هنوز پوشش محلی و سنتی در استان
فارس خصوصا در بین مردم روستا و عشایر رواج دارد و لباسهای محلی در بسیاری از روستاهای استان
فارس به شیوه و شکل سنتی آن دوخته و پوشیده میشود.
در واقع لباسهای محلی استان
فارس یکی از زیباترین جاذبههای فرهنگی سراسر
ایران است. آوازهی جاذبهی لباسهای محلی زنان و مردان قشقایی ساکن در استان
فارس؛ تا دوردستها رفته و امروزه به یکی از مهمترین جاذبههای فرهنگی این قوم تبدیل شده است.
یک نمونه از لباسهای محلی و سنتی مردم استان
فارس لباس عشایر است. پوشاک زنان عشایر شامل کلاهک، آرخالق، تنبان، پاپوش، روسری، پیراهن، دامن (قر) است که بیشتر در رنگهای بسیار شاد و متنوع و الهام گرفته از طبیعت تهیه میشود.
پوشاک مردان عشایر نیز شامل کلاه، پیراهن، آرخالق، شال کمر، چقه و کپنک است.
رخت گشاد یا لباس محلی اوز:
یکی از لباس محلی زنانه بویژه لباس عروس در جنوب استان
فارس توسط زنان هنرمند شهر "اوز" به نام خوس بافی رونق دارد.
برخی بر این باورند که این لباس توسط تعداد اندکی از زنان هنرمند شهر "اوز" دوخته میشود و صنعت خوس بافی را از کشور هندوستان
...مشاهده کامل متن به اوز آوردهاند.
خوس از الیاف نقرهای تشکیل شده که بافته میشود و از آن برای تزئین شلوار، روسری، کلاه، پیراهن، جلیقه زنان و لباس کودکان استفاده میشود.
اما برخی معتقدند دقیقا مشخص نیست منشا این لباس از کجاست. اگر به لباسهای محلی در جنوب استان فارس از حوالی فیروز آباد تا مناطقی قریب به بستک توجه کنیم همه آنها شامل دامنی بلند و گشاد و پیراهنی بلندکه تا روی باسن میپوشانده است بودهاند.
در خود اوز هم تا یک صد سال پیش از این لباسی شبیه به آن مرسوم بوده و لباس عادی مردم حساب میشده است. ولی آنچه که به رخت گشاد تمایز میبخشد فراوانی زینتآلات و طلاهایی است که با آن آمیخته شده است.
زینتهایی که بیشتر با آرایش رقصندگان معابد هندی شبیه است. از طرفی قیمت بالای کل این لباس حکایت از این دارد که این لباس خاص بوده است و همهگیر شدن استفاده از آن بعدا اتفاق افتاده است.
امری که حتی تا حالا هم باقی مانده که همه رخت گشاد ندارند و عده ای در مواقع ضرور از دیگران قرض میگیرند.
برخی از قسمتهای رخت گشاد یا لباس محلی اوز:
کره باغی: کلاه خوص دوزی شده
دسمال کچه: دستمال حریر سه گوش که زیر گلو بسته میشود
بَلَ: روسری بزرگ خوص دوزی شیفون
جُمَ: پیراهن با یقه و سر دست زری دوزی اطلسی
نِنتای گشاد: دامن بلند اطلسی با حاشیه دوزی نقره و زری
جُلُوی: تسمه پهن از طلا که زیر گلو و دور سر بسته میشود
شیخپ: گلوبند بزرگ از طلا و دانههای درشت سنگهای قیمتی
چنار: یکی ار دایرههای بزرگ طلایی از گلوبند
برگک: آویزهای طلایی کوچکی که به چنار متصل است
اشرفی: سکههای طلا که در گلوبند است (اشاره به عهد اشرف افغان)
گًز goz: میلههای طلایی که در گلوبند است (اشاره به غازی که لقب تیموریان است)
ماهک: آویز از طلا که پیشانی را میپوشاند
هَلّ: آویز از مروارید که پیشانی رامی پوشاند
چُمبُر: دسبند بزرگ طلایی با برجستگی خار مانند
پتری: حلقه طلایی که به پره بینی بسته میشود
کُوش سغری: کفش چرمی با نوک باریک و با زنگوله (کفش ساغری)
میلی: حلقه نقره ای برای زینت مچ پا با دانههای درشت از سنگهای قیمتی
این لباس زیبا حالا به نماد اوز و لارستان بدل شده است.
لباسهای محلی مردان و زنان قشقایی جاذبههای خاصی دارد و آوازه آن تا دوردستها نیز رفته و امروزه به یکی از مهمترین جاذبههای فرهنگی این قوم تبدیل شده است.
ایلاتیها نیز در گذشته دارای آرخالق و شال و کلاههای بدون لبه و نمدی بودهاند و در عصر پهلوی ناچار شدند مثل دیگران لباس یک شکل بپوشند.
منبع : bolandanews.ir