روستای دشتک

دشتک یکی از قدیمی‌ترین روستاهای استان فارس است که در شمال دشت درودزن قرار دارد و از توابع بخش ابرج شهرستان مرودشت است.
این روستا به دلیل استقرار در دشتی کوچک به نام دشتک معروف شده‌است.
بقایای آثاری از دوره هخامنشیان در روستای دشتک به جا مانده‌است و تاریخ شکل گیری روستا براساس سنگ نوشته‌های گورستان قدیمی دشتک، به قرن هفتم هجری قمری مربوط است.
دسترسی به روستای دشتک از طریق شهرهای مرودشت و کامفیروز و جاده‌های منتهی به این روستا از شهرهای مذکور آسفالت است.
ارتفاع این روستا از سطح دریا ۲۰۴۰ متر است .
دشتک دارای آب و هوای معتدل در بهار و تابستان و هوای سرد در پائیز و زمستان است.
به علت قرار گرفتن در شیب، بافت خانه‌های روستا به صورت پلکانی میباشد. معماری پلکانی روستای دشتک جلوه بسیار چشم گیری به آن بخشیده‌است.
گویش مردم روستا زبان فارسی(گویش دشتکی)است.که از بازمانده‌ی گویش پهلوی جنوبی می‌باشد و با روستاهای اطراف کاملا متفاوت است و تنها سه روستای کندازی، حصار و امام زاده اسماعیل با کمی تفاوت به این گویش صحبت میکنند.
هنوز هم در این گویش پاره ای از واژه‌های کهن پارسی را می‌توان دید.
مردم دشتک مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند
براساس نتایج سرشماری سال ۱۳۷۵ جمعیت این روستا ۲ هزار و ۸۰۶ نفر بوده‌است که در سال ۱۳۸۵، به تعداد ۲ هزار و ۳۶۷ نفر کاهش یافته‌است
این روستا طبیعت بکری دارد دارای چشمه‌های متعدد، کوچه باغ‌ها و گردو زارهای زیادی می‌باشد.
این روستا در حدود 450 هکتار باغ انگور و بادام دیم، و 250 هکتار باغات گردو دارد.
اکثر مردم روستا مشغول باغداری و دامداری هستند گروهی هم به فعالیت‌های خدماتی و تولید صنایع دستی می‌پردازند
گیوه دوزی، قالی بافی و گلیم بافی, شیوه کشی(قسمت زیرین گیوه)ریوار دوزی(قسمت رویۀ گیوه) نمد مالی,نجاری,رنگرزی در دشتک رواج دارد
محصولات باغی روستا شامل گردو،بادام,بادام کوهی,کتیرا است
انواع میوه جات مثل سیب.آلودرختی.انار.زردآلو.شفتالو.انگور، انار، بادام در این روستا برداشت می‌شود
فراورده‌های لبنی و پشم گوسفند از محصولات دامی روستا است.
پرورش زنبور عسل و تولید عسل به روش جدید و سنتی نیز در این روستا رواج دارد.
شیره پزی از محصولات وتولیدات این روستا بود
خانه‌های قدیمی این روستا از سنگ و خشت و گل ساخته شده و با چینش پلکانی، خود جلوه زیبایی به روستا داده‌اند.
روستای کوهستانی دشتک، اقلیم معتدل، پوشش جنگلی، باغات وسیع، چشمه ساران فراوان، آبشارهای زیبا و مناظر و چشم اندازهای دل نوازی دارد که در بهار و تابستان، فضای بسیار جذابی را فراهم می‌کنند.
طبق اعلام روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس، درخت چنار کهنسال روستا، یکی از قدیمی‌ترین درختان ایران و جهان به شمار می‌رود. این درخت که در محل هسته اولیه روستا قد برافراشته‌است به نظر برخی از دیرین شناسان طبیعی، قدمتی چهارهزار ساله دارد.
امامزاده فخرالدین بنای زیارتی مورد احترام این روستاست.
روستای دشتک، راه پله‌ای به نام کتل دارد که که هزار و ۲۰۰ پله سنگی دارد و در گذشته از طریق آن به نقاط دیگر تردد می‌شد که اثر بسیار جالب این روستاست.
دشتک دارای ۶ آسیاب قدیمی است که در گذشته مورد استفاده مردم بوده‌است آسیاب‌های قدیمی نشانه‌های فرهنگی و از آثار تاریخی روستای دشتک است.
چشمه‌های معدنی خنار، نهروم، مرشدی، آبگری، ده گاه، دره و آبگرمی که آب‌های شفابخشی دارند. از جاذبه‌های طبیعی روستای دشتک به شمار می‌آیند و همجنین چشمه‌های بید چنگ، آب چغور، باغ جمال(باباجمال)، سی چاه، پای بیدی، دم تنگ، بیدک، عابدو، گردوک، تدک، باغک، سیبکی و چشمه گل که جشمه ساران زیبا واقع در کوههای اطراف روستای دشتک می‌باشند.
مردم روستای دشتک در اعیاد مختلف ملی مخصوصا عید نوروز عید فطر و قربان به جشن و شادی می‌پردازند و در ایام عزاداری به ویژه در ماه محرم، مراسم سوگواری را بر‌گزار می‌کنند.
قبل از این که مدرسه دولتی باز شود دشتک دارای چندین مکتب خانه بود و ازروستاهای اطراف برای سواد آموزی به آنجا می‌آمدند.
در حال حاضر محصولات عمده دشتک گردو بادام انگوروکمی دامداری است
دشتکدر گذشته روستائی خودکفا بود و گیوه دوزی,نجاری,زنبور داری, آسیابانی نمدمالی رنگرزی و همچنین به علت قرار گرفتن در سرراه عبور ایل قشقائی از رونق بسیار خوبی بر خوردار بود.
بازی محلی درنه بازی و لگد بازی در میان مردم روستای دشتک رواج دارد.
موسیقی محلی مردم دشتک نیز غالباً با نی نواخته می‌شود و نغمه‌های محلی در مقام شوشتری خوانده و نواخته می‌شود.
پوشاک محلی مردم روستای دشتک طرح‌های زیبا و شادی بخشی دارد.
بنا بر اعلام روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی وگردشگری استان فارس در تاریخ ۳/۲/۱۳۸۷ روستای دشتک به عنوان روستای هدف در توسعه گردشگری انتخاب شد.
سوغات این روستا گردو، بادام، انار، گیوه است.
شاهنامه خوانی و خواندن کتاب‌های دیگر از جمله خمسه نظامی، حافظ ، سعدی و مشاعره در بین بزرگان روستا رواج داشته است ۰
در 90 سال گذشته اتفاقات زیر در دشتک اتفاق افتاده است
1)در حدود سال 1300هجری شمسی شخصی دشتکی بنام علی بابا تعدادی تفنگچی را دور خود جمع کرده و با نیروهای دولتی به زدوخورد می‌پردازد.
این اتفاق هم زمان با نهضت جنگل به سرکردگی میرزاکوچک خان جنگلی بود. .نیروهای دولتی برای سر کوبی علی بابا به دشتک حمله میکنندودشتک را غارت می‌نمایند به همین مناسبت بچه هایی که در دشتک در این سال به دنیا آمدند غارتی نام گذاری کردند
2)وقعه دوم درسال 1322 اتفاق افتاده است.در این سال سران ایل قشقایی و بویراحمدی برای جنگ با نیروهای دولتی به سمیرم حمله وبعداز شکست نیروهای دولتی در راه برگشت تعدادی از روستاهای سر راه خودرا غارت میکنند.اقشقایی‌ها در این چپاول به علت اینکه با دشتکی‌ها آشنایی ودادوستد داشتند شرکت نداشتند.در این واقعه در حدود پانزده نفراز مردم بی دفاع دشتک وهمچنین تعدادی از مهاجمین کشته شدند .تعدادی از آنها کسانی بودند که بالای پشت بام خوابیده بودند وچند نفری هم که برای حمل اموال غارت شده مردم همراه برده بودند کشته شدند.لازم به توضیح است که این حمله غافلگیرانه بود ودشتک آمادگی در مقابل چنین حمله ای را نداشت.
منبع:
http://fa.wikipedia.org
http://iranvillage.ir/modules.php?name=News&file=article&sid=1547
http://azari-mhc.blogfa.com/post-12.aspx