد مجلل‌ترین و بزرگترین بازارهای اصفهان می‌شویم این بازار که به بازار قیصریه و شاهی نیز معروف بوده در روزگار صفویه مرکز فروش پارچه‌های گرانبهاء بوده و نمایندگان کمپانی‌های خارجی در آنها حجره هائی داشته اند.
در جلو سردر، حوض آب بسیار بزرگی وجود داشت که امروزه اثری از آن نیست.
در زمان حکومت قاجار و در روزگاری که مسعود میرزای ظل السلطان حاکم اصفهان بود در جبهه‌های سردر قیصریه تغییراتی صورت گرفت و یک حاشیه کاشیکاری در امتداد سه جانب سردر اضافه شده است.
بطور کلی مجموعه قیصریه که شامل سردر و عمارت نقاره خانه و ضرابخانه و کاروانسرای شاهی است یکی از جاذبه‌های مشهور شهر اصفهان است که اکثر قریب به اتفاق سیاحان و جهانگردان و مأمورین خارجی در خاطرات و سفرنامه‌های خود به تفصیل از آن سخن گفته اند.
و اگر چه امروز از نقاشی‌های زیبای آن اثری در دست نیست اما سردر رفیع قیصریه و تالار فوقانی آن یادآور شکوه و عظمتی است که اصفهان عصر صفوی دارا بوده و خاطره شکوفائی اقتصاد و هنر کشور ما را در اذهان زنده می‌کند.
بازار قیصریه یکی از مراکز مشهور صنایع دستی است. این بازار از بزرگترین و مجلل‌ترین مرکز خرید و فروش در دوران صفویه بوده است.
به طور کلی بازار سرپوشیده اصفهان چند کیلومتر طول دارد که هر بخش آن کالای ویژه ای تولید و فروخته می‌شود.
بازار بزرگ اصفهان که بازار قیصریه بخشی از آن است، دارای درب‌های ورودی مختلفی بوده است. سر در بازار قیصریه که در شمال میدان امام واقع است، در فاصله سال‌های ۱۰۱۱ تا ۱۰۲۹ هجری قمری احداث گردیده، یکی از نفیس‌ترین نقاشی‌های مربوط به دوران صفویه را نشان می‌دهد.
سردر قیصریه در گذشته نه چندان دور دارای سه طبقه و اکنون دارای دو طبقه است. طبقه سوم آن که تخریب شده، نقاره خانه را تشکیل می‌‌داده است که در آن با صدای موسیقی، اوقات روز را اعلام میکرده اند.
نقاره زنی و نقاره کوبی از قدیم در ایران متداول بود البته نقاره زنی و نقاره کوبی فقط به منظور اعلام طلوع و غروب آفتاب نبود چرا که نواختن نقاره در میدان‌های جنگ برای آماده باش سربازان و تشجیع آنان به نبرد و به هنگام صلح و آرامش نیز در آئین‌های گوناگون و به مناسبت‌های مختلف متداول بود.
بازار قیصریه یا شاهی در دوره صفویه مرکز فروش پارچه‌های گرانبها بوده و شرکت‌های تجاری خارجی نیز در آن حجره هایی داشته اند.
این بازار قسمت اصفهان جدید دوره صفویه را به شهر سلجوقی میدان کهنه آن روزگار (میدان قیام فعلی) متصل میکرده است.
در سردر ورودی بازار بزرگ قیصریه چند تابلوی نقاشی است که در بالاترین قسمت آن دو مرد تیرانداز با نیم تنه شیر یا ببر و دم اژدها بر کاشی معرق که بیانگر صورت فلکی اصفهان (برج قوس) دیده می‌شود.
همچنین ناقوس دیر هرمز و همچنین ساعت موجود در قلعه پرتغالی‌های جزیره هرمز، (به قطر حدود ۸۰ سانتیمتر) پس از فتح آن جزیره به اصفهان آورده شد و در بالای این سردر نصب شد.
در دو طرف این سردر دو سکوی وسیع وجود دارد که در روزگار قدیم زرگران و جواهر فروشان بساط خود را بر روی آن پهن می‌کردند.
سقف داخلی سردر از کاشی هایی به رنگ آجری، گل بهی و سرمه ای بسیار خوشرنگ با طرح‌های اسلیمی به صورت مقرنس کار شده است که بسیار جلب توجه می‌کند. پس از سقف، به دیواره‌های این سردر می‌رسیم که دارای نقاشی‌های چشم نوازی است.
دیوار رو به رو جنگ شاه عباس با ازبکان را نشان می‌دهد. دیواره سمت راست نشان دهنده اروپاییان در حال رقص و آواز و دیواره سمت چپ شکارگاهی را به تصویر کشیده است که با گذشت این همه سال و با وجود از بین رفتن قسمت هایی از این نقاشی‌ها هنوز زنده بودن رنگ‌ها و زیبایی خود را حفظ کرده است.
در زمان حکومت قاجار و در روزگاری که مسعود میرزای ظل السلطان حاکم اصفهان بود در جبهه‌های سردر قیصریه تغییراتی صورت گرفت و یک حاشیه کاشیکاری در امتداد سه جانب سردر اضافه شده است.
منابع :
http://fa.wikipedia.org/wiki
http://noandish.com/
http://www.isfahan.ir/ShowPage.aspx
http://www.beytoote.com/iran/basta
http://vista.ir/article/97303
