آداب و رسوم مازندران

آغوزکا یا گردو بازی

آغوزکا یا گردو...

ازی‌های بومی و محلی در هر جغرافیا و اقلیمی برگرفته از فرهنگ و آداب و رسوم آن منطقه است. این بازی‌ها متناسب با ویژگی‌های فرهنگی حاکم بر هر منطقه شکل می‌گیرند. بسیاری از ورزش‌های بومی و محلی در روستاها و حتی شهرهای استان مازندران در حال فراموشی است، اما اخیرا تلاش‌هایی صورت گرفته تا بازی...

اطلاعات
آق ننه

آق ننه

آق ننه آوازیست در شرح حال مردی که عاشق آق ننه دختر شخص متمول و نامداری می‌شود و چون مرد عاشق متاهل بود جرات خواستگاری نداشت و دختر یعنی آق ننه را اغفال کرده و به یکی از روستاهای قائمشهر فعلی و یا ( شاهی ) سابق می‌آورد و مدتی را در منزل یکی از دوستان خود در آن روستا بسر می‌برد.کسان دختر ...

اطلاعات
آیین سنتی شیردوشان

آیین سنتی شیرد...

"شیلان‌دهی" آئین نذر سلامت گوسفندان در شمال آئین "شیردوشان" یا "شیلان‌دهی" منطقه ییلاقی و جنگلی چلاو مازندران 500 ساله شد. هر کشور ریشه‌داری به سنت قدیمی و دیرینه خود می‌بالد و همیشه آن را برگ زرینی برای معرفی‌اش تلقی می‌کند. البته فردی که در کشور کهن و تاریخی ما، ایران اسلامی زندگی ...

اطلاعات
باج خاله یا تتوک

باج خاله یا تت...

تتوک ، مارجان تتو ، سیم سیم کا یا باج خاله ( در زبان مازندرانی ) و کفش دوزک (در زبان فارسی ) ، مثل پروانه ، در گروه حشرات قرار دارد و بدیهی است که از دسته‌ی پرنده‌های مهره دار تخم گذار نیست ولی خرده باوری درباره‌ی این حشرات میان مردم مازندران البته گروه نونهالان و نوجوانان و بچه‌ها رای...

اطلاعات
بیشت واش

بیشت واش

بیشت واش یکی از چندین غذای سنتی و محلی اهالی شهرستان کندلوس است. این غذا کاملا گیاهی می‌باشد. مواد اولیه : عدس خیس کرده: دو پیمانه اسفناج: دو کیلوگرم سیب‌زمینی خرد شده: سه عدد شیر: یک لیتر روغن: نصف پیمانه فلفل سیاه: دو قاشق چایخوری پودر زیره سبز: یک قاشق چایخوری گردو خرد شده: ...

اطلاعات
پشت زیک

پشت زیک

پشتِ زیک یا سوهان کنجدی مازندرانی، یه نوع شیرینی محلی شمال و خصوصا مازندرانی است که با کنجد و شکر درست میشود و برای افرادی که کار فکری انجام می‌دهند ، بسیار مفید است زیرا فسفر موجود در گروه غذای سلول‌های مغزیست. علت نامگذاریش به خاطر پرنده ای است به نام زیک که زیستگاهش در شمال ایران و ...

اطلاعات
پلنگه لاش

پلنگه لاش

بعد دو پایش را از پشت سر ، بالا می‌آورد ، و نوکِ پاهایش را با دو دست از پشت می‌گیرد. کسی دیگر که باید پلنگه لاش را بلند کند ، در کنار او ، و رو به سقفِ اتاق و بصورت صلیب قرار می‌گیرد ؛ به طوری که دو دستش را از لای دو دستِ او که از پشت پاها گرفته شده است ، به دور کمرش قرار می‌دهد ، و او ...

اطلاعات | نقشه
ترش سماق

ترش سماق

خورش ترش سماق : این خورش به خاطر عطر و طعم سماق که داره ، بسیار بسیار لذیذه ، اونقدر هم ترش نیست که فکر کنین دندونها کند بشه ، بسیار لذیذه . سماق خاصیت درمانی دارد و برای سلامت اندام‌ها مفید است اما همانند زعفران مصرف زیاده از حد آن مضر میباشد. سینه مرغ: 3 عدد سبزی خورشت: 500 گرم پ...

اطلاعات
تمبان

تمبان

«تمبان» یا «تنگه تمبان» Tangetomban با پشمبال pasembal امروزه جزئی از پوشاک محلی زنان مازندران است. اما تا سه دهه‌ی پیش‌به ویژه در سرزمین‌های جلگه‌ای، پوشیدن شلوار زنانه بجز روزهای سرد چندان رایج نبود،‌به جای آن شلیته نوعی تمبان انگاشته می‌شد. از این رو به آن «تمبون» و به خاطر پرچین ...

اطلاعات
جشن 26 نوروز ماه

جشن 26 نوروز م...

بیست و شش عیدماه یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است . بعد از پیروزی فریدون بر ضحاک و به زنجیر کشیدن او در کوه دماوند جان تازه ای در کالبد مردم دمیده شد و آنها به جشن و شادمانی پرداختند . روشن کردن فانوس، شمع و نیز آتش افروزی در شامگاه 25 نوروز ماه از جمله اعتقادات مازندرانیها در این ر...

اطلاعات
جشن تی تی

جشن تی تی

آیین جشن تتی (شکوفه) با حضور علاقه‌مندان فرهنگ، آداب و رسوم مازندران برگزار می‌شود . این جشن هر سال به مناسبت شکوفه دهی درختان در فصل بهار با برگزاری نمادین عروسی سنتی و پخت آش و نان محلی برگزار می‌شود. عروس بران مهم‌ترین بخش عروسی، آیین عروس بران است که با حرکت داماد از خانه اش به سو...

اطلاعات
جشن تیرگان

جشن تیرگان

تیرگان جشن تیرگان در تیر روز از تیرماه برابر با 13 تیر در گاهشماری ایرانی برگزار می‌شود. این جشن درگرامی داشت تیشتر (ستاره‌ی باران آور در فرهنگ ایرانی) است و بنا به سنت در روز تیر (روز سیزدهم) از ماه تیر انجام می‌پذیرد. در تواریخ سنتی تیرگان روز کمان‌کشیدن آرش کمانگیر و پرتاب تیر از ف...

اطلاعات
جشن خرمن

جشن خرمن

جشن خرمن مازندران نیز از آداب قدیمی و سنتی شالیکاران و کشاورزان این دیار بوده که آیینی برای شکرگذاری، شادمانی و احیای فرهنگ بومی است. در این جشن آیینی، دسته‌های شادمانی همراه با سرنا نوازی ، زنان با لباس‌های محلی و مجمعه بر سر و همچنین مردان با ابزار و ادوات کشاورزی به اجرای برنامه‌های...

اطلاعات
جشن نشا

جشن نشا

مراسم آئینی جشن نشا ، نوای دلنشین طبل و سرنا سرآغاز نخستین جشن در مازندران آغاز می‌شود و کاروان شادی در محوطه بزرگ مراسم همراه با دختران و زنان ملبس به لباس محلی و مجمعه شیرینی به سر و هدایا به سمت قطعه شالیزاری نمادین می‌روند تا آغاز نشا برنج را به شالیکاران تبریک گفته و آرزوی سالی سرش...

اطلاعات
جشنواره بهارنارنج

جشنواره بهارنا...

رامسر را عروس شهرهای ایران لقب داده‌اند و این شهر مرکز شهرستان رامسر است. شهرستان توریستی رامسر در دامنه‌های جنگل و کرانه‌های دریای مازندران در فضایی رویایی و سرسبز واقع شده و از قدیمی‌ترین و زیباترین نواحی شمال کشور و استان مازندران به شمار می‌رود. رامسر تلاقی زیبایی هاست ودر مرکز ثق...

اطلاعات
جشن‌های دهکده کندلوس

جشن‌های دهکده ...

روستای کندلوس دهکده‌ای فرهنگی تاریخی آرمیده در دل کوه‌های البرز کجور نوشهر است که مانند یک رود لبریز از زندگی و نشاط است. هرچند این دهکده از مواهب الهی و طبیعی چون کوه، چشمه، رود و مراتع زیبا و جنگل برخوردار است اما محیط زیست فرهنگی و توجه و اشتیاق دیرین این خاک به دانش و بهداشت که دو ...

اطلاعات
جلیقه ( جلزقه )

جلیقه ( جلزقه ...

پوشاک، بارزترین سمبل فرهنگی، مهم‌ترین و مشخص‌ترین مظهر قومی و سریع الانتقال‌ترین نشانه فرهنگی است که به سرعت تحت تأثیر پدیده‌های فرهنگ پذیری در میان جوامع گوناگون انسانی قرار می‌گیرد. حتی عده ای را عقیده بر آن است که استیلای فرهنگی و سلطه پذیری در وهله اول از طریق انتقال پوشاک صورت می...

اطلاعات
جومه

جومه

جومه jume یا پیراهن، جزئی دیگر از لباس زنان با الگوی ساده بوده آن را از پارچه‌های کتانی و چیت‌تهیه می‌کردند. زنان اعیان آن‌را از تافته‌های گرانبهاء فراهم می‌کردند. پارچه‌پیراهن به تناسب آب و هوا گاه از «قناویز» پارچه‌های لطیف نخی ـ و یا از «کرباس» پارچه‌های نسبتا خشن از الیاف ضخیم ...

اطلاعات
چله شو ( شب یلدا )

چله شو ( شب یل...

یلدا به زبان طبری (مازندرانی) چله شو ، شب اول زمستان می‌باشد که در زندگی اهالی مازندران دارای آداب و رسوم خاصی است.در این شب،زنان خانه از صبح روز آخر پاییز خانه را برای بر پایی یک مراسم کوچک سنتی آماده می‌کنند و در این شب در مازندران شب یلدا بسیار با اهمیت و گرامی داشته می‌شود. در ای...

اطلاعات
حجونه

حجونه

مردم سواد کوه معتقد بودند که بر 7 دسته از مردم حجونه واجب می‌شود. 1- کسی که مالک زمین‌های شالی زاری بود اگر هنگام برداشت محصول، محصول او نسبت به سالهای گذشته دو برابر یا چند برابر می‌شد باید به حج می‌رفت. 2- یافتن گنج یا خمره ای پر از طلا نیز حجونه به گردن دارد. 3- کسی که مالک زمین ...

اطلاعات
زبان و گویش مردم مازندران

زبان و گویش مر...

زبان مازندرانی با نام ادبی زبان طبری دارای سابقه ادبی بوده و از سده‌های نخستین هجری آثاری به خط برگرفته از عربی به این زبان نگاشته شده‌است که هم‌اکنون نیز برخی از آن‌ها در دست می‌باشد. همچنین کتاب مرزبان‌نامه نوشته مرزبان بن رستم به زبان طبری بوده و بعدها از این زبان به فارسی ترجمه شد...

اطلاعات
شلیته

شلیته

این لباس، دامن بسیار پرچین و معمولاً کوتاهی است برای تهیه شلیته پارچه‌ای به طول میانگین m10 و عرض cm50-30 بکار می‌برند. برعکس سایر شیوه‌های دوخت، عرض پارچه را برای قد لباس به کار برده و طول آن را برای چین کش کمر به این ترتیب شلیته دامن پرچین و کوتاهی به قد cm50-30 خواهد بود. برای ...

اطلاعات
عاروس گله

عاروس گله

عاروس گل یکی از آیین‌های بسیار کهنی که در ایران اجرا می‌شد آیین عاروس گل بیشتر در غرب مازندران و شرق گیلان اجرا می‌شود و بازیگران اصلی آن غول ، پیر بابو و نازخانوم هستند. این گروه در ایام نوروز و پیش از آن نمایش‌های جذابی برای عموم اجرا می‌کنند و البته این آیین هم مثل بسیاری از سنت‌های...

اطلاعات
عروسی مازندرانی

عروسی مازندران...

انتخاب همسر در گذشته‌های دور به ندرت پسران حق انتخاب همسر آینده‌ی خود را داشتند و پدر و مادرها بودند که در این مورد تصمیم می‌گرفتند البته آنان ابتدا تصمیم خود را در مورد دختر مورد نظر با پسرشان در میان می‌گذاشتند و پسر حتی اگر مخالف بود در بسیاری از مواقع به خاطر حجب و حیا مخالفت خود ر...

اطلاعات
عیارگیران

عیارگیران

هیچ سندی که مشخص کننده تاریخ دقیق این آیین باشد، یافت نشده و تنها راویان محلی کهنسال برای این کار ارایه سندی شفاهی نموده و قدمت آن‌را بیش از یک‌صد سال تخمین می‌زنند. عیارگیران آداب و رسمی سنتی و قدیمی در میان روستاییان منطقه لاریجان بوده، قدمت آن را اکثر راویان بیش از یک‌صد سال می‌د...

اطلاعات
فردینه ماشو

فردینه ماشو

در واقع جوامع در نتیجه رشد تکنولوژی و تعامل با سایر ملل و پیشرفت دانش و ... و حرکت از "سنت" به سوی "صنعت" را آغاز می‌کنند که گریزی از آن ندارند و نمی‌توان جلوی این حرکت را گرفت و نباید هم مانع این حرکت شد. اما آنچه که مهم می‌باشد این است که در این گذار از سنت به صنعت باید تدابیری اتخاذ...

اطلاعات
کشتی لوچو

کشتی لوچو

کشتی لوچو ورزش سنّتی و باستانی مازندران است که به ورزش پهلوانی لوچو نیز شهرت دارد و از دوران بسیار دور، جایگاهش را در فرهنگ و باورهای ارزشی مردم مازندران تثبیت کرده است لوچو از دو کلمه هم وزن لوLo وچوcho ترکیب شده است که هر یک دارای معنی جداگانه است . لو به معنی لبه و کنار چیزی و واژه...

اطلاعات
گزنه چینی

گزنه چینی

گزنه از زمان‌های بسیار دور وجود داشته و مردم از آن برای تغذیه استفاده می‌کرده و از خواص درمانی آن اطلاع داشته اند. چیدن گزنه برای آش گزنه که در چهارشنبه آخر سال استفاده می‌شود ، از رسم و رسومات مازندرانی‌ها می‌باشد. گزنه گیاه کوچکی است که همه جا می‌روید. اگر خواص این گیاه را بشناسید خ...

اطلاعات
گل گاوزبان

گل گاوزبان

گاوزبان گیاهی است علفی و یکساله که ارتفاع ساقه آن تا ۶۰ سانتیمتر می‌رسد ساقه آن شیاردار و خاردار می‌باشد. برگ‌های این گیاه ساده و پوشیده از تارهای خشن است. گلهای آن به رنگ آبی، سفید و بنفش می‌باشد. معروف‌ترین اسم محلی این گیاه گل گاو زبان است. از نام‌های معروف دیگر محلی می‌توان از نا...

اطلاعات
لباس محلی مازندرانی

لباس محلی مازن...

تن پوش زنان شلیته یا چرخی شلوار، تمبون قمبلی : دامن پرچین و کوتاهی است از جنس پارچه ابریشمی و کتان‌های ظریف یک رنگ که معولا" دورادور لبه پایین آن را با نوار سیاه رنگی تزیین می‌کردند و به آن سیاهیک می‌گویند.در تندیس‌های به دست آمده از دور اشکانیان مجسمه زنی با شلیته ای بلند و پیراهنی نی...

اطلاعات
لچک

لچک

لچک از پارچهای به شکل سه گوش و سفید تهیه میشود. در قسمت جلو لچک نواردوزی شده است. زنان این لچک را با سبک خاص به سر میبندند. لچک بارزترین پوشاک در میان زنان ساحل خزر بوده و در تمام منطقه عمومیت دارد. یک لچک بطوری که پهنای آن را روی پیشانی و دو انتهای آن پس سر بسته می‌شد. برای پیر‌زن‌...

اطلاعات
مارمه

مارمه

کلمه‌ی مارمه از دو قسمت مار=مادر و مه=ماه ؛یعنی مادر ماه تشکیل گردیده است که اولین روز هر ماه را مادر ماه می‌گویند. "در آلاشت و سما -از روستاهای مازندران- در روزهای اول هر ماه مراسمی است که در آلاشت "مارمه" و در سما "مارما "نامیده می‌شود ، یعنی ماه در ماه (دکتر هنری ص87) گروهی نظرشان ...

اطلاعات
ماهی شکم پر

ماهی شکم پر

یکی از غذاهای خوشمزه در مازندران ماهی سفید شکم پر است . طرز تهیه این غذای معروف و خوشمزه در مازندران اینگونه است : مواد لازم: ماهی سفید یک عدد درشت(حداقل یک و نیم کیلو گرم) سبزی‌های معطر 300 گرم رب انار 2 قاشق سرپر رب گوجه فرنگی 1 قا...

اطلاعات
مراسم سنتی ورف‌چال

مراسم سنتی ورف...

مراسم سنتی ورف چال (برف چال) با قدمتی حدودا 800 ساله به عنوان یکی از آیین‌های منحصر به فرد مازندران در ارتباط با آب در روستای آب اسک آمل برگزار میشود. در این روز هیچ مردی اجازه حضور در روستا را ندارد و روستا تماما توسط زنان اداره می‌شود، همچنین هیچ زنی اجازه حضور در محل (ورف چال) را ن...

اطلاعات
مرغ شکم پر

مرغ شکم پر

این غذا یکی از غذاهای رسمی استان مازندرانه که معمولا نهار عروسی در روستا‌های اطراف مازندران با این غذا پذیرایی میشه و از اردک و غاز و یا پرنده‌های وحشی نظیر خوتْکا ، پِرِلا و ... ) استفاده میشه. غیر از مراسم عروسی در مهمانی‌ها ی عید ، پاگشا و ... هم سرو میشه. حالت خودمونی این غذا با مرغ...

اطلاعات
موسیقی مازندرانی

موسیقی مازندرا...

مردم استان مازندران که دیار آنان ریشه تاریخی در دلدادگی به هنر دلنشین موسیقی داشته، اکنون نگران به فراموشی سپردن این هنر سنتی اثرگذار در روح و جان آدمی هستند. پیش از کندو کاو در موسیقی مازندران، ارائه تصویری عمومی از ریشه‌های آن ضروری است. موسیقی این دیار، در زندگی چوپانان، گالش ها، چا...

اطلاعات
نان محلی

نان محلی

نان در میان ایرانیان از قداست ویژه‌ای برخوردار است و از گذشته‌های دور اگر تکه‌ای از آن در گذرگاهی افتاده بود، هر رهگذری که ان را می‌دید، از زمین برداشته و پس از بوسه بر آن، در جای بلندی می‌نهاد تا مبادا کسی بر روی آن پا بگذارد؛ حتی بیشتر از آن، مردم به نانی که در دست داشتند با نام یک کت...

اطلاعات
نخل گردانی در روستای نوا

نخل گردانی در ...

واقعه عاشورا، در سال 63 ه.ق رخ داده است. اینکه از چه زمانی در شهر آمل اقدام به برگزاری این رسم می‌کنند بر ما پوشیده است. مردم منطقه درباره خاستگاه این نخل و معنی و مفهوم نمادین آن و پیشینه شبیه‌گردانی در دسته‌های عزا، اطلاع درست و روشنی ندارند و بیشتر آنان حمل نخل را رسمی قدیمی و بازمان...

اطلاعات
نعش

نعش

در فرهنگ لغت فارسی، کلمه بازی برابر با سرگرمی، مشغولیت، تفریح، لعب، کار، ورزش و فریب آمده است. بازی‌ها به طور عام دارای یک بار فرهنگی هستند. بازی‌های بومی، قبیله‌ای، محلی و سنتی ایرانی علاوه بر بار فرهنگی، از جذابیت و تنوع بالایی نیز برخوردار هستند. یکی از این بازیها نغعش است. این با...

اطلاعات
نوروزخوانی مازندرانی

نوروزخوانی ماز...

همزمان با فرارسیدن نوروز و استشمام بوی بهار آیینی در شهرها و روستاهای مازندران اجرا می‌شود که به آن نوروز‌خوانی یا بهار خوانی یا نوروزی می‌گویند. افرادی که به آنها نوروز خوان گفته می‌شود پیش از آغاز فصل بهار به صورت دوره‌گرد به روستاها و محله‌های اطراف می‌روند و اشعاری در مدح بهار با ذک...

اطلاعات
نون کوهی

نون کوهی

نون کوهی: برای 10 تا 15 نفر 2/5لیوان شیر ولرم 2قاشق سرپر غذاخوری مایه خمیر ترش 2قاشق غذاخوری شکر 3عدد تخم مرغ نصف لیوان شکر نصف لیوان روغن مایع ارد به میزان لازم(تقریبا یک کیلو) طرز تهیه: شیر و شکر ومایه‌ی خمیر ترش را مخلوط میکنیم و میگذاریم ده دقیقه بمونه 3 عدد تخم مرغ را به ...

اطلاعات