بازار فرش تبریز - مظفریه

یکی از ویژگی‌های بازارهای تاریخی، از جمله بازار تبریز، دسترسی آسان به چیزهایی است که مورد نیاز هستند. به همین دلیل بیشتر بخشهای بازار با اسامی خاصی مثل بازار سماور سازان یا بازار کفاشان مشهور شده اند.
برخی دیگر از بخشهای بازار هم با وجود نامی که به لحاظ کاربری در نگاه اول نامشخص می‌نماید، به کمک کسبه از تحول و تغییر در امان مانده اند و همچنان با همان نام تاریخی خود شناخته می‌شوند.
مثل سرای امیر که بخش مستقل فروش طلا و جواهرات است یا تیمچه مظفریه که با قالی‌های دستبافتش شناخته می‌شود.
تیمچه مظفریه بی شک زیباترین بخش بازار تاریخی تبریز است، تیمچه ای با سقفی بلند، پنجره‌های کوچک و بزرگ سفید و رنگی در حاشیه‌ها و وسط سقف و ردیف‌های منظم حجره هایی که تو را تا سال ۱۳۰۵ قمری، تا روزی که حاج شیخ جعفر قزوینی این تیمچه را افتتاح کرد.
می‌گویند شیخ جعفر در روز افتتاح این تیمچه، زیرکانه در جواب مظفرالدین میرزا که در آن زمان ولیعهد قاجار و ساکن تبریز بوده، مبنی بر اهدای این تیمچه به وی، نام تیمچه را به مظفرالدین میرزا هدیه می‌دهد و نام تیمچه‌ی زیبای بازار می‌شود مظفریه.
تیمچه مظفریه، بخش ویژه خرید، فروش و خدمات طرح و مرمت انواع قالی و تابلو فرش هایی است که گل هایش با سرانگشتان هنرمند قالی بافان تبریز به آب ِ قالی داده شده است؛ و نتیجه اش شده دسته گلهای رنگارنگی در بازار تبریز .
شکل و شمایل تیمچه مظفریه، امروز هم تقریبا همانی است که حدود ۱۳۰ سال قبل و بعد از ساخت و تکمیل تزیینات بوده. دو درب چوبی بزرگ در دو طرف تیمچه که به روی تالاری با سقفی بلند و چند گنبد پنجره دار کوچک باز می‌شوند.
تیمچه مظفریه از معدود بخشهای دو طبقه‌ی بازار تبریز است.
راهروی ورودی به طبقه بالا، از «گوشواره»‌های تیمچه، کمی جلوتر از درب‌های اصلی می‌گذرد. در طبقه بالا هم درست مانند طبقه همکف، ۲۶ حجره وجود دارد و بیشتر کارهای جانبی این هنر- صنعت مانند طراحی قالی یا رفوگری و اطلاح در آنها انجام می‌شود.
در این طبقه می‌توان با بهترین و ورزیده‌ترین رفوگران قالی و تابلو فرش، رنگ شناسان و رنگرزان یا کهنسال‌ترین طراحان قالی شهر دیدار نمود.
قدیمی‌های بازار تبریز می‌گویند در بازار تبریز همه چیز پیدا می‌شود، اما هیچ فرش ماشینی جرات رد شدن از جلوی درب‌های مظفریه را هم ندارد!
این یک ممنوعیت توافقی و البته خیلی جدی است.
تمام قالی‌ها و تابلو فرش هایی که در تیمچه مظفریه وجود دارند، دستبافت و از بهترین و مرغوب‌ترین آثار تولیدی در این زمینه هستند.
قیمت قالی‌ها و تابلو فرش‌های تیمچه مظفریه با توجه به چند ویژگی متغییر است. ابعاد و اندازه قالی‌ها یکی از نکات اصلی تعیین قیمت آنهاست. رج شمار که در اصطلاح بازاری به آن «ریز قالی » می‌گویند هم نکته بسیار مهمی است، هر چه ریز قالی بالاتر باشد، قیمت آن هم بالاتر است.
برای قالی‌های عادی خانه ها، معمولا از ریز ۵۰ یا ۶۰ برای بافت استفاده می‌کنند و این یعنی بافنده در هر هفت سانتی متر، ۵۰ یا ۶۰ گره با الیاف پشمی یا ابریشمی بر چله‌ها زده است.
یکی دیگر از این ویژگی ها، الیاف مورد استفاده در بافت است که در یک تقسیم بندی کلی به دو نوع پشم و ابریشم تقسیم می‌شوند.
طرح و رنگ قالی‌ها هم بسیار مهم و تعیین کننده است. قالی‌های بافت تبریز، دارای طرح منحصر به فرد خود هستند و رنگرزی الیاف با مواد گیاهی باعث بهبود رنگ و کیفیت آن نیز شده است.
رنگ سرخ لاکی قالی‌های بافت شهرستان هریس، با فرمول اسرار آمیزشان خریداران و علاقمندان بسیاری از اقصی نقاط جهان دارند.

منبع :
http://tabriz.irib.ir/