پارک ملی کلاه قاضی که مساحت آن در حدود چهل و هفت هزار و صد و چهل و دو هکتار میباشد در استان
اصفهان واقع شده است. این پارک از تنوع پوشش گیاهی و زیست جانوری برخوردار میباشد.
در داخل
پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی هیچگونه سکونتگاه انسانی وجود ندارد. این پارک شامل رشته کوه شیدان و رشته کوه کلاه‌قاضی میباشد.
این منطقه شکارگاه سلطنتی از زمان صفویه و بعد از آن به خصوص در زمان قاجاریه و حکومت ظل السلطان بر
اصفهان بوده که در سال هزار و سیصد و چهل و شش از طرف شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید محدوده فعلی کلاه قاضی تا
کوه صفه در جنوب غرب
اصفهان به عنوان منطقه قرق اعلام شد.
در سال هزار و سیصد و چهل و هشت منطقه به دو قسمت پارک وحش و منطقه حفاظت شده تقسیم شد. در هزار و سیصد و پنجاه و چهار سطح حفاظتی قسمت پارک حیات وحش به پناهگاه حیات وحش تنزل پیدا کرد.
در سال هزار و سیصد و شصت و نه قسمت حفاظت شده به عنوان منطقه آزاد اعلام شد. در سال هزار و سیصد و هفتاد و چهار، چهل و هفت هزار و صد و هشتاد و چهار هکتار به
پارک ملی و سه هزار و دویست
...مشاهده کامل متن و بیست و هفت هکتار باقی مانده به عنوان پناهگاه حیات وحش طی مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست ارتقاء پیدا کرد.
سرانجام طی مصوبه شماره دویست و نود و چهار شورای عالی محیط زیست در تاریخ دوازده بهمن هزار و سیصد و هفتاد و شش به عنوان پارک ملی معرفی گردید.
پارک ملی کلاه قاضی به دلیل شرایط خاص از دیرباز زیستگاه وحوش بوده و دارای قدمت تاریخی بسیاری میباشد. چنانکه در تاریخ آمده است از زمان شاه عباس صفوی و بعد از آن به خصوص در دوره قاجاریه این کوه‌ها از شکارگاه‌های مخصوص این سلاطین محسوب می‌شده است.
در اواخر قرن نوزدهم ظل السلطان پسر ارشد ناصرالدین شاه که سال‌های متمادی حاکم اصفهان بوده در کتاب خود از کلاه قاضی و شاهکوه به عنوان شکارگاه‌های غنی و زیبا یاد کرده است.
نام کلاه قاضی را به دلیل شکل عجیب بلندترین قله این منطقه بر آن گذاشته‌اند. دو صخره سنگی بزرگ با شیبی تند قله این کوه را تشکیل می‌دهد و نمای آنها از دور به کلاهی که قاضیان قدیم بر سر می‌گذاشته‌اند شباهت دارد .
این پارک در سی و شش کیلومتری جنوب شرقی شهر اصفهان قرار گرفته و جاده آسفالته اصفهان ـ شیراز از کناره شمالی و غربی آن عبور می‌کند. مساحت پارک ملی کلاه قاضی چهل و هفت هزار و دویست و شصت و دو هکتار و مساحت پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی سه هزار و پانصد و هفتاد و چهار هکتار میباشد.
این منطقه از دو رشته کوه به همراه دشت‌های بین آنها تشکیل شده است. رشته کوه جنوبی کلاه قاضی و رشته کوه شمالی شیدان نام دارد.
پارک ملی کلاه قاضی زیستگاه گونه‌های مختلفی از گیاهان، پستانداران، پرندگان و خزندگان میباشد که برخی از آنها بسیار با ارزش می‌باشند و تعدادی نیز در معرض خطر انقراض بوده و تحت حفاظت و حمایت شدید می‌باشند.
در سال‌های ابتدایی دهه هفتاد جمعیت پلنگ کلاه قاضی حدود ۱۵ قلاده تخمین زده می‌شد. جزیره‌ای شدن زیستگاه و محاصره پارک ملی کلاه قاضی توسط شهرک‌های مسکونی و پادگان نظامی و شهرک‌های صنعتی و گرفتن فضای حیاتی از پلنگ، همچنین شکار گاه و بیگاه پلنگ توسط شکارچیان غیرمجاز، تعداد پلنگ را در پارک ملی کلاه قاضی به زیر پنچ قلاده در ابتدای دهه هشتاد رساند.
گونه زوج سم غالب در منطقه کل و بز وحشی میباشد و گونه بعدی آهوی ایرانی است. بر اساس سرشماری سال هزار و سیصد و نود در زیستگاه کلاه قاضی، حدود هزار و پانصد و پنجاه و یک راس آهوی ایرانی، هزار و هشتصد و شصت و دو راس کل و بز و پنجاه و هشت راس قوچ و میش زیست می‌کردند.
تاکنون تعداد دویست و پنجاه و دو گونه گیاهی متعلق به صد و نود و دو جنس و چهل و شش خانواده ثبت شده است. انواع مختلفی از گیاهان بوته‌ای از جمله درمنه، گل گندم، شقایق وحشی، آویشن، لاله وحشی، اسپند، خارشتر و درختان و درختچه‌ها مانند تنگرس، بادام کوهی، انجیر و بنه همچنین تعدادی از گیاهان دارویی از جمله چوبک، قدومه، همیشه بهار، ریواس، خاکشیر، گل گاوزبان، شنگ، کاسنی، سمی در این پارک می‌رویند.
درمنه دشتی و آنقوزه از گونه‌های در حال انقراض منطقه می‌باشند.
تا کنون هفده گونه پستاندار، چهل و چهار گونه پرنده، یازده گونه خزنده و یک گونه دوزیست در پارک ملی کلاه قاضی شناسایی و ثبت گردیده است.
کل و بز، قوچ و میش اصفهانی، آهو، پلنگ ایرانی، گربه وحشی، کاراکال، گرگ، کفتار، روباه معمولی، شغال، خرگوش، تشی، دوپای کوچک، جربیل بزرگ، جرد ایرانی، هامستر خاکستری، هامستر دم‌دراز، پامسواکی بزرگ و انواع موش از جمله پستانداران شناسایی شده در این پارک ملی است.
عقاب طلایی، شاهین، سارگپه معمولی، سارگپه پابلند، کرکس کوچک، دلیجه، کبک، تیهو، هوبره، کوکر شکم‌سیاه، قمری معمولی، کوکو، جغد کوچک، شبگرد معمولی، بادخورک کوهی، چکاوک بیابانی، چکاوک کاکلی، چکاوک آسمانی، چلچله بیابانی، چلچله کوهی، چلچله دمگاه‌سفید، پرستوی دمگاه‌قرمز، پرستوی خانگی، دم جنبانک ابلق، سنگ چشم خاکستری کوچک، سنگ چشم دم سرخ، سسک جنبان، طرقه بنفش، چکچک بیابانی، چکچک گوش سیاه، چکچک دشتی، چکچک سرسیاه، چکچک ابلق، چکچک دم سرخ، کمرکلی کوچک، سهره صورتی، گنجشک خانگی، پری شاهرخ، زاغ نوک سرخ، غراب، زاغی، کلاغ سیاه، کلاغ ابلق، مگس گیر خالدار، کبوتر چاهی و باقرقره از جمله پرندگان شناسایی شده در این پارک ملی است.
لاک پشت مهمیزدار، مار جعفری، افعی شاخدار، مارقیطانی تیرمار، مار پلنگی، بزمجه بیابانی خزری، آگامای پولک درشت صخره‌ای، آگامای چابک، آگامای وزغی خاکستری، مزالینای دم دراز بیابانی، جکوی دم زبر و جکوی دم کند از جمله خزندگان شناسایی شده در این پارک ملی است.
وزغ سبز عربی تنها دوزیست شناسایی شده در این پارک ملی میباشد.
منابع :
http://fa.wikipedia.org/
http://www.iew.ir/
http://wikimapia.org/
http://boomegan.com/
http://tabiat.ir/
