آرامگاه سیبویه در جنوب غربی
شیراز، در محله سنگ سیاه در قبرستان باهلیه قرار دارد. وجه تسمیه این محله به سنگ سیاه به دلیل وجود سنگ سیاه چهار گوشی است که بر روی تربت سیبویه نصب شده است.
بنای اصلی آرامگاه که توسط انجمن آثار ملی در سال ۱۳۵۳ هـ.ش. ساخته شده، تالاری است در سمت شمال به طول ۸ متر و عرض ۵ متر، که شامل طاق نماهایی با کاشی‌های معرق است.
سقف آن به شکل رسمی هشت و معلقی کاری آراسته شده است. قبر سیبویه در وسط ساختمان قرار دارد و سنگ سیاهی به طول ۱۹۰ سانتی متر و عرض ۷۰ سانتی متر و ارتفاع ۳۵ سانتی متر بر روی آن قرار دارد.
بر روی سنگ قبر نام، تاریخ ولادت و تاریخ وفات سیبویه ذکر شده است. محوطه آرامگاه چند متر است، به وسیله سنگ هایی تیشه ای مفروش شده و درون آرامگاه نیز با سنگ سیاه پوشیده شده است.
در محل آرامگاه سکویی قرار دارد که با چند پله به کف حیاط متصل میشود. در سمت شرقی محوطه آرامگاه سنگ قبر سیاه قدیمی قرار گرفته است و در امتداد آن باغچه بزرگی قرار دارد.
ابوبشر عمرو
بن عثمان معروف به سیبویه شیرازی از دانشمندان ایرانی صرف و نحو زبان عربی است.معنی نام او «منسوب به سیب» است. بسیاری از نام‌های ایرانی پیش از اسلام و اوایل
دوره اسلامی به
...مشاهده کامل متن پسوند نسبی -ویه ختم می‌شد همچون «دادویه»، «زادویه» و غیره.
عربها و به تبع آنها غربیان نام سیبویه را به صورت سیبَوَیهی (Sibawayh) تلفظ می‌کنند. سیبویه، نامش عمروبن عثمان بن قنبر و کنیه‌اش ابوالبشر و از بردگان بنی حارث بن کعب بود.
فیروزآبادی مؤلف قاموس درباره معنای نام او می‌گوید: (سیبویه یعنی بوی سیب)
سیبویه سال (۱۴۰) هجری قمری در شهر بیضا در شهرستان سپیدان امروزی از توابع فارس زاده شد، در سن ۱۴ سالگی برای تحصیل علم رهسپار بصره شد، چنانکه در آن دوران بغداد مرکز علم ودانش بود و در آنجا یکی از برجسته‌ترین علماء علم اللغة شد.
وی از علمای اعظم نحو و علوم عرب و از فلاسفه بنام است، «الکتاب» اوّلین کتاب حاوی صرف و نحو و از منابع و مأخذ قابل اطمینان است.ایشان نزد یکی از بزرگ‌ترین استادان علوم صرف ونحو در آن دوران خلیل فراهیدی کسب علم نموده‌است.
اهمیت تاریخی سیبویه از آن جهت است که نخستین فردی بود که برای زبان عربی صرف و نحو نوشت و صداها را در این زبان مشخص ساخت. بنابراین، علامات ضمه، فتحه، کسره و تنوین‌ها اختراع و کار سیبویه ایرانی است.
وی با این عمل عنوان «سیبویه نحوی» را به خود اختصاص داد. بدون کاری که سیبویه کرد و در آن زمان یک شاهکار بود، پیشرفت زبان عربی میسر نبود و استحکام این زبان به این صورت باقی نمی‌ماند.
به این ترتیب، این ایرانیان بودند که برای اعراب دستور زبان (صرف و نحو) نوشتند.
طبق نوشته روزنگارهای بین‌المللی، «سیبویهSibavayh» زبان‌شناس معروف ایرانی در نخستین هفته ژانویه سال ۷۹۳ میلادی در شیراز درگذشت. بنا به روایتی، وی در سال ۱۸۰، در سن چهل سالگی درگذشت و در گورستان باهلیه مدفون شد.
اینک بر قبر او سنگ سیاهی است که در دکانی در دروازه کازرون قرار دارد و به سنگ سیاه معروف است. یک مزار دیگر نیز درشهر قدیمی سیراف که اکنون بندر طاهری نامیده میشود واقع در عسلویه استان بوشهر وجود دارد که بنام مزار این دانشمند معروف است.
عده‌ای بر این باورند که اگر سیبویه ایرانی برای زبان عرب صرف و نحو (گرامر) ننوشته بود این زبان در نوشتار همانند لهجه (گویش) یکنواخت بودن خود را از دست می‌داد.
بقعه سیبویه, مربوط به دوران‌های تاریخی پس از اسلام است که توسط استاد معصومی از اساتید دانشگاه صنعتی اصفهان و از اعوان ایل قشقایی تجدید بنا شد. این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۳۰۶۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع:
http://vista.ir/
http://fars.irib.ir/
http://www.negahmedia.ir/
