خانه حیدرزاده در محله مقصودیه و در سمت جنوبی عمارت شهرداری
تبریز و در نزدیکی چند خانه تاریخی دیگر همچون: خانههای تاریخی سلماسی، بهنام، گنجه ای زاده، قدکی و… قرار گرفته است.
در خصوص تاریخ دقیق ساخت بنای این خانه سند و زمان مشخص وجود ندارد ولی براساس مطالعات میدانی، قدمت بنا را میتوان در حدود ۱۳۰ سال تخمین زد. براساس این مطالعات معمار اصلی بنا موسوم به حاج حبیب لک میباشد.
این بنا در نقشه دارالسلطنه
تبریز (۱۲۹۷ ه۰ق) به نام خانه حاج قلی خان سرتیپ آورده شده است. دقیقترین اطلاعات موجود، غیر از عکسهای هوایی سال ۱۳۳۵ و ۱۳۴۵، نقشههای تهیه شده در سال ۱۳۷۳ میباشد.
خانه حیدرزاده به دلیل ارزشهای تاریخی و معماری آن در سال ۱۳۷۸ تحت شماره ۲۵۲۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
خانه حیدرزاده در زمینی به مساحت 900 متر مربع در دو طبقه بنا گردیده است. این خانه دارای دو حیاط مستقل بیرونی و اندرونی است که توسط یک تالار با شکوه ، با پنجرههای چوبی پرکار از هم جدا گردیده اند.
در بخش زیرین حوضخانه ای زیبا قرار دارد که با طاقهای چهار بخشی کم نظیر ، بند کشی بر جسته و آجرهای رنگ شده تلالو خاصی
...مشاهده کامل متن دارد. فضاهای مختلق این بنا از طریق یک سرسرای مرکزی با ستونهای گچبر ، پلکان عریض و با شکوه و نور گیر سقفی با یکدیگر ارتباط مییابد.
اتاق شاه نشین، اصلیترین و زیباترین فضای خانه حیدر زاده است. در طرح مرمت و احیای مجموعه، کاربردی اختصاص یافته به اتاق به صورت یک فضای چند منظوره مورد استفاده قرار گرفته است.
در زیرزمین خانه حیدرزاده حوض خانهای (اتاقی بزرگ با حوض فواره دار کوچکی در وسط آن) قرار دارد که بوسیله آجرها و طاقهای رنگارنگ آراسته شده است.دیگر بخشهای این خانه بواسطه سالن به یکدیگر متصل شدهاند.
این ساختمان با پنجرههای چوبی حکاکی شده، شیشههای رنگارنگ، آثار آجری و نقاشیها آراسته شده است.
اتاق اصلی (شاهنشین) این خانه جذابترین اتاق آن است. خانه حیدر زاده در سال ۱۳۸۰ بازسازی شد و هماکنون به عنوان مرکز اطلاعرسانی گردشگری استان آذربایجان شرقی و تبریز استفاده میشود.
منبع :
http://tabriz.irib.ir/
http://tabrizebidar.ir/