سرای مشیر

سرای مشیر یا گلشن شیراز نام مکانی است در شیراز است که که در انتهای جنوبی بازار وکیل در گوشه شرقی آن قرار گرفته است.
این مکان در دوره قاجاریه توسط میرزا ابوالحسن خان مشیر الملک بنا گذاری شده است.این سرا دارای طرح و نقشه ای دایره ای (هشت گوش) است.
سر در ورودی سرای مشیر، دو طبقه کاشی کاری شده دارد ودر زیر آن کتیبه ای کاشی کاری شده قرار دارد که زمینه لاجوردی دارد و خط نستعلیق عبارت سرای گلشن بنای مرحمت پناه حاجی میرزا ابوالحسن خان مشیرالملک شیرازی را نشان می‌دهد.
در پایین کتیبه، دو سنگ مرمری قرار گرفته که روی آنها عبارتی در بیان اهداف تأسیس سرا، حک شده است و در پایان تاریخ 1282 هجری قمری قید شده است.
در دو طرف این دو سنگ، دو حاشیه کاشی کاری وجود دارد که با شاخ و گل و برگ،تزیین شده است.
سرای مشیر دو طبقه است که کف پوش طبقه اول از قلوه سنگ و طبقه دوم سنگ و آجر است. در هر طبقه حجره هایی وجود دارد و در جلو حجره ها، ایوانی قرار گرفته است.
حجره‌های طبقه دوم یکتو هستند و مرزهای لچکی آن‌ها کاشی کاری شده است.سه رشته پلکان در سه ...مشاهده کامل متن ضلع مختلف طبقه اول را به طبقه دوم متصل می‌کند. طبقه یا اشکوب دوم در لبه ایوان دارای فخرمدین است.
حجره‌های طبقه اول، تودرتو هستند و به وسیله راهرویی به حیاط وصل می‌شوند. این حجره هادرهای چوبی منبت و مشبکی دارند که از چوب ساج ساخته شده اند.
دو پله که از دو تخته سنگ یک دست ساخته شده، در ورودی این مکان به سوی دالان ورودی قرار دارد.
در عرق چین سقف دالان ورودی ترنج هایی بر قطعات کاشی کاری وجود دارد.
مدخل ورودی سرا، کاسه پوش بزرگی است که به یک شاه تویزه تکیه کرده است.
در وسط حیاط حوض بزرگ هشت ضلعی ای قرار دارد که لبه و پاشویه آن از سنگ‌های مختلف یکپارچه ساخته شده است و سه فواره دارد. در چهار طرف این حوض، باغچه هایی قرار گرفته است و در آن درخت نارنج پرورش یافته است.
کف پوش این مکان، قطعات کوچک سنگ است. در ضلع شمالی این بنا، در فضای بسته هشت ضلعی، ساختمان هایی قرار گرفته که سقف مرتفعی دارند که کاشی کاری و مقرنس کاری شده است.
در وسط گنبد آن نیز، بادگیری وجود دارد که در دهانه آن اشعاری شامل نام چهارده امام، با خط نستعلیق بر روی کاشی حک شده است.
در ضلع جنوبی حیاط تالار و اتاق هایی در بخش‌های بالا و پایین قرار دارد.در ضلع شرقی و غربی حیاط، مغازه‌ها و راهروهایی وجود دارد که در مغازه‌ها همگی ارسی‌های چوبی است که با شیشه‌های رنگی تزیین شده است.معماری این بنا، از معماری کاروانسراهای صفوی گرفته شده است.
این بنا با رنگ زرد و طرح‌های گلدانی سبک اختلاط را معرفی می‌کند که در زمان قاجاریه رایج شده بود.
سرای مشیر در سال ۱۳۴۷ هجری شمسی با شماره ۴۲۴ در سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسیده است.

منبع:
http://www.beytoote.com/iran/bastani/moshir.html
http://fa.wikipedia.org
http://www.iranshahrsaz.com/showthread.php?tid=243